1ſores ſæpe muneris ſui obliuiſcuntur, deſertaque ea parte liberum
ingreſſum hoſtibus exhibent. Tum uerò magis, quod non confi
dunt animo non ad id parato, poſſe aggerem ſufficientem, & in tam
breui tempore exſtruere, & etiam intelligunt, antequam erigatur,
patere à lateribus introitum hoſtibus.
ingreſſum hoſtibus exhibent. Tum uerò magis, quod non confi
dunt animo non ad id parato, poſſe aggerem ſufficientem, & in tam
breui tempore exſtruere, & etiam intelligunt, antequam erigatur,
patere à lateribus introitum hoſtibus.
Co^{m}.
Propoſitio centeſimauigeſima.
Proportionem partium nauis ad eundem obliquum uentum
explorare.
explorare.
Co^{m}.
Sint mali in naui a b c, ad b e, c f uentus è regione g h k etiam ad
perpendiculum feratur, ut anguli g d a, h e b, k f c ſint æquales, dico
tamen diuerſo modo affici: nam cum premitur a uerſus l, c premi
tur uerſus f: at ſi prematur c uerſus n a, premitur uerſus d, at ſi pre
130[Figure 130]
matur b uerſus m, & a uer
ſus l, ſed non quantum ex
g d, & c uerſus n, ſed non
quantum ex k f, ab eodem
ergo uento contrarij mo
tus efficiuntur ex uelorum
diuerſitate, etenim per uen
tum d feretur ad meridiem
nauis, & per uelum f ad Se
ptentrionem etiam didu
cto auxilio e l a ui, quanto
magis cum illo: & ſi uen
tus excipiatur in f uelo,
non iuuabit clauus, & ſi in
d dirigetur, & temperabitur motus, & ſi in e medio modo. Ergo ſi
uentus feratur rectè iuuabit, ut dici ſolet omnibus, & plenis uelis
excipere, ſi ex obliquo demittere antennam puppis, ſin autem ual
de obliquus ſit, ſolo proræ uelo utemur. Si ualidior quàm oportet
humiliore. Atque hæc poſtmodum ſunt diligenter numeranda, ac
metienda: nunc ſufficiat cauſam reddidiſſe, & admonuiſſe diuerſi
tatis motuum, quæ ex uelis contingit: nam eò fertur nauis, quò
prora dirigitur. Ergo cum puppis tanto feratur uerſus meridiem
a b, quanto prora uerſus meridiem a d, & quanto puppis fertur uer
ſus meridiem, tanto prora fertur uerſus boream, igitur quanto prora
fertur uerſus meridiem a d, tanto uerſus boream a b f, ſed ſitus claui
poteſt multo plus in comparatione ueli d, quam f ſcilicet, quia di
ſtantia a b a eſt o a, & diſtantia e c eſt o c, tanto plus ergo poteſt cla
ui ſitus in comparatione ad uelum d, quam f, quanta eſt proportio
perpendiculum feratur, ut anguli g d a, h e b, k f c ſint æquales, dico
tamen diuerſo modo affici: nam cum premitur a uerſus l, c premi
tur uerſus f: at ſi prematur c uerſus n a, premitur uerſus d, at ſi pre

matur b uerſus m, & a uer
ſus l, ſed non quantum ex
g d, & c uerſus n, ſed non
quantum ex k f, ab eodem
ergo uento contrarij mo
tus efficiuntur ex uelorum
diuerſitate, etenim per uen
tum d feretur ad meridiem
nauis, & per uelum f ad Se
ptentrionem etiam didu
cto auxilio e l a ui, quanto
magis cum illo: & ſi uen
tus excipiatur in f uelo,
non iuuabit clauus, & ſi in
d dirigetur, & temperabitur motus, & ſi in e medio modo. Ergo ſi
uentus feratur rectè iuuabit, ut dici ſolet omnibus, & plenis uelis
excipere, ſi ex obliquo demittere antennam puppis, ſin autem ual
de obliquus ſit, ſolo proræ uelo utemur. Si ualidior quàm oportet
humiliore. Atque hæc poſtmodum ſunt diligenter numeranda, ac
metienda: nunc ſufficiat cauſam reddidiſſe, & admonuiſſe diuerſi
tatis motuum, quæ ex uelis contingit: nam eò fertur nauis, quò
prora dirigitur. Ergo cum puppis tanto feratur uerſus meridiem
a b, quanto prora uerſus meridiem a d, & quanto puppis fertur uer
ſus meridiem, tanto prora fertur uerſus boream, igitur quanto prora
fertur uerſus meridiem a d, tanto uerſus boream a b f, ſed ſitus claui
poteſt multo plus in comparatione ueli d, quam f ſcilicet, quia di
ſtantia a b a eſt o a, & diſtantia e c eſt o c, tanto plus ergo poteſt cla
ui ſitus in comparatione ad uelum d, quam f, quanta eſt proportio