Alberti, Leone Battista, De re aedificatoria, 1485
page |< < of 406 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N40001A">
            <p id="N40143B" type="main">
              <s id="N4014A3">
                <pb xlink:href="004/01/033.jpg"/>
              quando quidem ille expeditiores auras excipiant: hæ minoribus
                <lb/>
              radiorum circulus offendatur: & ſatis habebit aſſiduo circunful
                <lb/>
              gente ſole luminum is locus in quo magis umbræ gratia
                <expan abbr="homīes">homines</expan>
                <lb/>
                <expan abbr="">quam</expan>
              luminum conuenerint. </s>
              <s id="N4014BB">Contra hibernis in diuerſoriis feneſtræ
                <lb/>
              directis ſolibus patebunt: ſi erunt adapertæ: ſed uentis non ita pa
                <lb/>
              tebunt ſi erunt ſublimes: nam recto curſu uenti ſtantes incolas
                <expan abbr="">non</expan>
                <lb/>
              impetent. </s>
              <s id="N4014C8">Cæterum lumina unde uis excepturus ſis / haberi ea in
                <lb/>
              promptu eſt / unde celum liberum
                <expan abbr="ītuearis">intuearis</expan>
              : Et omnes apertiones
                <lb/>
              quæ luminum excipiendorum cauſa factæ ſint / nullo pacto conde
                <lb/>
              cet poſuiſſe infimas. </s>
              <s id="N4014D5">Vultu enim lumina ſpectantur / non pedi
                <lb/>
              bus: tum &
                <expan abbr="euẽit">euenit</expan>
              iſtiuſmodi ut unius aut alterius hominis obiec
                <lb/>
              tu lumina intercipiantur: locuſque deinceps reliquus reddatur ob
                <lb/>
              ſcurior. </s>
              <s id="N4014E2">Quod quidem incommodum non fit lumine ducto a ſu
                <lb/>
              blimi. </s>
              <s id="N4014E7">Hoſtia feneſtras imitentur: ut pro loci frequentia & u
                <lb/>
              ſu maiora aut minora / plura paucioraue
                <expan abbr="adhibeãtur">adhibeantur</expan>
              . </s>
              <s id="N4014F0">Sed in utris
                <lb/>
              que obſeruatum uideo / ut publicis ædificiis complurime horum in
                <lb/>
              primis generum apertiones fierent: Eam rem nobis theatra atte
                <lb/>
              ſtantur: Quæ ſi recte interpretamur / tota conſtant apertionibus
                <lb/>
              cum ſcalarum / tum maxime feneſtrarum & hoſtiorum.</s>
            </p>
            <p id="N4014FB" type="main">
              <s id="N4014FD">Atqui apertiones quidem ita locaſſe oportet ut amplioribus pari
                <lb/>
              etibus non minime ponantur apertiones & modicis parietum
                <expan abbr="frõtibus">fron
                  <lb/>
                tibus</expan>
              nihilo uaſtiores adigantur quam uſus poſtulat. </s>
              <s id="N401508">In huiuſmo
                <lb/>
              di apertionibus alii alia probarunt liniamenta: Sed probatiſſimi
                <lb/>
              ubi licuit non niſi quadranguliſ & rectilineis uſi ſunt. </s>
              <s id="N40150F">Tandem
                <lb/>
              in hoc omnes conueniunt / ut pro ædificii amplitudine et figura
                <lb/>
              uticunque ille quidem ſint accommodentur.</s>
            </p>
            <p id="N401516" type="main">
              <s id="N401518">Tum & hoſtiorum apertiones ita conſtituendas ducunt / Vt alti
                <lb/>
              ores omnino ſint quam latæ: Et ex his quæ altiores ſint duos hæ
                <lb/>
              capiant continuos circulos. </s>
              <s id="N40151F">Quæ uero humiliores altitudinem ha
                <lb/>
              beant diametri eius quadrati cuius ſit latus ima hoſtii ipſius lati
                <lb/>
              tudo. </s>
              <s id="N401526">Et poſuiſſe hoſtia illic conuenit / unde in quaſque partes
                <lb/>
              ædificii commodiſſimus quoad fieri poſſit aditus præbeatur:
                <expan abbr="">tum</expan>
                <lb/>
              & gratiæ ſtuduiſſe oportet in huiuſmodi apertionibus / Vt ma
                <lb/>
              gnitudinibus coæquatis dextera ſiniſtris reſpondeant.</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>