Descartes, René, Renati Des-Cartes principia philosophiae

List of thumbnails

< >
61
61
62
62
63
63
64
64
65
65
66
66
67
67
68
68
69
69
70
70
< >
page |< < of 334 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <pb pagenum="61"/>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg443"/>
              XXXV.
                <lb/>
              Quomodo fiat divi
                <lb/>
              ſio, & quòd non ſit du­
                <lb/>
              bitandum quin fiat,
                <lb/>
              etſi non comprehendatur. </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg444"/>
              15</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg445"/>
              20</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s>
                <margin.target id="marg446"/>
              25</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>
                <arrow.to.target n="marg447"/>
                <lb/>
              Motûs naturà ſic animadverſâ, conſiderare oportet
                <lb/>
              ejus cauſam, eamque duplicem: primò ſcilicet uni­
                <lb/>
              verſalem & primariam, quae eſt cauſa generalis om­
                <lb/>
              nium motuum qui ſunt in mundo; ac deinde parti­
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg448"/>
              cularem, à quâ fit ut ſingulae materiá partes motus,
                <lb/>
              quos priús non habuerunt, acquirant. </s>
              <s>Et generalem
                <lb/>
              quod attinet, manifeſtum mihi videtur illam non aliam
                <lb/>
              eſſe, quàm Deum ipſum, qui materiam ſimul cum
                <lb/>
              motu & quiete in principio creavit, jamque, per ſolum
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg449"/>
              ſuum concurſum ordinarium, tantundem motûs &
                <lb/>
              quietis in eâ totâ quantum tunc poſuit conſervat. </s>
              <s>Nam
                <lb/>
              quamvis ille motus nihil aliud ſit in materià motâ
                <lb/>
              quàm ejus modus; certam tamen & determinatam
                <lb/>
              habet quantitatem, quam facilè intelligimus eandem
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg450"/>
              ſemper in totâ rerum univerſitate eſſe poſſe, quamvis
                <lb/>
              in ſingulis ejus partibus mutetur. </s>
              <s>Ita ſcilicet ut pute­
                <lb/>
              mus, cúm una pars materiae duplò celeriús movetur
                <lb/>
              quàm altera, & haec altera duplò major eſt quàm prior,
                <lb/>
              tantundem motús eſſe in minore quàm in majore; ac
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg451"/>
              quantò motus unius partis lentior ſit, tantò motum
                <lb/>
              alicujus alterius ipſi aequalis fieri celeriorem. </s>
              <s>Intelli­
                <lb/>
              gimus etiam perfectionem eſſe in Deo, non ſolúm
                <lb/>
              quòd in ſe ipſo ſit immutabilis, ſed etiam quòd modo
                <lb/>
              quàm maxim conſtanti & immutabili operetur: adeò
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg452"/>
              ut, iis mutationibus exceptis, quas evidens experientia
                <lb/>
              vel divina revelatio certas reddit, quaſque ſine ullâ
                <lb/>
              in creatore mutatione fieri percipimus aut credimus,
                <lb/>
              nullas alias in ejus operibus ſupponere debeamus, ne
                <lb/>
              qua inde inconſtantia in ipſo arguatur. </s>
              <s>Unde ſequitur
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg453"/>
              quàm maxim rationi eſſe conſentaneum, ut putemus </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>