Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
61
"/>
<
arrow.to.target
n
="
marg572
"/>
<
lb
/>
explicatione continetur. </
s
>
<
s
>Primo quidem. </
s
>
<
s
>Philoſophum naturalem noſſe ſolum quòd ſubſtantiæ
<
lb
/>
materiæ immunes exiſtant. </
s
>
<
s
>Altero verò Philoſophum diuinum noſſe quòd ſunt & quid ſint. </
s
>
<
s
>Ve
<
lb
/>
runtamen
<
expan
abbr
="
admodũ
">admodum</
expan
>
diſparem eſſe
<
expan
abbr
="
rationẽ
">rationem</
expan
>
qua illas eſſe vtrique
<
expan
abbr
="
cognoſcũt
">cognoſcunt</
expan
>
. </
s
>
<
s
>quandò naturalis illas
<
lb
/>
eſſe cognoſcit per accidens potius
<
expan
abbr
="
quã
">quam</
expan
>
per ſe,
<
expan
abbr
="
nimirũ
">nimirum</
expan
>
ex ſolo motu. </
s
>
<
s
>Cęterùm non id dico,
<
expan
abbr
="
phyſicũ
">phyſicum</
expan
>
<
lb
/>
in earum
<
expan
abbr
="
notitiã
">notitiam</
expan
>
ex ſolo motu peruenire, tanquam medio, cùm & id etiam in diuina methodo
<
lb
/>
contingat: ſed quòd notio
<
expan
abbr
="
quã
">quam</
expan
>
habet de ſubſtantia illa philoſophus naturalis, ſemper includit mo
<
lb
/>
tum, vel quòd efficiat
<
expan
abbr
="
motũ
">motum</
expan
>
, mouet
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
phyſicè; vel quia notatur per
<
expan
abbr
="
priuationẽ
">priuationem</
expan
>
motus. </
s
>
<
s
>Nam quia
<
lb
/>
eſt nobis ignota, ſic deſcribatur oportet per ea quę ſunt nota nobis. </
s
>
<
s
>ob
<
expan
abbr
="
eãq́
">eanque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>cauſſam octauus phy
<
lb
/>
ſicorum pars erit methodi naturalis, tametſi explicat
<
expan
abbr
="
ſubſtantiã
">ſubſtantiam</
expan
>
à materia
<
expan
abbr
="
ſeparatã
">ſeparatam</
expan
>
. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
qm̃
">quam</
expan
>
verò tale
<
lb
/>
ſubſtantię genus non modò mouet
<
expan
abbr
="
materiã
">materiam</
expan
>
, ſed habet functiones proprias citrà
<
expan
abbr
="
omnẽ
">omnem</
expan
>
materię co
<
lb
/>
gnationem; neque ſunt
<
expan
abbr
="
ſolũ
">ſolum</
expan
>
principia ſubſtantię mobilis,
<
expan
abbr
="
verumetiã
">verumetiam</
expan
>
ſubſtantię ſimpliciter & ſunt
<
lb
/>
entia beatiſsima; neceſſe eſt
<
expan
abbr
="
itẽ
">item</
expan
>
ſit alia ſcientia quę in
<
expan
abbr
="
earũ
">earum</
expan
>
ſpeculatione verſetur quę
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
reſpiciat
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
motũ
">motum</
expan
>
, licet auxilio motus eius
<
expan
abbr
="
cognitionẽ
">cognitionem</
expan
>
adipiſcatur. </
s
>
<
s
>Itaque vt hanc
<
expan
abbr
="
rationẽ
">rationem</
expan
>
pręſeferunt, ſpectat
<
lb
/>
ad
<
expan
abbr
="
diuinũ
">diuinum</
expan
>
<
expan
abbr
="
philoſophũ
">philoſophum</
expan
>
noſſe, quòd eſt hoc ſubſtantiæ genus. </
s
>
<
s
>Ita fit, vt eius
<
expan
abbr
="
explicationẽ
">explicationem</
expan
>
abſoluere
<
lb
/>
nequeat philoſophus naturalis, quòd habeat
<
expan
abbr
="
itẽ
">item</
expan
>
alias functiones quę lateant ipſum, quia non in
<
lb
/>
cludant
<
expan
abbr
="
motũ
">motum</
expan
>
. </
s
>
<
s
>cùm verò primus philoſophus conſideret ens quod eſt, vel ſenſile, vel ſeparatum, &
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg573
"/>
<
lb
/>
cauſſas eius, liceat illi eius
<
expan
abbr
="
eſſentiã
">eſſentiam</
expan
>
abſolutè tractare. </
s
>
<
s
>& quà
<
expan
abbr
="
principiũ
">principium</
expan
>
eſt
<
expan
abbr
="
rerũ
">rerum</
expan
>
ſenſilium, & qua eſt
<
lb
/>
res
<
expan
abbr
="
quędã
">quędam</
expan
>
à materia ſecreta. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Quantũ
">Quantum</
expan
>
verò eſt de quęſtione quid eſt, aſſero
<
expan
abbr
="
eã
">eam</
expan
>
nullo modo ad
<
expan
abbr
="
phyſi-cũ
">phyſi
<
lb
/>
cum</
expan
>
pertinere. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
nã
">nam</
expan
>
verſatur in eius cognitione per accidens, &
<
expan
abbr
="
eã
">eam</
expan
>
<
expan
abbr
="
tantũ
">tantum</
expan
>
cognoſcit, quà reſpicit
<
expan
abbr
="
motũ
">motum</
expan
>
.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Sed primus philoſophus illius vniuerſas functiones intelligens attingit
<
expan
abbr
="
eſſentiã
">eſſentiam</
expan
>
. (ſiquidem in his
<
lb
/>
operari & eſſe
<
expan
abbr
="
idẽ
">idem</
expan
>
ſint, &
<
expan
abbr
="
idẽ
">idem</
expan
>
quoque eſſe & eſſentia.) & ita per ſeipſam cognoſcit & quid ſit, &
<
lb
/>
quòd ſit. </
s
>
<
s
>quanquàm habitus huiuſce notitię nulla methodo explicatur;
<
emph
type
="
sup
"/>
a
<
emph.end
type
="
sup
"/>
ſed eò nos deducit me
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg574
"/>
<
lb
/>
thodus, vt
<
expan
abbr
="
poſtquã
">poſtquam</
expan
>
notuerit, maximè intelligatur, & per ſeipſam. </
s
>
<
s
>Ergo, inquies tu, cognoſcetur à
<
lb
/>
nobis eſſentia ſubſtantiæ ſeparatæ, quod
<
expan
abbr
="
tñ
">tantum</
expan
>
à probatioribus philoſophis
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
conceditur. </
s
>
<
s
>Prętereà
<
lb
/>
ſi
<
expan
abbr
="
idẽ
">idem</
expan
>
eſt eſſe, & eſſentia in hoc genere ſubſtantiæ. </
s
>
<
s
>Si igitur nouit phyſicus quae ſunt;
<
expan
abbr
="
idẽ
">idem</
expan
>
quoque
<
expan
abbr
="
eſ-ſentiã
">eſ
<
lb
/>
ſentiam</
expan
>
noſcat oportet. </
s
>
<
s
>Velim
<
expan
abbr
="
equidẽ
">equidem</
expan
>
hęc dicta accipi in
<
expan
abbr
="
bonã
">bonam</
expan
>
<
expan
abbr
="
partẽ
">partem</
expan
>
. </
s
>
<
s
>quae .ſ. </
s
>
<
s
>illam attingimus, quia ſeſe
<
lb
/>
nobis maximè prodit: attamen quia mens
<
expan
abbr
="
tantũ
">tantum</
expan
>
lumen ſuſtinere nequit; ideo negant philoſophi
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
cõprehendi
">comprehendi</
expan
>
ſeparatorum eſſentias. </
s
>
<
s
>Et planè
<
expan
abbr
="
quemadmodũ
">quemadmodum</
expan
>
oculus noctuę
<
expan
abbr
="
fontẽ
">fontem</
expan
>
lucis attingit,
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
tñ
">tantum</
expan
>
ipſum ferre poteſt ob
<
expan
abbr
="
nimiũ
">nimium</
expan
>
<
expan
abbr
="
ſplendorẽ
">ſplendorem</
expan
>
; ſic menti noſtræ dicimus euenire. </
s
>
<
s
>Iam verò quòd phy
<
lb
/>
ſicus noſſe nequeat
<
expan
abbr
="
eſſentiã
">eſſentiam</
expan
>
ſubſtantię ſeparatę, id omne naſcitur ex notione quam habet de illa,
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg575
"/>
<
lb
/>
cognoſcit
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
ipſam cum habitudine ad materiam, atqui illa habitudo facit, quominus
<
expan
abbr
="
idẽ
">idem</
expan
>
ſint eſſe
<
lb
/>
& eſſentia in ſubſtantia ſeparata. </
s
>
<
s
>ſiue vt rectius dicam, quòd nos hęc, veluti diuerſa concipimus
<
lb
/>
quę
<
expan
abbr
="
tñ
">tantum</
expan
>
idem reipſa ſunt; & quod per ſeipſum
<
expan
abbr
="
indiuiduũ
">indiuiduum</
expan
>
eſt, diuiduè
<
expan
abbr
="
cõprehendatur
">comprehendatur</
expan
>
; neque
<
expan
abbr
="
tamẽ
">tamen</
expan
>
<
lb
/>
ea ſit
<
expan
abbr
="
cõplexa
">complexa</
expan
>
notitia, & in quam cadere valeat error: ſed per integumenta cognoſcitur, vt ſi
<
expan
abbr
="
ſolẽ
">ſolem</
expan
>
<
lb
/>
per nubem adſpexeris, totus
<
expan
abbr
="
quidẽ
">quidem</
expan
>
cernitur, ſed
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
dilucidè: ac veluti notitia ſimplici noſcuntur
<
lb
/>
homo & animal rationis compos, & ex toto, ſed homo
<
expan
abbr
="
cõfusè
">confusè</
expan
>
, & imperfectè, animal vtens
<
expan
abbr
="
rõne
">ratione</
expan
>
<
lb
/>
diſtinctè & perfectè; ſic mentes diuinę totę, ſed confusè noſcuntur à phyſico, à primo verò philo
<
lb
/>
ſopho diſtinctè. </
s
>
<
s
>Itaque accurata explicatio
<
expan
abbr
="
ſubſtãtię
">ſubſtantię</
expan
>
ſeparatę
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
eſt muneris naturalis, ſed diuini:
<
lb
/>
& id ſibi voluit Ariſtoteles, vbi
<
expan
abbr
="
conſiderationẽ
">conſiderationem</
expan
>
<
expan
abbr
="
illã
">illam</
expan
>
philoſopho naturali denegauit. </
s
>
<
s
>Ex his
<
expan
abbr
="
cõuerto
">conuerto</
expan
>
<
lb
/>
me ad rationes in fronte capitis allatas. </
s
>
<
s
>Et
<
expan
abbr
="
quidẽ
">quidem</
expan
>
<
expan
abbr
="
eiuſdẽ
">eiuſdem</
expan
>
<
expan
abbr
="
mẽtis
">mentis</
expan
>
dicimus eſſe noſſe ſit'ne res, & quid
<
lb
/>
eſt, vbi ipſam per ſe cognoſcamus; ſecus ſi noſcatur per accidens;
<
expan
abbr
="
quanquã
">quanquam</
expan
>
eiuſmodi verborum
<
lb
/>
verus eſt ſenſus, ſicuti quòd eſt,
<
expan
abbr
="
cũ
">cum</
expan
>
ſit quęſtio ſimplex, ſyllogiſmo non oſtenditur; ſic neque ipſum
<
lb
/>
quid eſt: ideò nihil ad nos: ſed detur hoc. </
s
>
<
s
>Ergo quia primus philoſophus nouit ſubſtantias ſepa
<
lb
/>
ratas per ſe, ſimul explicat vtranque quęſtionem. </
s
>
<
s
>non ſic philoſophus naturalis. </
s
>
<
s
>cùm ens ex acci
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg576
"/>
<
lb
/>
dente cognoſcat. </
s
>
<
s
>Diluuntur item rationes Auerrois. </
s
>
<
s
>Nanque vbi probat primum
<
expan
abbr
="
philoſophũ
">philoſophum</
expan
>
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
<
lb
/>
probare quòd ſint ſubſtantiæ ſeparatæ, quia ſuum
<
expan
abbr
="
ſubiectũ
">ſubiectum</
expan
>
eſſe probaret. </
s
>
<
s
>Falsò dicimus ſumi ſub
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg577
"/>
<
lb
/>
ſtantias ſeparatas eſſe ſubiectum primę philoſophiæ. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
ſiquidẽ
">ſiquidem</
expan
>
ſit ens, quod complectitur
<
expan
abbr
="
decẽ
">decem</
expan
>
prę
<
lb
/>
dicamenta, eius
<
expan
abbr
="
autẽ
">autem</
expan
>
principia ſunt ſubſtantiæ ſeparatæ, quæ per nota nobis perſpicuæ fiunt. </
s
>
<
s
>Et ſi
<
lb
/>
quis eas ſubiecti
<
expan
abbr
="
partẽ
">partem</
expan
>
eſſe defendere velit, ſi ſectator fuerit Auerrois, eum monebo non eſſe ab
<
lb
/>
ſurdum apud
<
expan
abbr
="
illũ
">illum</
expan
>
in eadem
<
expan
abbr
="
ſciẽtia
">ſcientia</
expan
>
poſſe probari; ſunt
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
pars ſubiecti totius. </
s
>
<
s
>Et quamuis ex motu
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg578
"/>
<
lb
/>
ratio procedat, dicam ego
<
expan
abbr
="
motũ
">motum</
expan
>
, quia notus nobis ab omni methodo vſurpari, tametſi nihil abſur
<
lb
/>
di
<
expan
abbr
="
cõſequetur
">conſequetur</
expan
>
, ſi etiam accipiamus ipſum eſſe
<
expan
abbr
="
mediũ
">medium</
expan
>
, quod pertineat ad philoſophiam diuinam.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>
<
arrow.to.target
n
="
marg579
"/>
<
lb
/>
Quod obiicitur eius ſcientiæ
<
expan
abbr
="
demõſtrationẽ
">demonſtrationem</
expan
>
eſſe, vnde ſumitur
<
expan
abbr
="
mediũ
">medium</
expan
>
dabo ſi
<
expan
abbr
="
mediũ
">medium</
expan
>
fuerit prius.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>ſi poſterius ſit facilè negabo, vt patet, ſi ſubalternans accipiat quòd eſt à ſubalterna. </
s
>
<
s
>Ad
<
expan
abbr
="
vltimũ
">vltimum</
expan
>
ne
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg580
"/>
<
lb
/>
gamus
<
expan
abbr
="
cognitionẽ
">cognitionem</
expan
>
ſubſtantiæ ſeparatæ abſolui 8. Phyſ. cùm ibi ſolùm explicetur quoad reſpicit
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
motũ
">motum</
expan
>
: ipſa verò alias habeat functiones à motu diſiunctas quæ ſunt officij ſuperioris. </
s
>
<
s
>Video te his
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
acquieſcere, ſed nouis telis adhuc
<
expan
abbr
="
cõtrà
">contrà</
expan
>
nos inſurgere, quippe quae motus
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
poſsit eſſe
<
expan
abbr
="
mediũ
">medium</
expan
>
de
<
lb
/>
prima philoſophia. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Nã
">Nam</
expan
>
motus quo
<
expan
abbr
="
ſubſtãtiæ
">ſubſtantiæ</
expan
>
ſeparatæ
<
expan
abbr
="
demõſtrant
">demonſtrant</
expan
>
æternus eſt. </
s
>
<
s
>atqui
<
expan
abbr
="
motũ
">motum</
expan
>
<
expan
abbr
="
ęternũ
">ęternum</
expan
>
<
lb
/>
eſſe eſt theorema
<
expan
abbr
="
phyſicũ
">phyſicum</
expan
>
, nec vllo
<
expan
abbr
="
mõ
">modo</
expan
>
primi philoſophi: proinde Ariſt. </
s
>
<
s
>vtit hoc medio,
<
expan
abbr
="
tanquã
">tanquam</
expan
>
</
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>