Cardano, Geronimo, Opvs novvm de proportionibvs nvmerorvm, motvvm, pondervm, sonorvm, aliarvmqv'e rervm mensurandarum, non solùm geometrico more stabilitum, sed etiam uarijs experimentis & observationibus rerum in natura, solerti demonstratione illustratum, ad multiplices usus accommodatum, & in V libros digestum. Praeterea Artis Magnae, sive de regvlis algebraicis, liber vnvs abstrvsissimvs & inexhaustus planetotius Ariothmeticae thesaurus ... Item De Aliza Regvla Liber, hoc est, algebraicae logisticae suae, numeros recondita numerandi subtilitate, secundum Geometricas quantitates inquirentis ...

Page concordance

< >
< >
page |< < of 291 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="id003669">
                <pb pagenum="218" xlink:href="015/01/237.jpg"/>
              b a igitur quod fit ex d h in d g eſt ęquale quadratis d b, b a quę ſunt
                <lb/>
              ęqualia quadrato a d, igitur quadratum a d eſt ęquale ei quod fit ex
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg689"/>
                <lb/>
              h d in d g, quare proportio h d ad d a ut d a ad a g. </s>
              <s id="id003670">Quia ergo pro­
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg690"/>
                <lb/>
              portio d e ad d a ut d a ad d f, & d h ad d a ut d a ad d g, erit d e ad d h
                <lb/>
              ut d g ad d f.</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="id003671">
                <margin.target id="marg678"/>
              C
                <emph type="italics"/>
              o
                <emph.end type="italics"/>
              ^{m}.</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="id003672">
                <margin.target id="marg679"/>
              P
                <emph type="italics"/>
              er
                <emph.end type="italics"/>
              36.
                <emph type="italics"/>
              ter­
                <lb/>
              tij
                <emph.end type="italics"/>
              E
                <emph type="italics"/>
              lem.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="id003673">
                <margin.target id="marg680"/>
              P
                <emph type="italics"/>
              er
                <emph.end type="italics"/>
              6.
                <emph type="italics"/>
              ſecun
                <lb/>
              di
                <emph.end type="italics"/>
              E
                <emph type="italics"/>
              lem.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="id003674">
                <margin.target id="marg681"/>
              P
                <emph type="italics"/>
              er
                <emph.end type="italics"/>
              47.
                <emph type="italics"/>
              pri­
                <lb/>
              mi
                <emph.end type="italics"/>
              E
                <emph type="italics"/>
              lem.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="id003675">
                <margin.target id="marg682"/>
              P
                <emph type="italics"/>
              er tandem.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="id003676">
                <margin.target id="marg683"/>
              P
                <emph type="italics"/>
              er
                <emph.end type="italics"/>
              2.
                <emph type="italics"/>
              ſecun
                <lb/>
              di
                <emph.end type="italics"/>
              E
                <emph type="italics"/>
              lem.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="id003677">
                <margin.target id="marg684"/>
              P
                <emph type="italics"/>
              er
                <emph.end type="italics"/>
              17.
                <emph type="italics"/>
              ſex­
                <lb/>
              ti
                <emph.end type="italics"/>
              E
                <emph type="italics"/>
              lem.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="id003678">
                <margin.target id="marg685"/>
              P
                <emph type="italics"/>
              er
                <emph.end type="italics"/>
              2.
                <emph type="italics"/>
              ſecun
                <lb/>
              di
                <emph.end type="italics"/>
              E
                <emph type="italics"/>
              lem.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="id003679">
                <margin.target id="marg686"/>
              P
                <emph type="italics"/>
              er
                <emph.end type="italics"/>
              35.
                <emph type="italics"/>
              ter
                <lb/>
              tij
                <emph.end type="italics"/>
              E
                <emph type="italics"/>
              lem.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="id003680">
                <margin.target id="marg687"/>
              P
                <emph type="italics"/>
              er
                <emph.end type="italics"/>
              47.
                <emph type="italics"/>
              pri
                <lb/>
              mi
                <emph.end type="italics"/>
              E
                <emph type="italics"/>
              lem.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="id003681">
                <margin.target id="marg688"/>
              P
                <emph type="italics"/>
              er
                <emph.end type="italics"/>
              5.
                <emph type="italics"/>
              ſecun
                <lb/>
              di
                <emph.end type="italics"/>
              E
                <emph type="italics"/>
              lem.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="id003682">
                <margin.target id="marg689"/>
              P
                <emph type="italics"/>
              er
                <emph.end type="italics"/>
              17.
                <emph type="italics"/>
              ſex
                <lb/>
              ti
                <emph.end type="italics"/>
              E
                <emph type="italics"/>
              lem.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="id003683">
                <margin.target id="marg690"/>
              P
                <emph type="italics"/>
              er
                <emph.end type="italics"/>
              16.
                <emph type="italics"/>
              &
                <emph.end type="italics"/>
                <lb/>
              17.
                <emph type="italics"/>
              ſexti
                <emph.end type="italics"/>
                <lb/>
              E
                <emph type="italics"/>
              lement.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="id003684">Vnde manifeſtum eſt omnes has lineas in ſuam interiorem par­
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg691"/>
                <lb/>
              tem ductas rectangulum conſtituere ęquale quadrato quod circu­
                <lb/>
              lo eidem inſcribitur.</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="id003685">
                <margin.target id="marg691"/>
              C
                <emph type="italics"/>
              or
                <emph.end type="italics"/>
              ^{m}.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="id003686">Propoſitio centeſima nonageſima tertia.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="id003687">Rationem ponderis triplicem explicare.
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg692"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="id003688">
                <margin.target id="marg692"/>
              C
                <emph type="italics"/>
              o
                <emph.end type="italics"/>
              ^{m}.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="id003689">Superius declaratum eſt quòd id quod quieſcit, habet motum </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="id003690">
                <arrow.to.target n="marg693"/>
                <lb/>
              occultum. </s>
              <s id="id003691">Quærit autem Ariſtoteles cur ſecuris pondere preſſa
                <expan abbr="">non</expan>
                <lb/>
              diuidit lignum, minore uerò ſed moto ſed modo diuidit? </s>
              <s id="id003692">Diximus
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg694"/>
                <lb/>
              motum ineſſe qui perpetuo augetur, indicium eſt, quod ſi ex a de­
                <lb/>
              ſcendat,
                <expan abbr="maiorẽ">maiorem</expan>
              facit ictum, quoniam plurimus aër coadiuuat, ex d
                <lb/>
              autem occultum
                <expan abbr="ſolũ">ſolum</expan>
              , et eum qui fit ratione grauitatis, me­
                <lb/>
                <figure id="id.015.01.237.1.jpg" xlink:href="015/01/237/1.jpg" number="230"/>
                <lb/>
              dium ex medijs locis. </s>
              <s id="id003693">Omitto modo de motu aucto per
                <lb/>
              uim humanam, de quo uidetur quærere Ariſtoteles, quili­
                <lb/>
              bet enim aër addit ſuper motum iam acquiſitum & fit hoc
                <lb/>
              argumentum centies ac millies maius, quoniam m eſt qui
                <lb/>
              diuidit, pondus autem non ponetrat. </s>
              <s id="id003694">Sicut ergo cuneus
                <lb/>
              magis diuidit lignum quam claua, ita quod mouetur ſine
                <lb/>
              proportione (ut ita dicam) non ſolum ob
                <expan abbr="impetũ">impetum</expan>
              neceſſe
                <lb/>
              eſt ut uehementer diuidat lignum aut lapidem ſubiectum,
                <lb/>
              & non in proportione diſtantię. </s>
              <s id="id003695">Sicut ſi pondus in forma
                <lb/>
              ſecuris, & ipſa ſecuris diuidit longe magis ligna quam cla­
                <lb/>
              uis maioris ponderis & maiore ui deſcendens: ita pondus motum
                <lb/>
              quam immotum. </s>
              <s id="id003696">Hoc adeò perſpicuam habet cauſſam, ut quanto
                <lb/>
              plura uerba adderentur, eo redderetur res difficilior. </s>
              <s id="id003697">Habet ergo
                <lb/>
              propriam ſolum grauitatem & motum occultum. </s>
              <s id="id003698">Cęterum eſt ter­
                <lb/>
              tium, genus
                <expan abbr="mediũ">medium</expan>
              , cum idem pondus appenſum eſt, ue­
                <lb/>
                <figure id="id.015.01.237.2.jpg" xlink:href="015/01/237/2.jpg" number="231"/>
                <lb/>
              lut f quod dico eſſe maius & minus occultum quam ſi ia­
                <lb/>
              ceret in plano, quoniam ſicut tuber & cauitas in qua iacet
                <lb/>
              ſimul tempore ſunt, natura tamen tuber eſt prius cauitate,
                <lb/>
              ita pondus appenſum prius eſt, contrà nixum uinculi na­
                <lb/>
              tura & quodammodo tempore, ſemper enim grauat, & illud ſem­
                <lb/>
              per reſiſtit ſupra illius grauitatem: Sed pondus quod eſt in plano
                <lb/>
              occultam omnino habet actionem bifariamque diſtinguitur a pon­
                <lb/>
              dere ſuſpenſo: Primum quòd pondus quod quieſcit & contra in­
                <lb/>
              tendi principium ſimul non ſolum ſunt tempore ſed etiam natu­
                <lb/>
              ra. </s>
              <s id="id003699">Sed in appenſo, ut dixi, pondus prius grauat quam </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>