1rum nixu, & ita minus laborabunt.
Et
quo minus laborabunt brachia, plus
corpus laborabit. Et ideò, ut declara
tum eſt ſuprà, minor labor erit cum æ
qualiter ambo laborabunt. Tertium,
quo minor erit proportio c b ad b a,
eo maius ſpatium pertranſibit remex,
qui mouet ex a in d, ſed tanto facilius
mouebit, quia labor motus b c minue
240[Figure 240]
tur, ut ſuprà uiſum eſt per longitudinem a b & d b, ut ſuprà demon
ſtrauimus. Quartum, cùm remus tranſierit quoddam ſpatium
iuxta robur, puta ex c in e, neceſſe eſt ut eleuetur ſuper aquam, tum
quia impediret motum pro greſſus nauis, tum ut transferatur ante:
aliter ſi transferretur ante ſub aqua difficilius multo, quam per aë
rem transferretur, & retroageret tantundem nauim, quantum an
tea retroactam impulit. His per ſe notis dico, quòd translato remo
ex c in e, neceſſe eſt nauim contrà transferri ex f in g: nam quia impe
dimentum ex aqua tranſitur c in e, maius eſt quam nauis ſuper a
quam, & remus debet transferri ex a in d, & non poteſt transferri
niſi uel ſtante naui, & translato c in e, uel ſtante a b c remo, & tranſ
lata naui: & tunc neceſſe eſt, ut e progrediatur ad h, ita deſſecabit a
quam ch, ergo difficultas manet eadem fermè, ex his fit motus com
poſitus, ut palma non redeat uſque ad e, ſed maneat remus minus in
clinatus, & quaſi ad perpendiculum in h. Et manifeſtum eſt, q̊d erit
motus compoſitus ex retro ceſſu remi & pro ceſſu nauis. Qui etiam
remiges circa medium ſunt minus laborarent, ſi remus æqualiter
promineret extra ſcalmum, ſed magis laborant, quia proportio eſt
eadem, & a b eſt longior, & craſsior remus, ut minus flectatur ob
longitudinem, aliter ſi eſſet æqualis craſsitudinis, & multo longior
flecteretur aut frangeretur, ideò robuſtiores remiges ponuntur in
medio triremis. Iuuatur præterea motus nauis prorſum ex percuſ
ſione remi, & impetu iam aquiſito cum nixu remi in aduerſum ſu
perueniente. Rurſus cum nauis transferatur eodem tempore antè
quò a progreditur ad d, manifeſtum eſt quòd magna pars eſt ex
motu nauis, non nixu corporis aut uirium: & ita quod celerius mo
uetur ex c in h, ab initio dum nauis quieſcit, aut tardius mouetur,
tardius autem dum nauis progreditur.
quo minus laborabunt brachia, plus
corpus laborabit. Et ideò, ut declara
tum eſt ſuprà, minor labor erit cum æ
qualiter ambo laborabunt. Tertium,
quo minor erit proportio c b ad b a,
eo maius ſpatium pertranſibit remex,
qui mouet ex a in d, ſed tanto facilius
mouebit, quia labor motus b c minue
240[Figure 240]tur, ut ſuprà uiſum eſt per longitudinem a b & d b, ut ſuprà demon
ſtrauimus. Quartum, cùm remus tranſierit quoddam ſpatium
iuxta robur, puta ex c in e, neceſſe eſt ut eleuetur ſuper aquam, tum
quia impediret motum pro greſſus nauis, tum ut transferatur ante:
aliter ſi transferretur ante ſub aqua difficilius multo, quam per aë
rem transferretur, & retroageret tantundem nauim, quantum an
tea retroactam impulit. His per ſe notis dico, quòd translato remo
ex c in e, neceſſe eſt nauim contrà transferri ex f in g: nam quia impe
dimentum ex aqua tranſitur c in e, maius eſt quam nauis ſuper a
quam, & remus debet transferri ex a in d, & non poteſt transferri
niſi uel ſtante naui, & translato c in e, uel ſtante a b c remo, & tranſ
lata naui: & tunc neceſſe eſt, ut e progrediatur ad h, ita deſſecabit a
quam ch, ergo difficultas manet eadem fermè, ex his fit motus com
poſitus, ut palma non redeat uſque ad e, ſed maneat remus minus in
clinatus, & quaſi ad perpendiculum in h. Et manifeſtum eſt, q̊d erit
motus compoſitus ex retro ceſſu remi & pro ceſſu nauis. Qui etiam
remiges circa medium ſunt minus laborarent, ſi remus æqualiter
promineret extra ſcalmum, ſed magis laborant, quia proportio eſt
eadem, & a b eſt longior, & craſsior remus, ut minus flectatur ob
longitudinem, aliter ſi eſſet æqualis craſsitudinis, & multo longior
flecteretur aut frangeretur, ideò robuſtiores remiges ponuntur in
medio triremis. Iuuatur præterea motus nauis prorſum ex percuſ
ſione remi, & impetu iam aquiſito cum nixu remi in aduerſum ſu
perueniente. Rurſus cum nauis transferatur eodem tempore antè
quò a progreditur ad d, manifeſtum eſt quòd magna pars eſt ex
motu nauis, non nixu corporis aut uirium: & ita quod celerius mo
uetur ex c in h, ab initio dum nauis quieſcit, aut tardius mouetur,
tardius autem dum nauis progreditur.
Per 15. pri
mi Elem.
mi Elem.
Per 4. ſexti
Elem.
Elem.
Prop. 188.
Propoſ. 71.
Propoſitio ducenteſima.
Cur temo cum paruus ſit magnam nauim agere poteſt: & cur cum
uarietas ſit in prora, ipſe conſtituatur in puppi. Et cum tranſuerſim
ab aqua prematur, rectà nauim dirigat?
uarietas ſit in prora, ipſe conſtituatur in puppi. Et cum tranſuerſim
ab aqua prematur, rectà nauim dirigat?
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib