Delfino, Federico, De fluxu et refluxu aquae maris, 1559

Page concordance

< >
Scan Original
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
< >
page |< < of 75 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s>
                <pb xlink:href="024/01/035.jpg" pagenum="14"/>
              tanto minor apparebit diuerſitas in hora principii acceſſionis
                <lb/>
              aquæ: & quanto ſol fuerit propinquior ſolſtitiis, ſeu longiori­
                <lb/>
              bus diebus, & longioribus noctibus, tanto maior erit diuerſitas,
                <lb/>
              & certior, & manifeſtius apparebit. </s>
              <s>ratione autem corporum
                <lb/>
              cæleſtium etiam accidit diuerſitas, & error in principiis non ſo
                <lb/>
              lum acceſſionis, uerum etiam receſſionis. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>Cum enim aliqua ex ſtellis magnis, & luminoſis (ut ſunt Venus,
                <lb/>
              & Iuppiter) fuerit circa ſolem, uel lunam; illum, uel
                <expan abbr="illã">illam</expan>
              adiu­
                <lb/>
              uant in mouendo aquam maris: quare relinquunt debitum or
                <lb/>
              dinem. </s>
              <s>ratione uero mutationis aeris, ſæpe contingit diuerſi­
                <lb/>
              tas, & error in principiis acceſſionis, & receſſionis aquæ maris.
                <lb/>
              </s>
              <s>impetuoſa enim diſpoſitio uentorum tam de prope, quàm de
                <lb/>
              longe inſuflantium remouet curſus aquarum à debito ordine
                <lb/>
              aliquando feſtinando acceſſus, aliquando receſſus. </s>
              <s>ſimiliter &
                <lb/>
              ipſos poſtponere faciendo. </s>
              <s>error etiam accidit in medio mo­
                <lb/>
              tus aquarum, quia tam curſus aquarum, quàm etiam incre­
                <lb/>
              menta, & decrementa earum aliquando non ſeruant
                <expan abbr="debitũ">debitum</expan>
                <lb/>
              motum. </s>
              <s>diſpoſitio enim uentorum ad maiores, uel minores
                <lb/>
              curſus augumentum præbent: quare & maiora incrementa,
                <lb/>
              & decrementa accidunt: maiores etiam curſus, &
                <expan abbr="diuerſitatẽ">diuerſitatem</expan>
                <lb/>
              maiorem euenire faciunt coarctationes, & ſtricturæ locorum
                <lb/>
              ratione inſularum, uel montium in aliquibus locis maximis exi
                <lb/>
              ſtentium; quia ubi arctius, ſeu ſtrictius exiſtit mare, ibi fortior
                <lb/>
              curſus exiſtit, ut circa Eubœam
                <expan abbr="inſulã">inſulam</expan>
              Nigropontis, & inter
                <lb/>
              Siciliam, & Calabriam ſæpe notari poteſt. </s>
              <s>impediunt etiam ta
                <lb/>
              les ſtricturæ augumentationes aquarum: per ſtrictum enim lo
                <lb/>
              cum modica quantitas aquæ tranſire poteſt. </s>
              <s>quare augumen
                <lb/>
              tationes, & diminutiones minores fiunt, & ideo accidit, quòd
                <lb/>
              in Oceano maxima fiunt crementa, & decrementa. </s>
              <s>nulla enim
                <lb/>
              ibi adeſt ſtrictura impediens curſus aquarum: quare ibi motus
                <lb/>
              aquarum eſt liber, & aqua ibi incedit ordine certiori: ſed in
                <lb/>
              mari noſtro Mediterraneo aliter eſt, quia quicquid in eo ingre
                <lb/>
              ditur, uel egreditur ex mari Oceano, per unum
                <expan abbr="ſolũ">ſolum</expan>
              , &
                <expan abbr="ſtrictũ">ſtrictum</expan>
                <lb/>
              locum à parte occidentis tranſit. </s>
              <s>quare non poteſt
                <expan abbr="multũ">multum</expan>
              in ac­
                <lb/>
              ceſſu impleri, nec multum in receſſu euacuari. </s>
              <s>& ex conſequen
                <lb/>
              ti motus aquæ maris non ita certo ordine incedit. </s>
              <s>& hæc de
                <lb/>
              diuerſis motibus aquæ maris dicta ſufficiunt. </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>