1cet, ut 256 ad 243, 13 autem eſt paulo plus decimanona, ergo multo mi
nus ſemitonio minore. ſecundum mentem ergo Ptolemæi, poſito tono
inter 135, & 120, & ſemitonio maiore inter 128 & 120 remanebit ſemito
nium minus fermè inter 19 & 18, id eſt, 133 & 126, quę proportio differt
à 135 & 138. Si quis autem bene animaduertat, ſexquioctuageſima illa
adimitur, ex tono & additur ſemitonio minori, & hæc eſt cauſa quòd
ſemitonium maius Ptolemæi ſit concinnum, quia additur tonis imper
fectis. Dimidium autem ſemitonij minoris eſt inter 36 & 35, & uocatur
comma: & eſt minus & maius: maius eſt inter 35 & 34, rurſus comma mi
nus diuiditur in duas dieſes, minorem, quæ eſt inter 72 & 71, & maio
rem, quę eſt inter 71 & 70, & ideò manet difficultas quomodo intenta
uoce per dieſim fiat melior conſonantia? nam de remiſsione poſſemus
dicere quòd accipitur loco ſexquioctuageſimæ: ſed in ſexquioctuage
ſima remittitur de tono ſecundum mentem Ptolemæi, in dieſi intendi
tur ſemitonium minus, ſicut oſtendit experimentum, ſed forſan conue
niunt quia intentio ſemitonij minoris deducit ſemiditonum ad ſexqui
quintam: eſt enim differentia ſemitonij minoris intenti hoc modo ad
ſemitonium minus, ut 136 ad 135: ſed hoc eſt longè minus ſexquioctua
geſima, unum ſat eſt, hanc eſſe ultimam diuiſionem toni in octo par
tes, & ut in diatonico toni dominantur, ita in chromatico ſemitonia in
enarmonico dieſes, ſed dieſes fugitando (ut ita dicam) ac aures uelli
cando, mirum in modum oblectant audientes: uelut toni ſtando, un
de etiam nomen, ſemitonia medium modum obtinent.
nus ſemitonio minore. ſecundum mentem ergo Ptolemæi, poſito tono
inter 135, & 120, & ſemitonio maiore inter 128 & 120 remanebit ſemito
nium minus fermè inter 19 & 18, id eſt, 133 & 126, quę proportio differt
à 135 & 138. Si quis autem bene animaduertat, ſexquioctuageſima illa
adimitur, ex tono & additur ſemitonio minori, & hæc eſt cauſa quòd
ſemitonium maius Ptolemæi ſit concinnum, quia additur tonis imper
fectis. Dimidium autem ſemitonij minoris eſt inter 36 & 35, & uocatur
comma: & eſt minus & maius: maius eſt inter 35 & 34, rurſus comma mi
nus diuiditur in duas dieſes, minorem, quæ eſt inter 72 & 71, & maio
rem, quę eſt inter 71 & 70, & ideò manet difficultas quomodo intenta
uoce per dieſim fiat melior conſonantia? nam de remiſsione poſſemus
dicere quòd accipitur loco ſexquioctuageſimæ: ſed in ſexquioctuage
ſima remittitur de tono ſecundum mentem Ptolemæi, in dieſi intendi
tur ſemitonium minus, ſicut oſtendit experimentum, ſed forſan conue
niunt quia intentio ſemitonij minoris deducit ſemiditonum ad ſexqui
quintam: eſt enim differentia ſemitonij minoris intenti hoc modo ad
ſemitonium minus, ut 136 ad 135: ſed hoc eſt longè minus ſexquioctua
geſima, unum ſat eſt, hanc eſſe ultimam diuiſionem toni in octo par
tes, & ut in diatonico toni dominantur, ita in chromatico ſemitonia in
enarmonico dieſes, ſed dieſes fugitando (ut ita dicam) ac aures uelli
cando, mirum in modum oblectant audientes: uelut toni ſtando, un
de etiam nomen, ſemitonia medium modum obtinent.
Tertium genus proportionis (omitto modò diuiſionem temporum
binarij, ternarij, quinarij, qui ultimus eſt eorum quos ſenſus recipiat,
nam ſeptenarius propinquior eſt binarij diuiſioni ob octonarium, &
modos illos ſatis notos Doricum, Lydium & Phrigium, ac eiuſmodi)
eſt Ptolemæi: rurſus qui cum uideret deſpectam futuram muſicæ con
templationem, conatus eſt illius aliquod ſingulare emolumentum
oſtendere, quemadmodum fecit & in libro de Prædictionibus, exiſti
mans ni illos compoſuiſſet ueluti pręmium oſtendentes tanti laboris
quantus neceſſarius uideretur ad intellectum librorum Magnæ com
poſitionis, futurum eſſe, ut hi negligerentur, ergo & hoc in muſicæ li
bris oſtendere molitus eſt, ſcilicet, præclarum eſſe aliquem huius contem
plationis finem, quod utinam non feciſſet, ne illud uerè de eo dici poſſet:
binarij, ternarij, quinarij, qui ultimus eſt eorum quos ſenſus recipiat,
nam ſeptenarius propinquior eſt binarij diuiſioni ob octonarium, &
modos illos ſatis notos Doricum, Lydium & Phrigium, ac eiuſmodi)
eſt Ptolemæi: rurſus qui cum uideret deſpectam futuram muſicæ con
templationem, conatus eſt illius aliquod ſingulare emolumentum
oſtendere, quemadmodum fecit & in libro de Prædictionibus, exiſti
mans ni illos compoſuiſſet ueluti pręmium oſtendentes tanti laboris
quantus neceſſarius uideretur ad intellectum librorum Magnæ com
poſitionis, futurum eſſe, ut hi negligerentur, ergo & hoc in muſicæ li
bris oſtendere molitus eſt, ſcilicet, præclarum eſſe aliquem huius contem
plationis finem, quod utinam non feciſſet, ne illud uerè de eo dici poſſet:
Virum enim hunc ſupra omnem humani ingenij metam fuiſſe non nega
mus: ſed hanc partem quam hic agit, adeò infeliciter tractat, ut malim
credere totum illum tertium librum fuiſſe ab aliquo alio adiectum. Etenim
quid turpius ſapienti homini <08> imitari uulgares illos? ſeptem planetæ,
ſeptem mundi miracula, ſeptem artes liberales: quid enim ſimilitudo nu
mus: ſed hanc partem quam hic agit, adeò infeliciter tractat, ut malim
credere totum illum tertium librum fuiſſe ab aliquo alio adiectum. Etenim
quid turpius ſapienti homini <08> imitari uulgares illos? ſeptem planetæ,
ſeptem mundi miracula, ſeptem artes liberales: quid enim ſimilitudo nu