Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
121
"/>
<
arrow.to.target
n
="
marg982
"/>
<
lb
/>
vt ſuperſtite fiant. </
s
>
<
s
>Ita quoque numerus producetur. </
s
>
<
s
>nec principium igitur. </
s
>
<
s
>Et quod illorum
<
lb
/>
ſententię caput eſt, numerorum vires
<
expan
abbr
="
poteſtatemq́
">poteſtatemque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>maximam faciunt. </
s
>
<
s
>Sed hæc aut non neceſſa
<
lb
/>
ria ſunt, aut multò prius rerum numeratarum virtute tribuenda ſunt. </
s
>
<
s
>Neque ſapientis iudicio
<
lb
/>
dignum. </
s
>
<
s
>ſiqua perfectio conueniat numeris, quatenus numeri ſunt, eam ad res ipſas numeratas
<
lb
/>
continuò traducere. </
s
>
<
s
>Magna quidem vis eſt ſenarij, quòd varijs modis reſoluitur &
<
expan
abbr
="
cõfiguratur
">configuratur</
expan
>
.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Num qui ſex filios habet idcirco præſtantior erit eo qui nullos habet? </
s
>
<
s
>Hæc non iniuria maiores
<
lb
/>
noſtri deſpexerunt, quòd lubricis admodum fundamentis nil perſpicerent. </
s
>
<
s
>Itaque ea miſſa fa
<
lb
/>
ciamus & ex ijs quæ collegimus de placitis antiquorum fructum Ariſtotelico more metamus.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Omnes enim puerorum inſtar naturalis philoſophiæ principia balbutierunt, vnum & contraria
<
lb
/>
ponentes, quæ in eum ſenſum ſic accipienda eſſe ratio dictat, vt vnum ſit contrariorum
<
expan
abbr
="
ſubiectũ
">ſubiectum</
expan
>
<
lb
/>
in quaque mutatione permanens, & reliqua duo contraria quæ de illius ſubiecti poſſeſsione cer
<
lb
/>
tent: horum vnum quod perfectius eſſet ens vocabant quod formæ reſpondebat, alterum quod
<
lb
/>
erat imperfectius non ens quod idem valebat, àc priuatio. </
s
>
<
s
>Sed cùm ex ipſis aliqui ſenſilia magis
<
lb
/>
obſeruarent, nonnulli ratione priora perſequerentur; in eo diſcreparunt, quòd illi principia ma
<
lb
/>
gis ſenſilia receperunt, vt calidum & frigidum, ſiccum & humidum. </
s
>
<
s
>alij contrà minus ſenſilia, &
<
lb
/>
quæ rationi ſoli cognita forent, vt litem & amicitiam, par & impar. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
aliaq́ue
">aliaque</
expan
>
contrariorum iuga
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg983
"/>
<
lb
/>
quibus ipſi principij conditiones conuenire magis putarent, aut quæ magis eorum mentis acies,
<
lb
/>
eruditio, ſiue experientia conſecuta eſſent. </
s
>
<
s
>Nam calidum & frigidum aliqui fecere principia quæ
<
lb
/>
magis entia credebant, quippe magis ſenſilia quàm humidum & ſiccum aut rarum aut denſum.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>alij contrà litem & amicitiam quæ magis à ſenſu diſtarent,
<
expan
abbr
="
ideoq́ue
">ideoque</
expan
>
priora ſecundum rationem,
<
lb
/>
quàm par & impar, plenum & vacuum, magnum & paruum. </
s
>
<
s
>Itaque in eorum conſtitutione
<
lb
/>
quædam analogia ſpectabatur, & quanuis ſententiæ diſsimiles eſſent: neque ſimpliciter eadem
<
lb
/>
principia ponerentur; extabat tamen aliqua ſimilitudo,
<
expan
abbr
="
cõuenientia
">conuenientia</
expan
>
, atque conſenſus à quo nec
<
lb
/>
tot ſapientum auctoritas, nec rerum natura patiebatur
<
expan
abbr
="
philoſophũ
">philoſophum</
expan
>
aberrare, & generale
<
expan
abbr
="
quoddã
">quoddam</
expan
>
<
lb
/>
inuenire quod omnes, cùm perſpexiſſent, aut approbarent, aut tanquam non repugnans, neque
<
lb
/>
ipſi reiicerent. </
s
>
<
s
>Subiectum ſcilicet quod poſſet vtraque contraria viciſsim capere, & contraria,
<
lb
/>
vnum ens & formam, atque alterum priuationem quæ omnia forent fons & origo motus natu
<
lb
/>
ralis eo modo qui poſthàc deſcribetur à nobis. </
s
>
<
s
>Libet hoc loco parumper digredi, & ex dictis iu
<
lb
/>
dicare progreſſum methodi Ariſtotelicæ in rerum naturalium principiis euoluendis. </
s
>
<
s
>Nam cùm
<
lb
/>
ab initio ſignificaſſet innatam eſſe nobis viam, vt à notis nobis ad ignota nobis quæ ſunt princi
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg984
"/>
<
lb
/>
pia, tenderemus, vt ijs perſpectis illa per ſe noteſcerent quæ tametſi nobis nota, per ſe tamen
<
expan
abbr
="
erãt
">erant</
expan
>
<
lb
/>
ignota. </
s
>
<
s
>Nunc cùm ab antiquorum placitis, tanquàm à notis nobis exorſus fuerit Ariſtoteles, &
<
lb
/>
eorum auxilio principia veſtigauerit; ea verò cognita confirment illa nota nobis vnde orſi fui
<
lb
/>
mus, & efficiant illum rationis gyrum quem regreſſum vocant; quærat quiſpiam,
<
expan
abbr
="
quemadmodũ
">quemadmodum</
expan
>
<
lb
/>
id præſtet Ariſtoteles. </
s
>
<
s
>Etenim veteres principiis contraria tribuebant; ex hoc concluſum prima
<
lb
/>
contraria eſſe principia. </
s
>
<
s
>Idem quoque via motus contraria principiorum conditiones eſſe do
<
lb
/>
cuit: vbi regreſſus? </
s
>
<
s
>An ita procedemus, ſicut iubet Ariſtoteles in ea ratione qua primum ex eo
<
lb
/>
quòd planetæ non ſcintillent, coniicitur eos eſſe vicinos; mox ex eo, quòd propè ſint, non ſcintil
<
lb
/>
lare, vbi ſubiectum planetæ, medium cum prędicato commutatur. </
s
>
<
s
>Ita cùm veteres ſuis principiis
<
lb
/>
aëri, aquæ, igni, atomis, & reliquis contraria tribuiſſent: hoc ſumpto Ariſtoteles ex definitione
<
lb
/>
formali terminorum ſtruxit proſyllogiſmum in quo medium eſſet huiuſmodi. </
s
>
<
s
>Non fieri ex aliis,
<
lb
/>
neque alia ex ipſis. </
s
>
<
s
>Itaque cùm eſſent eiuſmodi prima contraria, efficiebatur, vt ea principia ſta
<
lb
/>
tuenda forent. </
s
>
<
s
>Ergo contraria prima erunt principia. </
s
>
<
s
>Quocirca forma, priuatio, & materies (hęc
<
lb
/>
enim cum contrariis hic numeranda eſt) erunt principia. </
s
>
<
s
>Cùm igitur ex principiis ad contraria
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg985
"/>
<
lb
/>
deducti fuiſſemus ab antiquis; Ariſtoteles terminis commutatis ex contrariis à priori principia
<
lb
/>
concluſit. </
s
>
<
s
>Deinde cùm venatus eſſet ex motu contraria, tanquam principia, regreſſum neglexiſſe
<
lb
/>
videtur: attamen & fieri poterat, quòd contraria forent cauſſæ motus. </
s
>
<
s
>Igitur & forma & priua
<
lb
/>
tio & materia cauſſæ motus habebuntur. </
s
>
<
s
>Quamobrem hactenus continentur duo progreſſus.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Sed ille tertius quo ex vniuerſali progreſſu colligitur ſpecialis in quaque re pertractanda; nimi
<
lb
/>
rum, quòd cùm hæc ſint principia ſubſtantiæ naturalis & motus, ex ijs quæ in quaque re ſunt
<
lb
/>
nota nobis, inuenienda propria ipſius principia quibus cognitis quæque res per ſeipſam ignota
<
lb
/>
per cauſſam perſpicua fiet, & in hoc poſita erit ſcientia naturalis. </
s
>
<
s
>At verò ne diſcedam à pro
<
lb
/>
poſito quod in hoc primo libro inſtituimus, vt generatim principia noſtræ methodi conſtitue
<
lb
/>
rentur in quibus etiam reponitur motus, & hoc loco de illius notitia diſſeramus.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg976a
"/>
E</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg976b
"/>
F</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg976c
"/>
a Proc. lib.
<
lb
/>
4. in Tim.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg976d
"/>
b Alex. I.
<
lb
/>
Met. T. 46</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg976e
"/>
G</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg976f
"/>
c I. Met.
<
lb
/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg976g
"/>
d 8. Met.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg976h
"/>
e 8. Phyſ
<
lb
/>
T. 46</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg976i
"/>
f 7. Met.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg976j
"/>
H</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg976k
"/>
A</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg976l
"/>
a Prædic.
<
lb
/>
c. de motu</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg976m
"/>
B</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg976n
"/>
C</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg976o
"/>
D</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg977
"/>
E</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg978
"/>
F</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg979
"/>
a 1. Phyſ.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg980
"/>
G</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg981
"/>
H</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg982
"/>
A</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg983
"/>
B</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg984
"/>
C</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg985
"/>
D</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
head
">
<
s
>
<
emph
type
="
italics
"/>
Vt motum eſſe perſpicuum ſit, & explicatur eius cognitio per accidens. </
s
>
<
s
>Cap. </
s
>
<
s
>XXIX
<
emph.end
type
="
italics
"/>
.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>COMMODVM verò dicendorum exordium inde ſumetur, vt ex pręcepto dialectico ſta
<
lb
/>
tuamus an'ne ſit motus. </
s
>
<
s
>hoc enim ex ijs quæ ſiue prænoſcenda, ſeu quærenda occurrunt, </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>