Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
Table of figures
<
1 - 30
[out of range]
>
<
1 - 30
[out of range]
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
852
"/>
contradictionis, vnde illa oriuntur. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Neq.
">Neque</
expan
>
item latitudo hæc habenda vniformiter difformis, cùm exu
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg4928
"/>
<
lb
/>
perantia foret indiuidua: aut
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
altera alteram ſuperaret exuperantia diuidua, aut indiuidua: nec indi
<
lb
/>
uidua ſanè, quoniam indiuiduum additum indiuiduo non facit maìus: proinde nec altera ſuperior
<
lb
/>
moueret orbem ſuum velocius. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Neq.
">Neque</
expan
>
verò diuidua, quia ſic deficerent multi gradus eius quod eſt,
<
expan
abbr
="
cõ-ſimiliq́
">con
<
lb
/>
ſimilique</
expan
>
. </
s
>
<
s
>modo ſi difformiter difformem eſſe perhibeatur. </
s
>
<
s
>Non eſſet item difformiter vniformis; quan
<
lb
/>
dò foret arithmetica proportio motuum quæ tamen obſeruanti ſecus ſe habere videatur. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Atq.
">Atque</
expan
>
hæc du
<
lb
/>
bitantur quidem. </
s
>
<
s
>Veruntamen ſi rectè ſpectentur ea quæ nos admonent Aſtronomi optimi explora
<
lb
/>
tores motuum cęleſtium, dicamus oportet earum latitudinem eſſe difformiter difformem. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Nanq.
">Nanque</
expan
>
mo
<
lb
/>
tuum proportio talis ab ipſis aſsignatur. </
s
>
<
s
>etenim Luna menſis vnius interuallo ſuum iter abſoluit,
<
expan
abbr
="
qd
">quod</
expan
>
<
lb
/>
octauus orbis conficit ſpatio triginta ſex annorum millium, ratio verò magnitudinis eſt, vt vnius ad
<
lb
/>
xxvij. </
s
>
<
s
>eſt enim vt cccxxx. </
s
>
<
s
>ad octomillia noningenta, & quadraginta, & vnum (
<
expan
abbr
="
numerorũ
">numerorum</
expan
>
ego radices
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
cõparo
">comparo</
expan
>
)
<
expan
abbr
="
tñ
">tantum</
expan
>
ratio motus eſt, vt vnius ad 432000. talis
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
eſt proportio menſis vnius ad annos 36000.
<
lb
/>
Rurſus Lunæ motus ad motum Saturni eſt, vt vnius ad ccciccc, cùm tamen ſpatium ſit vnius ad duo.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Quamobrem liquet nullam eſſe certam rationem magnitudinis, & motuum in hac
<
foreign
lang
="
grc
">ὑσερίςEI</
foreign
>
, ſeu repe
<
lb
/>
datione, & repardatione. </
s
>
<
s
>Hæc ſiquis diligentius inſpicere cupiat, ex infraſcripta tabella perdiſcet. </
s
>
<
s
>eſt
<
lb
/>
enim primùm.
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg4929
"/>
<
arrow.to.target
n
="
fig13
"/>
<
arrow.to.target
n
="
table11
"/>
<
arrow.to.target
n
="
fig14
"/>
<
arrow.to.target
n
="
table12
"/>
<
arrow.to.target
n
="
marg4930
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg4927
"/>
c 2. Phyſ.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg4928
"/>
E</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg4929
"/>
F</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg4930
"/>
G</
s
>
</
p
>
<
figure
id
="
fig13
"
number
="
16
"/>
<
figure
id
="
fig14
"
number
="
17
"/>
<
table
>
<
table.target
id
="
table11
"/>
<
row
>
<
cell
/>
<
cell
>Differentia motuum, ſeu periodorum.</
cell
>
</
row
>
<
row
>
<
cell
>menſis vnius</
cell
>
<
cell
/>
</
row
>
<
row
>
<
cell
/>
<
cell
>Ergo proportio vnius ad 12.</
cell
>
</
row
>
<
row
>
<
cell
>Anni vnius</
cell
>
<
cell
/>
</
row
>
<
row
>
<
cell
>duorum annorum.</
cell
>
<
cell
>ad xxiv</
cell
>
</
row
>
<
row
>
<
cell
>xii.</
cell
>
<
cell
>ad cxliv.</
cell
>
</
row
>
<
row
>
<
cell
>xxx</
cell
>
<
cell
>ad ccclx.</
cell
>
</
row
>
<
row
>
<
cell
>36000.</
cell
>
<
cell
>ad 432000.</
cell
>
</
row
>
</
table
>
<
table
>
<
table.target
id
="
table12
"/>
<
row
>
<
cell
>Differentiæ ſoliditatis</
cell
>
<
cell
/>
<
cell
>Proportio ſolidarum.</
cell
>
</
row
>
<
row
>
<
cell
>Mil.</
cell
>
<
cell
>rad.</
cell
>
<
cell
/>
</
row
>
<
row
>
<
cell
>109057.</
cell
>
<
cell
>330.</
cell
>
<
cell
>1.</
cell
>
</
row
>
<
row
>
<
cell
>370480.</
cell
>
<
cell
>680.</
cell
>
<
cell
>2.</
cell
>
</
row
>
<
row
>
<
cell
>3413756.</
cell
>
<
cell
>1841.</
cell
>
<
cell
>50.</
cell
>
</
row
>
<
row
>
<
cell
>339102.</
cell
>
<
cell
>582.</
cell
>
<
cell
>1 2/3</
cell
>
</
row
>
<
row
>
<
cell
>27339375.</
cell
>
<
cell
>5228.</
cell
>
<
cell
>15. 1/2</
cell
>
</
row
>
<
row
>
<
cell
>19775497.</
cell
>
<
cell
>4445.</
cell
>
<
cell
>13.</
cell
>
</
row
>
<
row
>
<
cell
>29474574.</
cell
>
<
cell
>5429.</
cell
>
<
cell
>16. 1/2</
cell
>
</
row
>
<
row
>
<
cell
>79942472.</
cell
>
<
cell
>8941.</
cell
>
<
cell
>17.</
cell
>
</
row
>
</
table
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>Quòd ſi conferas motum diurnum cum motu ſingulorum orbium, multò magis varia deprehendetur
<
lb
/>
horum proportio, vt eſto, quae ſpatium Lunæ ad eam ſphæram quæ vnica die naturali conuertitur cum
<
lb
/>
tempore, quo Lunam ſuam periodum conficit, ſit
<
expan
abbr
="
vtrobiq.
">vtrobique</
expan
>
vt 27. ad vnum; at in reliquis tribus ſupe
<
lb
/>
riorib. mirum quantum euariatur. </
s
>
<
s
>quippe quòd tempus ſit, vt vnius ad centum octoginta, ſpatia ſint
<
lb
/>
Mercurij, vt 13. & amplius ſextam partem vnius ad vnum. </
s
>
<
s
>Veneris vt 4. & amplius octauam partem
<
lb
/>
ex nouem. </
s
>
<
s
>Solis autem vt 114. & dimidiam. </
s
>
<
s
>nullo igitur modo certa ratio tenetur in his motib. quæ in
<
lb
/>
ea repedatione retineri deberet. </
s
>
<
s
>Eius autem differentiæ cauſſa nulla alia debet exiſtimari, niſi quae ſic me
<
lb
/>
lius ſit, quemadmodum de multitudine motuum in planetis admonebat Ariſtoteles. </
s
>
<
s
>Verùm ne nobis
<
lb
/>
exhibeat negotium ratio diuiſionis in iis quæ ſeparata ſunt à materia, & omni quantitate prorſus ex
<
lb
/>
pertia, memento primum exuperans diuidi in id quod experatur, & id quo exuperat; & omnia indi
<
lb
/>
uidua eſſe ſecundùm magnitudinem, diuidua verò ſecundùm virtutem & perfectionem. </
s
>
<
s
>ſic tamen, vt
<
lb
/>
imitetur ea diuiſio diuiſionem magnitudinis, quod tamen ita ſumere placet, quae magis & minus in illis,
<
arrow.to.target
n
="
marg4931
"/>
<
lb
/>
nil ſanè reipſa apponat, ſicut albius minus albo,
<
expan
abbr
="
neq.
">neque</
expan
>
ſecundùm extentionem,
<
expan
abbr
="
neq.
">neque</
expan
>
ſecundùm materię
<
lb
/>
promotionem quæ fit per motum, ſed per elationem eſſentiæ, & actus, quae hæc ſubſtantia Deo ſit propin
<
lb
/>
quior, vtpote cuius ſit perfectior actus, tametſi eius perfectio in iis quæ extra ſunt, nobis per motum
<
lb
/>
manifeſtatur. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Vtraq.
">Vtraque</
expan
>
ſic intellige vbi audias hęc non re, ſed ratione differre,
<
emph
type
="
sup
"/>
a
<
emph.end
type
="
sup
"/>
hoc eſt, non per
<
expan
abbr
="
noſtrũ
">noſtrum</
expan
>
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg4932
"/>
<
lb
/>
modum concipiendi, vt aliqua ſunt in Deo, ſed ſecundùm eſſentiam. </
s
>
<
s
>Sicut ergo in natura non eſt ne
<
lb
/>
ceſſe, vt inter ſpecies diuerſi ordinis ſit exuperantia æqualis & arithmetica, ſed geometrica ſolùm,
<
expan
abbr
="
atq.
">atque</
expan
>
<
lb
/>
illa diſtributiua; ſic etiam cogitandum eſt euenire in principia mouentia, quoad primum bonum par
<
lb
/>
ticipant eſſendo pariter & agendo. </
s
>
<
s
>& quemadmodum in natura non omnis exuperantiæ ratio haberi
<
lb
/>
ſolet, quia non omnis eſt ſenſilis, ſic contingere poteſt primis illis ſubſtantiis, vt non ſub omni, ſed ſub
<
lb
/>
certa quadam exuperantia compareat diuerſa ſummiboni participatio, & varietas operum in iis quæ
<
lb
/>
ſunt ab ipſo. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Neq.
">Neque</
expan
>
plura fortè de his humanę menti, non dicam aſſeuerare, ſed muſsitare fas eſt.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg4931
"/>
H</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg4932
"/>
a D. Tho.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>1. 1.
<
expan
abbr
="
q.
">que</
expan
>
6.
<
lb
/>
art. 1.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
head
">
<
s
>
<
emph
type
="
italics
"/>
Quòd ſit vnus quidam motus omnium primus, & quis'nam hic ſit. </
s
>
<
s
>Cap. </
s
>
<
s
>XXV
<
emph.end
type
="
italics
"/>
.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>AT verò ſi mouens primum eſt,
<
expan
abbr
="
atq.
">atque</
expan
>
ęternum, neceſſe item eſt & motum quendam primum effici
<
lb
/>
ab ipſo, & illum quidem æternum: quapropter vnum &
<
expan
abbr
="
continuũ
">continuum</
expan
>
. </
s
>
<
s
>Spectemus igitur nunc an'ne </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>