Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
186
"/>
&
<
expan
abbr
="
formã
">formam</
expan
>
quæ, cùm ſit altera pars oppoſitionis, eſt ratio per quam materia ſic mutatur, vt non ali
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1345
"/>
<
lb
/>
ter mutari poſsit. </
s
>
<
s
>Itaque non remanet tota ſubſtantia. </
s
>
<
s
>Secus in accidente. </
s
>
<
s
>Quocirca ſub
<
lb
/>
ſtantia compoſita ſubiectum eſt accidentis. </
s
>
<
s
>Verum neque aliter ſubſtantia compoſita ſubiectum
<
lb
/>
eſt, quàm vt accipiens. </
s
>
<
s
>neque enim perficitur acceſſu noui accidentis; quinimo per ſubiectum
<
lb
/>
eiuſmodi perficitur accidens. </
s
>
<
s
>Niſi quòd etiam hoc ſubiectum è materia conſtat quæ per ſe po
<
lb
/>
tentia eſt hoc aliquid, hoc quantum, & hoc quale: item potentiam ad accidens ad ſubſtantiam
<
lb
/>
compoſitam transferamus. </
s
>
<
s
>Quod autem fit compoſitum, in quod euadit illud quod anteà mu
<
lb
/>
tabatur. </
s
>
<
s
>Verumenimuerò hæc omnia melius intelligentur poſthàc, ſufficiat autem nunc, quòd
<
lb
/>
materiam & compoſitum attingit
<
foreign
lang
="
grc
">τὸ γινεσθαι</
foreign
>
.i. </
s
>
<
s
>fieri. </
s
>
<
s
>Quod item
<
foreign
lang
="
grc
">τὸ γινεσθαι</
foreign
>
& fieri pertineat
<
lb
/>
ad formam, ratio confirmat: quoniam generatio videtur eorum eſſe quæ contrahunt eſſe, cum
<
lb
/>
antea non eſſent, huiuſmodi autem eſt forma. </
s
>
<
s
>Atqui & incontrariam partem dubitari ſolet.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Tùm quia materia eſt ingenita, tùm etiam quoniam vbi eſt compoſitum, ibi terminus eſt genera
<
lb
/>
tionis. </
s
>
<
s
>At terminus generationis non generatur; ergo neque compoſitum. </
s
>
<
s
>Accedit eodem,
<
lb
/>
quod fieri & factum eſſe ſunt diſtincta: verùm de compoſito dicitur factum eſſe, itaque non fit.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Hæc ſanè controuerſia varios exitus inuenit apud philoſophos, concedentibus quibuſdam for
<
lb
/>
mam generari primò,
<
expan
abbr
="
eaq́
">eaque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>genita fieri compoſitum. </
s
>
<
s
>nonnullis item diſtinguentibus de modo
<
lb
/>
quo generatio conueniat materiæ, formæ, & compoſito, ac dicentibus id quod generatur, aut ge
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1346
"/>
<
lb
/>
nerari tanquam ſubiectum tranſmutationis, aut veluti terminum eius, ac priore modo
<
expan
abbr
="
concedũt
">concedunt</
expan
>
<
lb
/>
generari materiam. </
s
>
<
s
>poſteriore verò formam & compoſitum. </
s
>
<
s
>Ne ſit verò idem modus quo ge
<
lb
/>
neratur forma, & compoſitum, rurſus hunc generationis modum partiuntur, dicentes compo
<
lb
/>
ſitum generari, vt quod, formam verò, vt quo; illud quidem, vtpote cuius gratia ſit omnis gene
<
lb
/>
ratio. </
s
>
<
s
>generatur
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
id quod generatur, vt ſit compoſitum; hæc autem, quia generatio per ipſam
<
lb
/>
fiat. </
s
>
<
s
>niſi
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
accedat materiæ forma, non fiat compoſitum. </
s
>
<
s
>Calaber autem adſcripſit vniuerſam
<
lb
/>
rationem generationis ipſi materiæ. </
s
>
<
s
>Neque defuerunt qui dicerent eſſe aliquem actum mate
<
lb
/>
riæ proprium qui per generationem pararetur. </
s
>
<
s
>Certè ſi generari propriè duo poſtulat: primum,
<
lb
/>
<
emph
type
="
sup
"/>
a
<
emph.end
type
="
sup
"/>
vt ſit poſt generationem, deinde vt requirat aliquid ſui, quod præcedat; hoc autem eſt mate
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1347
"/>
<
lb
/>
ries & forma: neque
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
fiunt hæc, cùm materia ſit auctore Philoſopho, ingenita & incorrupta;
<
lb
/>
forma verò ſimpliciter antecedat in efficiente,
<
emph
type
="
sup
"/>
b
<
emph.end
type
="
sup
"/>
<
expan
abbr
="
quoniã
">quoniam</
expan
>
neque forma, neque materia ſunt hiſce
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1348
"/>
<
lb
/>
conditionibus prædita, fit, vt propriè non generentur, ſed ſi fortè, communiter. </
s
>
<
s
>Neque id mihi
<
lb
/>
prorſus arridet: generari
<
expan
abbr
="
materiã
">materiam</
expan
>
, quis enim vendicat ſemen fieri? </
s
>
<
s
>ſed fit forma in hac materia.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Proinde dicitur ſemen fieri hominem: addito ſemper eo quod remanet poſt generationem, hoc
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1349
"/>
<
lb
/>
verò cùm ſit compoſitum, propriè fieri dicitur compoſitum. </
s
>
<
s
>Et ſanè vtraque conditio conue
<
lb
/>
nit illi, quæ illorum eſt quæ propriè fiunt. </
s
>
<
s
>præcedente quodam, quod ſit eius pars, nimirum ma
<
lb
/>
teria & remanente ipſo poſt generationem & forma quæ poſita erat in ſinu efficientis. </
s
>
<
s
>Nanque
<
lb
/>
id abſurdiſsimum, eſſe actum quendam materiæ proprium qui per generationem contrahatur:
<
lb
/>
quo enim pacto poteſt eſſe, ſi extra ipſam eſt, & ſeparari poteſt, cùm accedat extrinſecus veluti
<
lb
/>
poſteà dicimus? </
s
>
<
s
>quòd ſi proprius eſt, quia conueniens: quoniam ſcilicet ad illum habeat pro
<
lb
/>
penſionem, profectò videtur eiuſmodi eſſe forma: ducitur enim illius appetitu, & ipſa infor
<
lb
/>
matur. </
s
>
<
s
>quo fit, vt eò redeat quæſtio, vnde ortum initio duxit. </
s
>
<
s
>Sed illud mihi ſuſpectum, vtrum'
<
lb
/>
ne verus finis generationis, habendum ſit compoſitum. </
s
>
<
s
>an potius forma, nanque ea qua teſtatur
<
lb
/>
Ariſtoteles, mihi perſuadent in formam intendere primò naturam, cùm enim cauſſam redderet,
<
lb
/>
<
emph
type
="
sup
"/>
c
<
emph.end
type
="
sup
"/>
ob quam vis generandi ſibi ſimile viuentibus attributa ſit,
<
expan
abbr
="
mõſtrat
">monſtrat</
expan
>
naturam conſuluiſſe ſpeciei
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1350
"/>
<
lb
/>
conſeruandę: quandò animatum ſit proptrr animum. </
s
>
<
s
>Quamobrem. </
s
>
<
s
>ſiquidem vera eſt ea pro
<
lb
/>
poſitio, propter quod vnumquodque tale eſt, etiam id fore magis tale animus ipſe multo magis
<
lb
/>
erit, quàm animatum. </
s
>
<
s
>Vnde etiam legimus Ariſtotelem alentis animi officia numerantem,
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1351
"/>
<
lb
/>
ſibi ſimilis propagationem maximè naturale poſuiſſe; nouimus autem propagationem ad ſpe
<
lb
/>
ciei ſalutem fuiſſe inſtitutam. </
s
>
<
s
>nanque alens facultas ipſa per ſe eſt indiuidui conſeruatrix: quare
<
lb
/>
ſi eſſet indiuiduum
<
foreign
lang
="
grc
">σκοπιμώταπον</
foreign
>
naturæ
<
foreign
lang
="
grc
">τέλος</
foreign
>
, alens, non gignens eſſet vix maximè naturalis.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Quin etiam ipſa natura videtur per ſe & primò ſpectare formam, cùm ipſa accedente continuò
<
lb
/>
ceſſet à motu, vt quaſi materiam illi ſubſtrauerit, quoniam aliter exiſtere non poſsit, atque id iu
<
lb
/>
re optimo: nanque, vt ſępe dictum eſt, imperfectius ordinatur ad perfectius, & generatio com
<
lb
/>
poſiti ſe habet veluti conſequens, cùm exiſtat, tum quando forma extitit, & impoſita eſt in mate
<
lb
/>
ria. </
s
>
<
s
>Ex quo etiam laudo Zimaram qui inuehitur in Scotum exiſtimantem ad indiuiduum natu
<
lb
/>
ram primùm intendere, cùm alioquin ipſum ob ſpeciem requiratur & ſpecies propter formam,
<
lb
/>
quam quoque Themiſtij ſententiam eſſe </
s
>
<
s
/>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>