Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
216
"/>
& viridatio forent idem; vt ſiquid à nigro ad album modò per fuſcum, aliàs per viride tranſiret.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>
<
arrow.to.target
n
="
marg1501
"/>
<
lb
/>
Item ſi ab A ad B. profiſceretur idem corpus modò ſuper circulo, mox ſuper recta; cùm ſit idem
<
lb
/>
terminus B in vtroque motu, eadem ſpecies motus quoque fuerit. </
s
>
<
s
>Efficeretur etiam, vt non eſ
<
lb
/>
ſet deſcenſus è ſphęra ignis ad centrum, ſi moueretur ad aquam, cùm deberet alioqui moueri ad
<
lb
/>
centrum: neque enim idem eſſet terminus ad quem lapis ferretur. </
s
>
<
s
>Hæc auctores plerique de
<
lb
/>
cernunt. </
s
>
<
s
>Primùm diſtinguitur de terminis ad quos: etenim, aut ſunt imperfecti, quos etiam ſi
<
lb
/>
natura aſſequatur, non tamen ibi quieſcit, ſed vult prætereà progredi. </
s
>
<
s
>Ex hoc efficitur motus
<
lb
/>
quidam imperfectus quem videtur indicaſſe Philoſophus, dum deſcriberet finem,
<
emph
type
="
sup
"/>
a
<
emph.end
type
="
sup
"/>
quòd eſſet
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1502
"/>
<
lb
/>
extremum eorum motuum qui continui forent, aut termini perfecti ſunt, quò .ſ. </
s
>
<
s
>natura conten
<
lb
/>
dit. </
s
>
<
s
>neque adepta progreditur vlterius, ibi manens ſecundùm naturam, vt cùm ex aëre
<
expan
abbr
="
deſcẽdit
">deſcendit</
expan
>
<
lb
/>
lapis; ſi fingatur in aqua parumper quieſcere, licet eò tendat, ille terminus imperfectus eſt: cen
<
lb
/>
trum verò eſt terminus perfectus. </
s
>
<
s
>ſ: quidem in aqua nolit lapis omnino quieſcere, ſed niſi prohi
<
lb
/>
beatur, vſque ad centrum feretur,
<
expan
abbr
="
ibiq́ue
">ibique</
expan
>
etiam ſuopte impulſu permanebit, vt inde diuelli non
<
lb
/>
niſi magno cum labore patiatur. </
s
>
<
s
>Secundò medium, inquiunt, in omni motu duplex eſt, aut for
<
lb
/>
male, aut materiale: formale id appellant quod eſt ſpatij forma quod eſt vel rectum, vel in or
<
lb
/>
bem ductum, aut, ſiquid ex his eſt compoſitum, vt ſpira; alterum quod eſt ex partibus eiuſdem
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1503
"/>
<
lb
/>
ſpatij, vt quicquid intra duo puncta comprehenditur in linea recta, aut in circunferentia. </
s
>
<
s
>Ergo
<
lb
/>
vt Ariſtotelis dicta concilient; conſtituunt in ea theſi, nimirum quòd vnus ad ſpeciem motus eo
<
lb
/>
determinetur, quòd vnus ad ſpeciem ſit terminus ad quem; accipiendum eſſe terminum ad
<
expan
abbr
="
quẽ
">quem</
expan
>
<
lb
/>
vltimum, & ab eo
<
expan
abbr
="
denominationẽ
">denominationem</
expan
>
eſſe faciendam: medium verò ſtatuunt formale
<
expan
abbr
="
tãtummodò
">tantummodò</
expan
>
.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Volunt & alij mobile idem eſſe: quanquam mobile accipiunt non
<
expan
abbr
="
indiuiduũ
">indiuiduum</
expan
>
ipſum, vt aërem,
<
lb
/>
aut aquam, ſeu quod habet in ſeipſo principium talis motus, vt graue, aut leue. </
s
>
<
s
>proinde ſpectan
<
lb
/>
dum eſſe, ſit'ne motus ſecundùm, aut contra naturam. </
s
>
<
s
>Ex his ſe tollere putant dubitationes pro
<
lb
/>
poſitas. </
s
>
<
s
>Nam ſic non eſt eadem ſpecies motus quæ in orbem fit & rectà vtrobique ab A ad B,
<
lb
/>
cùm differant media ratione formali, quanuis non vereatur aſſerere quidam auctor hos motus
<
lb
/>
inter ſe ſpecie non differre, illud ſpectans, (niſi fallor) ne ex hoc naſcatur corpora quæ ſic mo
<
lb
/>
uentur, ſpecie diſtingui, ac ſuccedat ex tali ratione cęlum eſſe corpus æternum. </
s
>
<
s
>Sed ſit hoc
<
expan
abbr
="
ve-riſsimũ
">ve
<
lb
/>
riſsimum</
expan
>
, contineamus nos intra cancellos philoſophiæ Peripateticę quæ decernit, hos motus ſpe
<
lb
/>
cie differre. </
s
>
<
s
>Rurſus nihil obſtat, quominus eadem ſit ſpecies motus, quandò graue mouetur
<
lb
/>
ad aquæ planitiem & ad centrum; quia planities aquę non eſt terminus ad quem vltimus & per
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1504
"/>
<
lb
/>
fectus. </
s
>
<
s
>Neque idem eſt motus aëris & terræ ad centrum; cùm illi ſit contrà naturam; huic verò
<
lb
/>
ex natura. </
s
>
<
s
>Sic enim fit, vt non ſit mobile idem. </
s
>
<
s
>Sed enim illa ſolutio non eſt approbanda quæ
<
lb
/>
non euertit funditùs omnes dubitationes,
<
expan
abbr
="
multoq́
">multoque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>minus à nobis, qui vnum Ariſtotelem hîc de
<
lb
/>
fendere cupimus; ipſe verò, vbi diſſerit. </
s
>
<
s
>
<
emph
type
="
sup
"/>
b
<
emph.end
type
="
sup
"/>
Vtrùm motui qui fit in orbem, quippiam contra
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1505
"/>
<
lb
/>
rium ſit an'non; accipit eundem eſſe motum, ſi fiat ſuper circulo, aut ſuper recta; quandò fiat
<
lb
/>
ad idem punctum. </
s
>
<
s
>Quare conati ſunt alij nouis quibuſdam diſtinctionibus adiectis propoſi
<
lb
/>
tas difficultates depellere, vtpote, Terminorum rationem eſſe diligenter obſeruandam. </
s
>
<
s
>Etenim
<
lb
/>
non eſſe eandem rationem loci aëris ad ignem & terram; quippe quòd ſit vt infrà ad ignim, ad
<
lb
/>
terram verò vt ſuprà: neque eandem eſſe rationem cubiti & decem cubiti ad tricubitum, cùm il
<
lb
/>
lo ſit maior, hoc autem minor. </
s
>
<
s
>Tùm etiam motus ſecum differre vel modo, vel ſpecie. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Nanq;
">Nanque</
expan
>
<
lb
/>
albefactio ſpecie diſtinguitur à nigrefactione; ſed velox à tardo ſolum differt modo & per acci
<
lb
/>
dens: neque enim ſunt differentiæ conſtituentes, aut diuidentes,
<
expan
abbr
="
ſiquidẽ
">ſiquidem</
expan
>
ad omneis ſpecies mo
<
lb
/>
tus pertineant. </
s
>
<
s
>Ita naturale & contra naturam non eſſe ſpecies, ſed modos, cùm peruagentur
<
lb
/>
omnem ſpeciem motus: nullus enim motus eſt qui non ſit naturalis, aut violens. </
s
>
<
s
>His omnibus
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1506
"/>
<
lb
/>
receptis aliqua ſubſcripſit eruditiſsimus Toletus, quæ (niſi me animus fallit) neque dubitatione
<
lb
/>
carent, neque ſunt prorſus à repugnantia libera. </
s
>
<
s
>Nempe rationem habendam eſſe ſolùm ter
<
lb
/>
mini ad quem, in conſtituendo vno ad ſpeciem motum, termini à quo nullam; tanquam alienus
<
lb
/>
eſſet ab eſſentia & vnitate motus, quia per accidens ſolùm ad vnitatem ſpecificam pertineret:
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
mobileq́
">mobileque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>excludendum; quaſi nihil referret cuius'nam foret naturæ: mox rationem termini ad
<
lb
/>
quem poſitam eſſe in habitudine ad terminum à quo. </
s
>
<
s
>Nam primùm illa ſecum pugnant, quòd
<
lb
/>
terminus à quo reiiciatur ab vnitate ſpecifica motus, & quòd terminus ad quem conſiſtat in ha
<
lb
/>
bitudine termini à quo; nam ſi mutuò ſe reſpiciunt hi termini, in illa habitudine conſiſtet
<
expan
abbr
="
vtiq;
">vtique</
expan
>
<
lb
/>
vtrorumque eſſentia. </
s
>
<
s
>Ergo quicquid ex altero conſtituitur, etiam quodammodò conſtituatur
<
lb
/>
ex compare neceſſe eſt: aliter ſequeretur, aliquid ab eſſentia ſua poſſe ſeparari. </
s
>
<
s
>Ita enim eſt in
<
lb
/>
huiuſmodi conſequentibus, quemadmodum monebat Ariſtoteles. </
s
>
<
s
>Quicquid ad vnius eſſen
<
lb
/>
tiam pertineret, facere item ad eorum eſſentiam quæ pendent ab illo eſſentialiter. </
s
>
<
s
>Deinde ab
<
lb
/>
eodem fonte petitur, quòd vnus ſit motus, & ſpecie differat. </
s
>
<
s
>Sed quî diſtingui poteſt aſcenſus
<
lb
/>
& deſcenſus, niſi conſtituta notitia terminorum ſuprà & infrà, & ex vtriſque ſimul acceptis, vn
<
lb
/>
de .ſ. </
s
>
<
s
>& quo, aut ſaltem ſubintellectis? </
s
>
<
s
>Nanque, etſi grauitas & deſcenſus eo terminantur quod </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>