Prima ex
Campano.
Campano.
Propoſitio trigeſima quinta.
Vocum magnitudines excreſcunt in acumine non in grauitate,
finis autem eſt in utroque extremo, propter hoc minima facta uaria
tione in hypate acutæ uix ferunt.
finis autem eſt in utroque extremo, propter hoc minima facta uaria
tione in hypate acutæ uix ferunt.
Com.
Quoniam facta uariatione in hypate, quæ eſt
in Diapaſon, uel bis Díapaſon maiore interual
42[Figure 42]
lo diſtat, uelut ex a in b in grauiore, maius eſt in
teruallum ex c in d, igitur maior eſt b d, quàm a c
ergo ſingulæ uoces inter b & d magis diſtant,
quàm inter a & c, & quanto magis appropin
quant ad d, igitur d maius eſt quàm b. Ergo magnitudo eſt ratione
acuitatis, non grauitatis, cum ſuppoſuerimus d eſſe acutiorem b &
c ipſo a. Oſtenditur etiam idem quia uox grauis fit ex priuatione
motus ſicut acuta ex uehementia. Motus autem eſt res, quies,
priuatio.
in Diapaſon, uel bis Díapaſon maiore interual
42[Figure 42]lo diſtat, uelut ex a in b in grauiore, maius eſt in
teruallum ex c in d, igitur maior eſt b d, quàm a c
ergo ſingulæ uoces inter b & d magis diſtant,
quàm inter a & c, & quanto magis appropin
quant ad d, igitur d maius eſt quàm b. Ergo magnitudo eſt ratione
acuitatis, non grauitatis, cum ſuppoſuerimus d eſſe acutiorem b &
c ipſo a. Oſtenditur etiam idem quia uox grauis fit ex priuatione
motus ſicut acuta ex uehementia. Motus autem eſt res, quies,
priuatio.
Secundum ſic: nam remiſsio mota non feriet aurem, ideò ſonum
non pariet ob nimiam tarditatem. At in uelociſsimo motu oportet
uel fidem uel arteriam contrahi, & non contrahitur niſi per muſcu
los, igitur contentio illa finem habet. Si autem non ſit neceſſarium
habere, uel ualde procul poſsit extendi contentio, ut in machinis
igneis ſtrepitus fit maximus, nam motus, ut motus eſt etiam in aëre
nullum finem per ſe habet niſi ratione inſtrumenti, ergo ſtrepitus
tantus eſſe poteſt, ut fermè obſurdeſcant, qui audierint, ut ferunt de
Nili cataractis.
non pariet ob nimiam tarditatem. At in uelociſsimo motu oportet
uel fidem uel arteriam contrahi, & non contrahitur niſi per muſcu
los, igitur contentio illa finem habet. Si autem non ſit neceſſarium
habere, uel ualde procul poſsit extendi contentio, ut in machinis
igneis ſtrepitus fit maximus, nam motus, ut motus eſt etiam in aëre
nullum finem per ſe habet niſi ratione inſtrumenti, ergo ſtrepitus
tantus eſſe poteſt, ut fermè obſurdeſcant, qui audierint, ut ferunt de
Nili cataractis.
43[Figure 43]
Tertium ſic ſit a b humi
lior uox, quæ excreſcat ſe
mitonio minore ſolum in
c, & ſit d e dupla ad ab ſe
cundum naturam, ut in uo
cibus medijs fiet, ut ſi e debeat excreſcere ſemitonio minore per de
cimam nonam quinti Elementorum f e dupla c b, & in acutis ubi ex
creuerit ad diapaſon quadrupla: pueri autem uox, quæ iam diapa
ſon altior eſt d e, erit bis diapaſon, & ideò quadrupla b c, ſed in acu
tioribus erit dupla, nullus enim puer eſt adeo fractæ uocis, quiſu
pra humillimam non aſcendat per diapaſon, igitur interuallum uo
cum erit octuplum a d, b c, ſed communiter aſcendunt ad bis diapa
ſon, igitur interuallum unius uocis etiam cum ſemitonio propor
tionem habentis eſt æquale fermè toti a b, cum autem in diapaſon
ſint duodecim ſemitonia, & duo comata, manifeſtum eſt, quod ex
tenſio illa erit maxima in comparatíone grauioris uo cis a b. Et ideò
minimum in crementum in humilioribus uocibus, ubi quis
lior uox, quæ excreſcat ſe
mitonio minore ſolum in
c, & ſit d e dupla ad ab ſe
cundum naturam, ut in uo
cibus medijs fiet, ut ſi e debeat excreſcere ſemitonio minore per de
cimam nonam quinti Elementorum f e dupla c b, & in acutis ubi ex
creuerit ad diapaſon quadrupla: pueri autem uox, quæ iam diapa
ſon altior eſt d e, erit bis diapaſon, & ideò quadrupla b c, ſed in acu
tioribus erit dupla, nullus enim puer eſt adeo fractæ uocis, quiſu
pra humillimam non aſcendat per diapaſon, igitur interuallum uo
cum erit octuplum a d, b c, ſed communiter aſcendunt ad bis diapa
ſon, igitur interuallum unius uocis etiam cum ſemitonio propor
tionem habentis eſt æquale fermè toti a b, cum autem in diapaſon
ſint duodecim ſemitonia, & duo comata, manifeſtum eſt, quod ex
tenſio illa erit maxima in comparatíone grauioris uo cis a b. Et ideò
minimum in crementum in humilioribus uocibus, ubi quis
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib