1fateri oporteat arcum ipſum cuneorum pluſculorum compactio
ne conſtare: Quorum alii capitibus infirmis ad arcum ipſum ſub
ſideant: alii ad dorſum inſidentes nodum ſpinæ obtineant: Aliquando
reliquum expleant ambitum coſtarum. Non ſit ab re eadem repe
tere: quæ primo in libro recenſuimus. Arcus inter ſe differunt:
Nam eſt quidem rectus / quem integer ſemicirculus conſtituit:
huius corda per circuli centrum dirigitur. Eſt et qui trabis natu
ram magis quam arcus ſapiat: hunc comminutum dicimus / quod ſit non
integer ſemicirculus: ſed ſit eius quota aliqua pars: huius corda
a centro diſtat et ſupra eſt. Eſt et copoſitus arcus: quem undem
aliquando angularem / alii actum dicunt: qui ex arcubus duobus commi
nutis componitur: habetque ſua in corda duo duarum flexarum ſe
ſe mutuo ſecantium linearum centra. Rectum arcum omnium
eſſe firmiſſimum cum re ipſa cenſet: tum et ratione argumentoque
monſtratur. Et diſſolui quidem ſponte quo poſſit pacto non ui
deo: ni cuneorum alter alterum extrudat: ab qua quidem iniu
ria tam longe abſunt: ut etiam alter alterius ope confirmetur:
Quin etiam ubi forte id moliri aggrediantur / ponderum natura
quibus aut ſubſiſtunt / aut imbuti ipſi ſunt cunei / uetantur. Hinc
illud Varronis / quod ait in arcuatis operibus dextra non magis
ſtare ex ſiniſtris / quod ſiniſtra ex dextris. Et ſpectare licet rem: Su
premus quidem cuneus / qui ad ſpinam mediam unicus ſit / quo
nam modo erit ualidus cuneos propellere collaterales: aut illis
ipſis prementibus quando poterit is quidem ex ſede iam occupata
protrudi? Qui uero proximi per coſtas ſuccedunt cunei libramen
tis ponderum facile in officio continentur. Demum et alterutra
ad capita qui ſubſideant cunei / quid erit cur moueantur ſuperio
ribus in officio perſiſtentibus. Ergo rectis arcubus / qui ſeſe facile
tueantur cordam non exigimus: in comminutis autem ferream ca
tenam / aut quod cordæ uim obtineat / parietum extenſionibus hinc
atque hinc confirmamus: haſque eſſe extenſiones optamus non bre
uiores / quam quibus comminutus / qui deeſt ambitus queat integrari:
Quod ipſum facere ueteres architecti nunquam neglexere: et com
minutos omnes arcus ubi id licuit / nunquam non intra parietum
ne conſtare: Quorum alii capitibus infirmis ad arcum ipſum ſub
ſideant: alii ad dorſum inſidentes nodum ſpinæ obtineant: Aliquando
reliquum expleant ambitum coſtarum. Non ſit ab re eadem repe
tere: quæ primo in libro recenſuimus. Arcus inter ſe differunt:
Nam eſt quidem rectus / quem integer ſemicirculus conſtituit:
huius corda per circuli centrum dirigitur. Eſt et qui trabis natu
ram magis quam arcus ſapiat: hunc comminutum dicimus / quod ſit non
integer ſemicirculus: ſed ſit eius quota aliqua pars: huius corda
a centro diſtat et ſupra eſt. Eſt et copoſitus arcus: quem undem
aliquando angularem / alii actum dicunt: qui ex arcubus duobus commi
nutis componitur: habetque ſua in corda duo duarum flexarum ſe
ſe mutuo ſecantium linearum centra. Rectum arcum omnium
eſſe firmiſſimum cum re ipſa cenſet: tum et ratione argumentoque
monſtratur. Et diſſolui quidem ſponte quo poſſit pacto non ui
deo: ni cuneorum alter alterum extrudat: ab qua quidem iniu
ria tam longe abſunt: ut etiam alter alterius ope confirmetur:
Quin etiam ubi forte id moliri aggrediantur / ponderum natura
quibus aut ſubſiſtunt / aut imbuti ipſi ſunt cunei / uetantur. Hinc
illud Varronis / quod ait in arcuatis operibus dextra non magis
ſtare ex ſiniſtris / quod ſiniſtra ex dextris. Et ſpectare licet rem: Su
premus quidem cuneus / qui ad ſpinam mediam unicus ſit / quo
nam modo erit ualidus cuneos propellere collaterales: aut illis
ipſis prementibus quando poterit is quidem ex ſede iam occupata
protrudi? Qui uero proximi per coſtas ſuccedunt cunei libramen
tis ponderum facile in officio continentur. Demum et alterutra
ad capita qui ſubſideant cunei / quid erit cur moueantur ſuperio
ribus in officio perſiſtentibus. Ergo rectis arcubus / qui ſeſe facile
tueantur cordam non exigimus: in comminutis autem ferream ca
tenam / aut quod cordæ uim obtineat / parietum extenſionibus hinc
atque hinc confirmamus: haſque eſſe extenſiones optamus non bre
uiores / quam quibus comminutus / qui deeſt ambitus queat integrari:
Quod ipſum facere ueteres architecti nunquam neglexere: et com
minutos omnes arcus ubi id licuit / nunquam non intra parietum