Cauſæ igitur quæ alleuiant ictum, ne diſſoluatur, ſunt ſeptem le
uitas ictus, ponderis, fractura, mollities eius, quod icitur, mollities
eius, quod excipit ictum, motus eiuſdem, & figura lata, & inæqua
lis. Durities ergo, quatenus fracturæ opponitur, aliud eſt, quam ut
mollitiei: & utra que eſt cauſa, quæ auget ictum, ut reliquæ
oppoſitæ minuunt, dicemus autem de his inferius.
Cor^{m}. 9.
Propoſitio ſeptuageſima quinta.
Proportionem immoti in aqua ad immotum in terra in excipien
do ictum inuenire.
do ictum inuenire.
Sit pondus a in terra æquale b eiuſdem naturæ magnitudinis fi
guræ, & eodem in ſitu, quod ſit in aqua porrò a, ſi eſſet affixum ter
ræ oportet, ut conuellatur, aut diſſoluatur aut frangatur. Et clarum
81[Figure 81]
eſt, quod totum ictum excipit. Si uerò
affixum non ſit, euertitur, & tanto mino
rem partem excipit ictus, quanto faci
lior eſt ad euerſionem. Vnde nata fabu
la de quercu, quæ cum immobilis eſſet,
& ſtaret uento euerſa eſt, arundo flecten
do ſe, cecidit quidem, ſed non eſt eradi
cata. Sermo igitur eſt de b inſidenti aquę
in comparatione ad a, quando excipit
plenum ictum. Cum ergo b tangitur, ex
cipit plenum ictum illo inſtanti, ſed quia
non excipitur ictus cedente materia, &
antequam materia cedat b mouetur loco, quia inſidet aquæ, ergo
non excipit ictum. Proponatur ergo, quod moueatur b per c ſpa
tium in d tempore, & ſit, ut idem b ab e ui trahatur per idem ſpa
tium in eodem tempore ex loco directo ad eandem partem: qua
lis ergo proportio e ad b, & aërem, qui cum eo reſiſtit, talis propor
tio ictus f grauis puta in a ad ictum Y in b. Quia per demonſtra
ta ſuperius proportio f ad a producitur ex proportionibus e ad b,
& a ad e, ergo diuiſa proportione f ad a per proportionem c ad b
exibit proportio ictus Y in a ad ictum Y in b quod erat demon
ſtrandum.
guræ, & eodem in ſitu, quod ſit in aqua porrò a, ſi eſſet affixum ter
ræ oportet, ut conuellatur, aut diſſoluatur aut frangatur. Et clarum
81[Figure 81]eſt, quod totum ictum excipit. Si uerò
affixum non ſit, euertitur, & tanto mino
rem partem excipit ictus, quanto faci
lior eſt ad euerſionem. Vnde nata fabu
la de quercu, quæ cum immobilis eſſet,
& ſtaret uento euerſa eſt, arundo flecten
do ſe, cecidit quidem, ſed non eſt eradi
cata. Sermo igitur eſt de b inſidenti aquę
in comparatione ad a, quando excipit
plenum ictum. Cum ergo b tangitur, ex
cipit plenum ictum illo inſtanti, ſed quia
non excipitur ictus cedente materia, &
antequam materia cedat b mouetur loco, quia inſidet aquæ, ergo
non excipit ictum. Proponatur ergo, quod moueatur b per c ſpa
tium in d tempore, & ſit, ut idem b ab e ui trahatur per idem ſpa
tium in eodem tempore ex loco directo ad eandem partem: qua
lis ergo proportio e ad b, & aërem, qui cum eo reſiſtit, talis propor
tio ictus f grauis puta in a ad ictum Y in b. Quia per demonſtra
ta ſuperius proportio f ad a producitur ex proportionibus e ad b,
& a ad e, ergo diuiſa proportione f ad a per proportionem c ad b
exibit proportio ictus Y in a ad ictum Y in b quod erat demon
ſtrandum.
Co^{m}.
Propoſ. 2.
Per 42. & 43. Propoſ.
Ex hoc patet, quod b quanto mollius, leuius, & ſtrictius in imo,
& in tenuiore aqua, eo minus lædetur. Et quanto ictus lentior fue
rit etiam quod ſit grauius Y.
& in tenuiore aqua, eo minus lædetur. Et quanto ictus lentior fue
rit etiam quod ſit grauius Y.