Cardano, Geronimo, Opvs novvm de proportionibvs nvmerorvm, motvvm, pondervm, sonorvm, aliarvmqv'e rervm mensurandarum, non solùm geometrico more stabilitum, sed etiam uarijs experimentis & observationibus rerum in natura, solerti demonstratione illustratum, ad multiplices usus accommodatum, & in V libros digestum. Praeterea Artis Magnae, sive de regvlis algebraicis, liber vnvs abstrvsissimvs & inexhaustus planetotius Ariothmeticae thesaurus ... Item De Aliza Regvla Liber, hoc est, algebraicae logisticae suae, numeros recondita numerandi subtilitate, secundum Geometricas quantitates inquirentis ...
page |< < of 291 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="id003108">
                <pb pagenum="172 [=178]" xlink:href="015/01/197.jpg"/>
              gente, uelut in acerbis glandibus, quibus nihil triſtius guſtari po­
                <lb/>
              teſt. </s>
              <s id="id003109">Manifeſtum eſt igitur optimè conuenire hanc ſaporum diui­
                <lb/>
              ſionem cum muſica proportione.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="id003110">Cumque ſapores ex ſeptem planetis pendent manifeſtè, Saturnus
                <lb/>
                <expan abbr="em̃">emm</expan>
              habet aſtringens, quoniam frigidus eſt & ſiccus. </s>
              <s id="id003111">Iupiter pingue
                <lb/>
                <expan abbr="cõtraria">contraria</expan>
              ratione, &
                <expan abbr="quoniã">quoniam</expan>
              hic ſuauis eſt, ille triſtis, acre & auſterum
                <lb/>
                <expan abbr="cõueniuntſoli">conueniunt ſoli</expan>
              , apparetque in eis uis maxima ad
                <expan abbr="ſpiritũ">ſpiritum</expan>
              uitalem
                <expan abbr="cõfir">confir</expan>
                <lb/>
              mandum, uiresque
                <expan abbr="oẽs">oens</expan>
              adauget, uelut & Sol. </s>
              <s id="id003112">Venus habet dulce: de­
                <lb/>
              monſtratione hoc non indiget. </s>
              <s id="id003113">Mars ſalſum &
                <expan abbr="">cum</expan>
              peruerſè diſpoſi­
                <lb/>
              tus eſt,
                <expan abbr="amarũ">amarum</expan>
              . </s>
              <s id="id003114">Luna inſipidum. </s>
              <s id="id003115">Mercurius
                <expan abbr="acidũ">acidum</expan>
              , etenim frigida eſt
                <lb/>
              & humida Luna, & Mercurius
                <expan abbr="tenuitatẽ">tenuitatem</expan>
              quan dam habet
                <expan abbr="">cum</expan>
              tempe
                <lb/>
                <expan abbr="ramẽto">ramento</expan>
              moderato, cuiuſmodi fermè eſt acidus ſapor, quan<08> ad fri­
                <lb/>
              giditatem declinet,
                <expan abbr="parũ">parum</expan>
              enim habet
                <expan abbr="uiriũ">uirium</expan>
              Mercurius q̊d minima ſit
                <lb/>
              ſtellarum, ut ſuprà docuimus. </s>
              <s id="id003116">Huiuſmodi ergo ratione conſiderata
                <lb/>
              Luna ad
                <expan abbr="ſemiditonũ">ſemiditonum</expan>
              pertinebit Mercurius ad
                <expan abbr="ſextã">ſextam</expan>
              minorem, Sol
                <lb/>
              ad ſextam maiorem, Mars ad
                <expan abbr="tetrachordũ">tetrachordum</expan>
              , Saturnus ad ditonum,
                <lb/>
              Iupiter ad diapente, Venus ad diapaſon, unde plena illius dona uul
                <lb/>
              garis felicitatis opum honoris amoris & uoluptatis, poſt quem eſt
                <lb/>
              Iupiter, ut ſine his duobus omnino nulla poſsit eſſe felicitas.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="id003117">Sed & in circulo ſigniferi aliquam muſica proportio habebit ra­
                <lb/>
              tionem: diapaſon
                <expan abbr="em̃">emm</expan>
              erit & totius ad dimidium, & beſsis ad trien­
                <lb/>
              tem, & dimidij ad quadrantem, & trientis ad
                <expan abbr="ſextantẽ">ſextantem</expan>
              , diapente
                <expan abbr="aũt">aut</expan>
                <lb/>
              totius circuli ad beſſem, & dodrantis ad
                <expan abbr="dimidiũ">dimidium</expan>
              , & dimidij ad tri­
                <lb/>
              entem, &
                <expan abbr="quadrãtis">quadrantis</expan>
              ad
                <expan abbr="ſextantẽ">ſextantem</expan>
              , diateſſaron
                <expan abbr="aũt">aunt</expan>
              totius circuli ad do
                <lb/>
              drantem, & beſsis ad
                <expan abbr="dimidiũ">dimidium</expan>
              , & trientis ad
                <expan abbr="quadrãtem">quadrantem</expan>
              : itaque in hoc
                <lb/>
              ſolo
                <expan abbr="">cum</expan>
              Ptolemęo concordamus, in reliquis duobus neſcio qua ra­
                <lb/>
              tione Ptolemęus omiſerit unam
                <expan abbr="cõiugationem">coniugationem</expan>
              , nam
                <expan abbr="">cum</expan>
              eſſent qua­
                <lb/>
              tuor in diapaſon & diapente, tres tantum numerauit. </s>
              <s id="id003118">Reliquas
                <expan abbr="aũt">aunt</expan>
                <lb/>
              quatuor per integra ſigna numerare licebit, ad
                <expan abbr="rationẽ">rationem</expan>
              , tamen aſpe­
                <lb/>
              ctuum deducere non poſſumus, propterea efficaciam quandam ha
                <lb/>
              bent etiam ſignorum mutationes, ſed harmoniam non perficiunt,
                <lb/>
              nam & ſi ſumamus ſexquiquartam & ſexquiquintam, ut in his ſex­
                <lb/>
              quialteram, ſeu diapente conſtituamus, aut tria aut ſex ſigna acci­
                <lb/>
              pere oportebit: utrunque fuerit, reliqua pars ad diateſſaron pertinere
                <lb/>
              minimè poteſt: quamobrem conuenientius eſſet meo iudicio, ut to
                <lb/>
              tus circulus non ad diapaſon, uelut Ptolemæus, referretur, ſed po­
                <lb/>
              tius ad diapaſon diapente: ita enim conſtitutis quatuor, quinque,
                <lb/>
              ſex, duodecimque numeris, conſtaret tota ratio harmonica, diuiſo e­
                <lb/>
              tiam diapente in ditonum & ſemiditonum. </s>
              <s id="id003119">ſed de hoc ſatis.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="id003120">Reuertamur ad ſapores, in quibus diximus aliam eſſe rationem
                <lb/>
              muſicam iuxta
                <expan abbr="cõpoſitionem">compoſitionem</expan>
              : cum enim inter ſapores qui </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>