Diff. 22.
Propoſitio centeſima ſexageſima quinta.
Propoſitionem motuum omnium ſtellarum ad ſolem conſiderare.
Videtur Sol quaſi Rex in Cœlo, nam omnes orbes cum illius
motu conueniunt, & uidetur es admiratione digna his, qui non
nouerunt, quanta ſit concordia omnium rerum, de qua infrà dice
mus. Ergo Luna primum hoc habet, ut linea æqualis motu Solis
ſemper media ſit inter lineam æqualis motus Lunę & loci maximè
inæqualitatis motus eius, ubi ſcilicet tardiſsimè mouetur, Veneris
autem & Mercurij ut motus æquales idem ſemper ſint cum motu
æquali, & locus cum loco ipſius Solis ad unguem præter id quod
infrà dicemus. Trium uerò ſuperiorum ratio ſic conſtat ad Solem ut à
Ptolemęo obſeruatum eſt ex Hipparcho. In omni reſtitutione cuiuſ
libet planetę ſuperioris numerus reuolutionum Solis ęqualis eſt nu
mero reſtitutionum planetę ſecundum motum æqualitatis & inęqualita
tis pariter acceptis. Velut Saturnus in annis quinquaginta nouem
die una & horis decem octo quinquageſies ſepties per motum inę
qualem ad unguem, per æqualem autem duabus reuolutionibus par
te inſuper una & quadraginta quin que minutijs, quæ reſpondent di
ei uni, & horis decem octo ex motu Solis, & ita bis Saturnus reuol
uitur ſecundum motum æqualitatis & quinquageſies ſepties per
motum inæqualem & ſimiliter. Iupiter in annis 70, diebus trecen
tis ſexaginta, horis quatuor, ſexaginta quinque reuolutiones inęqua
les perficiet & ſex ęquales, deficientibus ex ęqualibus quatuor par
tibus & dextante quod eſt quantum peragraret Solin quatuor die
bus, & dextante diei ad perfectionem ſcilicet annorum ſeptuaginta
atque unius. Martis quo que ſtella in annis ſeptuaginta nouem, & die
bus tribus & horis fermè quatuor triginta nouem facit inæquali
tatis reuolutiones: æqualitatis autem quadraginta duas, & inſuper
partes tres cum ſextante, quas manifeſtum eſt peragrari à Sole in
diebus tribus atque horis quatuor. Veneris quo que ſydus in octo an
nis deficientibus diebus duobus & quadrante, inæqualitatis quin
que perficit reuolutiones, æqualitatis autem tantundem ad unguem
quantum Sol deficiente eadem parte ſeu diebus duobus & qua
drante. Mercurij quo que ſtella in quadraginta ſex annis & una die
& hora una fermè quadraginta ſex fermè perficit reuolutiones æ
qualis motus & inſuper gradum unum cum portione reſpondenti
portioni temporis, id eſt, horæ fermè uni: in æqualitatis autem cen
ſum quadraginta quin que. Atque hęc ſunt manifeſtiſsima et ut dixi ad
miranda ſunt, præterea alia minus generalia, aut minus manifeſta
aut non tanti momenti quæ conſultò prætermitto, non eſt. n. locus
hic docendi artes ſingulas ſed ſolum ea tractandi quæ ad argumen
motu conueniunt, & uidetur es admiratione digna his, qui non
nouerunt, quanta ſit concordia omnium rerum, de qua infrà dice
mus. Ergo Luna primum hoc habet, ut linea æqualis motu Solis
ſemper media ſit inter lineam æqualis motus Lunę & loci maximè
inæqualitatis motus eius, ubi ſcilicet tardiſsimè mouetur, Veneris
autem & Mercurij ut motus æquales idem ſemper ſint cum motu
æquali, & locus cum loco ipſius Solis ad unguem præter id quod
infrà dicemus. Trium uerò ſuperiorum ratio ſic conſtat ad Solem ut à
Ptolemęo obſeruatum eſt ex Hipparcho. In omni reſtitutione cuiuſ
libet planetę ſuperioris numerus reuolutionum Solis ęqualis eſt nu
mero reſtitutionum planetę ſecundum motum æqualitatis & inęqualita
tis pariter acceptis. Velut Saturnus in annis quinquaginta nouem
die una & horis decem octo quinquageſies ſepties per motum inę
qualem ad unguem, per æqualem autem duabus reuolutionibus par
te inſuper una & quadraginta quin que minutijs, quæ reſpondent di
ei uni, & horis decem octo ex motu Solis, & ita bis Saturnus reuol
uitur ſecundum motum æqualitatis & quinquageſies ſepties per
motum inæqualem & ſimiliter. Iupiter in annis 70, diebus trecen
tis ſexaginta, horis quatuor, ſexaginta quinque reuolutiones inęqua
les perficiet & ſex ęquales, deficientibus ex ęqualibus quatuor par
tibus & dextante quod eſt quantum peragraret Solin quatuor die
bus, & dextante diei ad perfectionem ſcilicet annorum ſeptuaginta
atque unius. Martis quo que ſtella in annis ſeptuaginta nouem, & die
bus tribus & horis fermè quatuor triginta nouem facit inæquali
tatis reuolutiones: æqualitatis autem quadraginta duas, & inſuper
partes tres cum ſextante, quas manifeſtum eſt peragrari à Sole in
diebus tribus atque horis quatuor. Veneris quo que ſydus in octo an
nis deficientibus diebus duobus & quadrante, inæqualitatis quin
que perficit reuolutiones, æqualitatis autem tantundem ad unguem
quantum Sol deficiente eadem parte ſeu diebus duobus & qua
drante. Mercurij quo que ſtella in quadraginta ſex annis & una die
& hora una fermè quadraginta ſex fermè perficit reuolutiones æ
qualis motus & inſuper gradum unum cum portione reſpondenti
portioni temporis, id eſt, horæ fermè uni: in æqualitatis autem cen
ſum quadraginta quin que. Atque hęc ſunt manifeſtiſsima et ut dixi ad
miranda ſunt, præterea alia minus generalia, aut minus manifeſta
aut non tanti momenti quæ conſultò prætermitto, non eſt. n. locus
hic docendi artes ſingulas ſed ſolum ea tractandi quæ ad argumen
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib