Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
Table of figures
<
1 - 30
[out of range]
>
<
1 - 30
[out of range]
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
41
"/>
<
arrow.to.target
n
="
marg393
"/>
<
lb
/>
Theodorum Metochyten, quos Atticos, generatim dictos fuiſſe coniicimus ab interprete tertij de
<
lb
/>
Anima,
<
expan
abbr
="
quẽ
">quem</
expan
>
ſub Ioannis
<
expan
abbr
="
Grãmatici
">Grammatici</
expan
>
nomine tractamus, ſed obſeruarunt
<
expan
abbr
="
nõnulli
">nonnulli</
expan
>
<
expan
abbr
="
Stephanũ
">Stephanum</
expan
>
eſſe &
<
lb
/>
ipſum Ariſtotelis
<
expan
abbr
="
interpretẽ
">interpretem</
expan
>
, ſed cuias ipſe fuerit è quo ordine, qua ætate nil certi ſuccurrit quod
<
lb
/>
affirmari valeat. </
s
>
<
s
>Aliquanto ante hæc
<
expan
abbr
="
tẽpora
">tempora</
expan
>
diſciplinæ Alexandriæ excultæ ſunt
<
expan
abbr
="
earũ
">earum</
expan
>
profeſſores
<
lb
/>
Ammonij &
<
expan
abbr
="
Grãmatici
">Grammatici</
expan
>
; atque illi quidem ſæpè doctori ſuo parùm amici. </
s
>
<
s
>Ex interpretibus Ari
<
lb
/>
ſtotelis illi etiam Platoni dediti; neſcio verò tenuerint'ne; cùm è Gręcia pulſi fuerint, Simplicius,
<
lb
/>
Priſcianus Lydus, & Olympiodorus; & hic
<
expan
abbr
="
etiã
">etiam</
expan
>
non valdè Ariſtoteli addictus. </
s
>
<
s
>Inde ad Arabas di
<
lb
/>
ſciplina Peripatetica permanauit; apud hos Auerroës & Auicenna floruerunt;
<
expan
abbr
="
quamquã
">quamquam</
expan
>
in Hi
<
lb
/>
ſpania tenuere: pòſt ad Britannos & Germanos; inter hos excelluit quamquam longo poſt
<
expan
abbr
="
tẽ-pore
">ten
<
lb
/>
pore</
expan
>
Scotus. </
s
>
<
s
>A Britannis & Germanis opera Karolimagni, qui Longobardis ſubiugatis, & Italia
<
lb
/>
ab
<
expan
abbr
="
eorũ
">eorum</
expan
>
tyrannide liberata, Romæ, Bononiæ, Ticini gymnaſia publica erexit; philoſophia longo
<
lb
/>
temporis interuallo migrauit ad Italos: horum omnium Coryphęus D. Thomas.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg378
"/>
H</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg379
"/>
A</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg380
"/>
B</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg381
"/>
a 1. ad Eu.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>c. 3.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg382
"/>
b 1. De cę
<
lb
/>
lo T. 101.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg383
"/>
C</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg384
"/>
c 13. Met.
<
lb
/>
c. 1.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg385
"/>
D</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg386
"/>
d 1. Polit.
<
lb
/>
c. 9.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg387
"/>
e 1. ad Eu.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>c. 1.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg388
"/>
E</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg389
"/>
a 1. De E
<
lb
/>
lem</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg390
"/>
F</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg391
"/>
G</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg392
"/>
H</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg393
"/>
A</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
head
">
<
s
>
<
emph
type
="
italics
"/>
Explicatur generatim, quo pacto ſcientiarum principia tractentur, & quam viam tenuerit
<
lb
/>
Ariſtoteles, dum veterum ſententias de principijs conuellit. </
s
>
<
s
>Cap. </
s
>
<
s
>VII
<
emph.end
type
="
italics
"/>
.
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg394
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg394
"/>
B</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>CAETERVM ſententiæ de rerum ſumma exiſtunt, quippe quòd initia phyſiologiæ per
<
lb
/>
tentent, & ex his aliquæ ſic labefactent, vt ipſi nil planè relinquant, quo firmari poſsit.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Quare conſtituendum quippiam fuit quo phyſicè inſiſteret. </
s
>
<
s
>id ab Ariſtotele confectum fuiſſe
<
lb
/>
ſcimus: ſed qua ratione, qua via, & quatenus factitatum, non æquè conſtat apud omnes. </
s
>
<
s
>Igitur
<
lb
/>
antequàm cominus accedamus ad ea perpendenda quæ veteres philoſophi decreuerint, breui
<
lb
/>
ter explicare præſtabit, quemadmodum ſcientiæ in ſuorum principiorum tractatione verſentur.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Ab iis verò exordium diſputationis noſtræ ducetur quæ monuit
<
expan
abbr
="
quondã
">quondam</
expan
>
nos Ariſtoteles in qua
<
lb
/>
que quęſtione veſtiganda. </
s
>
<
s
>
<
emph
type
="
sup
"/>
a
<
emph.end
type
="
sup
"/>
Ea verò etſi ad Geometriam ab ipſo accommodantur, nihilominus
<
arrow.to.target
n
="
marg395
"/>
<
lb
/>
ad phyſicen facilè tranſumuntur. </
s
>
<
s
>ita enim illa pręcepta traduntur, vt ab vnius
<
expan
abbr
="
ſciẽtiæ
">ſcientiæ</
expan
>
progreſſu,
<
lb
/>
de omnibus idem fiat iudicium. </
s
>
<
s
>Quamobrem è diſputationibus quaſdam naturales eſſe pone
<
lb
/>
mus, alias autem
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
naturales, eas naturales appellamus quæ pendent ex principiis philoſophiæ
<
lb
/>
naturalis. </
s
>
<
s
>Non naturales autem, vel quòd phyſiologiæ principia non aſſumant, vel quòd iis ab
<
lb
/>
utantur. </
s
>
<
s
>Cùm tot modis tractentur quęſtiones, illud ratum eſſe oportet, dum verſamur in ſcien
<
lb
/>
tia naturali, de non naturalibus abſolutè nihil eſſe dicendum. </
s
>
<
s
>Proinde etiam Plato quendam de
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg396
"/>
<
lb
/>
rebus ad Geometriam
<
emph
type
="
sup
"/>
b
<
emph.end
type
="
sup
"/>
pertinentibus ſciſcitantem miſit ad Euclidem, licere autem verba facere
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg397
"/>
<
lb
/>
naturali philoſopho de quęſtionibus illis quę ſunt non naturales aliqua ex parte. </
s
>
<
s
>Quocirca ſi di
<
lb
/>
ſputationes naturales pendent è principiis ſcientiæ naturalis. </
s
>
<
s
>contrà, cùm quęſtiones de principiis
<
lb
/>
rerum naturalium non poſsint eſſe ex hoc genere, neque ordine, & quęſtiones igitur de principiis
<
lb
/>
rerum naturalium, erunt omnino non naturales. </
s
>
<
s
>oportebit enim eſſe
<
expan
abbr
="
principiorũ
">principiorum</
expan
>
principia, quod
<
lb
/>
ſcientię prorſus aduerſatur. </
s
>
<
s
>Verùm fac incidere controuerſiam de principiis huius methodi, cu
<
lb
/>
ius'nam officium erit illa tractare? </
s
>
<
s
>Profectò principia cuiuſdam ſcientiæ, aut in alia principia re
<
lb
/>
ſoluuntur, aut ſunt abſolutè prima. </
s
>
<
s
>Rurſus, ſi tractanda ſunt, aut ita illa tractare oportet, vt de
<
lb
/>
monſtrentur, aut vt reſpondeamus ad obiectiones. </
s
>
<
s
>Ac ſi ea demonſtrari contingat; aut per cauſſas
<
lb
/>
demonſtrantur, aut per nota nobis. </
s
>
<
s
>Inſuper obiectiones ad quas reſpondendum eſt, aut pendent
<
lb
/>
ex illius ſcientię principiis, aut illa euertunt. </
s
>
<
s
>Si igitur illis alia principia pręcedant, eorum proba
<
lb
/>
tio pertinet ad eam ſcientiam quæ verſatur in notitia principiorum ſuperiorum, hęc autem ſub
<
lb
/>
alternans à dialecticis appellatur. </
s
>
<
s
>Si verò principia prima fuerint abſolutè, aut hæc euidentia per
<
lb
/>
ſe ſunt, ita vt ſolius ſenſus auxilio noteſcant, aut ſi non adeò
<
expan
abbr
="
cõſpicua
">conſpicua</
expan
>
fuerint, nec demonſtrantur
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg398
"/>
<
lb
/>
item; ſed admonitione quadam perſuadentur, ea verò communis eſſe cuique ſcientiæ poteſt, aut
<
lb
/>
quanquam conſpicua, ſi negentur propter proteruientes vna redargutione confirmantur. </
s
>
<
s
>id au
<
lb
/>
tem præſtat habitus dialecticus. </
s
>
<
s
>Generatim verò in illa ſcientia in qua tanquàm principia ſumun
<
lb
/>
tur, ea ſupponi oportet, et ſi quo pacto tractentur, ita tractentur, vt aut declarentur per nota no
<
lb
/>
bis, aut vt tollantur obiectiones, non omnes ſanè, ſed illæ quæ è principiis eius ſcientiæ ducuntur.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Itaque aut vbi non ſupponantur phyſiologię principia, aut afferantur rationes, quę ipſa funditus
<
lb
/>
è medio tollant, non abutentes neque detorquentes illa, non erit munus philoſophi naturalis ea
<
lb
/>
tractare. </
s
>
<
s
>Verùm ſi de principiis exiſtant, aut erit ſubalternantis officium, aut communis
<
expan
abbr
="
cuiuſdã
">cuiuſdam</
expan
>
,
<
lb
/>
ſiue ea fuerit prima philoſophia, ſiue dialectica. </
s
>
<
s
>Sed cùm ſcientiæ principia varia ſint,
<
expan
abbr
="
variiq́
">variique</
expan
>
.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>ſcientiarum ordines: age nunc particulatim ſingula percurramus, & ius
<
expan
abbr
="
ſuũ
">ſuum</
expan
>
cuique ſcientiæ red
<
lb
/>
dere nitamur. </
s
>
<
s
>Quid verò controuerſię ſit adhibitis hiſce diſtinctionibus facilè intelligetur. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Nã
">Nam</
expan
>
ge
<
lb
/>
nera
<
expan
abbr
="
probationũ
">probationum</
expan
>
tripliciter diſtribuimus. </
s
>
<
s
>aut enim ſunt ex cauſsis, aut ex effectis, aut ex notis no
<
lb
/>
bis; quid
<
expan
abbr
="
autẽ
">autem</
expan
>
differat nota nobis ab effectibus anteà
<
expan
abbr
="
dictũ
">dictum</
expan
>
eſt. </
s
>
<
s
>Prętereà principia ſunt illa ex
<
expan
abbr
="
quib.
">quibus</
expan
>
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>demonſtramus, aut de quibus, i. </
s
>
<
s
>ipſa ſubiecta. </
s
>
<
s
>hęc
<
expan
abbr
="
autẽ
">autem</
expan
>
vel generalia ſunt
<
expan
abbr
="
cuiuſdã
">cuiuſdam</
expan
>
ſcientię totius,
<
lb
/>
vel propria cuiuſdam partis, atque illa
<
expan
abbr
="
quidẽ
">quidem</
expan
>
<
expan
abbr
="
quorũ
">quorum</
expan
>
principia partes
<
expan
abbr
="
proprietatesq́
">proprietatesque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>veſtigantur. </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>