Biancani, Giuseppe, Aristotelis loca mathematica, 1615

Table of figures

< >
[Figure 61]
[Figure 62]
[Figure 63]
[Figure 64]
[Figure 65]
[Figure 66]
[Figure 67]
[Figure 68]
[Figure 69]
[Figure 70]
[Figure 71]
[Figure 72]
[Figure 73]
[Figure 74]
[Figure 75]
[Figure 76]
[Figure 77]
[Figure 78]
[Figure 79]
[Figure 80]
[Figure 81]
[Figure 82]
[Figure 83]
[Figure 84]
[Figure 85]
[Figure 86]
[Figure 87]
[Figure 88]
[Figure 89]
[Figure 90]
< >
page |< < of 355 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.001215">
                <pb pagenum="65" xlink:href="009/01/065.jpg"/>
              quod tamen non obſtat, quominus probare poſſit, aliquando poſſe
                <expan abbr="cõſtrni">conſtrui</expan>
              ,
                <lb/>
              & eſſe aliquod particulare triangulum, vt fit in prædicta demonſtratione,
                <lb/>
              Euclidis.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001216">
                <arrow.to.target n="marg71"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.001217">
                <margin.target id="marg71"/>
              71</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001218">Tex. 11.
                <emph type="italics"/>
              (Manifeſtum autem, & ſic, propter quid eſt rectus in ſemicirculo)
                <emph.end type="italics"/>
                <lb/>
              affert exemplum demonſtrationis per cauſam materialem,
                <expan abbr="idq́">idque</expan>
              ; vti ſolet ex
                <lb/>
              Mathematicis petitum, eſt enim apud Euclidem 31. demonſtratio 3. Elem.
                <lb/>
              vbi ipſe oſtendit angulum in ſemicirculo eſſe rectum. </s>
              <s id="s.001219">Vbi aduertendum eſt
                <lb/>
              propoſitionem hanc 31. ab Euclide demonſtrari duobus modis; ex quibus
                <lb/>
              ſecundum innuit hoc loco Ariſt. cui aſcripta eſt figura ſimilis huic noſtræ;
                <lb/>
              in editione Clauiana. </s>
              <s id="s.001220">quod fortè non benè aduertens Iacobus Zabarella,
                <lb/>
              alioquin in his ſatis oculatus incidit in errorem, dicens, ſe nullo pacto vi­
                <lb/>
              dere medium Euclidianæ demonſtrationis eſſe cauſam materialem; quod
                <lb/>
              tamen nos mox aperiemus. </s>
              <s id="s.001221">per angulum in ſemicirculo intelligas eum, qui
                <lb/>
              fit à lineis ductis ab extremitatibus diametri, & ſimul in quoduis punctum
                <lb/>
                <figure id="id.009.01.065.1.jpg" place="text" xlink:href="009/01/065/1.jpg" number="32"/>
                <lb/>
              circumferentiæ coeuntibus, vt in figura
                <lb/>
              præſenti vides lineas A C, B C, ad C, pun­
                <lb/>
              ctum conuenire,
                <expan abbr="ibiq́">ibique</expan>
              ; facere angulum,
                <lb/>
              A C B, qui dicitur angulus in ſemicircu­
                <lb/>
              lo, quia deſcriptus eſt in ſemicirculo A­
                <lb/>
              C B.
                <expan abbr="eſtq́">eſtque</expan>
              ; ſanè mirabilis hæc ſemicirculi
                <lb/>
              proprietas, cum
                <expan abbr="vbicunq;">vbicunque</expan>
              punctum C, in
                <lb/>
              periphæria ſumptum fuerit, ſemper ta­
                <lb/>
              men angulus A C B, fiat rectus. </s>
              <s id="s.001222">quod Euclides eodem prorſus medio, quod
                <lb/>
              Ariſt. hic innuit, hoc modo demonſtrat. </s>
              <s id="s.001223">ducta enim recta D C, à centro D,
                <lb/>
              ad punctum C, exurgunt duo lſoſcelia triangula A D C, C D B, ergo per
                <lb/>
              5. primi, anguli D C A, D A C, ſunt æquales: pariter anguli D C B, D B C,
                <lb/>
              æquales ſunt. </s>
              <s id="s.001224">& quia per 32. primi, anguli D A C, D C A, ſimul ſunt æqua­
                <lb/>
              les angulo externo C D B, & inter ſe æquales, erit angulus A C D, dimidium
                <lb/>
              anguli C D B. eadem ratione probatur angulus D C B, eſſe dimidium an­
                <lb/>
              guli C D A. ergo totus angulus A C B, dimidium erit duorum angulorum
                <lb/>
              A D C, C D B, qui per 13. primi, ſunt vel recti, vel duobus rectis
                <expan abbr="æquiualẽt">æquiualent</expan>
              .
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.001225">Sequitur igitur, angulum A C B, in ſemicirculo eſſe dimidium duorum re­
                <lb/>
              ctorum; & quia omnes recti ſunt æquales, ſequitur dimidium duorum re­
                <lb/>
              ctorum, nihil aliud eſſe, quam vnum rectum angulum, ergo angulus in ſe­
                <lb/>
              micirculo, cum ſit ſemiſſis duorum
                <expan abbr="rectorũ">rectorum</expan>
              , erit vnus rectus angules; quod
                <lb/>
              erat probandum. </s>
              <s id="s.001226">ex quibus vides medium illud, quod Ariſt. aſſumpſit, eſſe
                <lb/>
              omnino idem cum eo, quo Euclides vtitur, ſcilicet, eſſe dimidium duorum
                <lb/>
              rectorum, & propterea eſſe rectum: quod etiam medium in toto demon­
                <lb/>
              ſtrationis decurſu eſt vltimum, & principale, quod proximè concluſionem
                <lb/>
              attingit, & propterea dici meretur eſſe medium huius demonſtrationis.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.001227">Cæterum, quod medium iſtud ſit in genere cauſæ materialis, patet ex eo,
                <lb/>
              quod eſt, eſſe dimidium; nam eſſe dimidium, vel eſſe tertiam partem, & ſi­
                <lb/>
              milia, nihil aliud eſt, quam eſſe partem; eſſe autem partem eſt eſſe materiam
                <lb/>
              totius, etiam ex ſententia ipſius Ariſt. ex hac præterea materia conflatur
                <lb/>
              definitio minoris extremi, vel ſubiecti; dum dicitur, angulus in ſemicircu­
                <lb/>
              lo eſt dimidium duorum rectorum. </s>
              <s id="s.001228">ſyllogiſmus enim reducitur tandem ad </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>