Antim.
Perennia corporum effluvia agnoſcimus omnes, quod ex odo
re, ſitu, ſiccitate ac reſolutione corporum facilè probamus; accedit,
quod partes ignis, eáſque multas ineſſe conſtat, quæ vi activa eaque ne
ceſſaria pollent; multùm item materiæ rectè diſpoſitæ, in quam ignis
agat, vliginoſæ ſcilicet & pinguis; quidni ergo effectus neceſſarius ex
cauſa neceſſaria? Calor ſcilicet & rarefactio ejuſdem materiæ; ſed cum
intra pororum anguſtias comprimatur, pori enim, majore ſcilicet ex par
te obſtructi ſunt; vbi deinde affrictu, pori os abſtergitur, inde erumpit
cum impetu, & cùm materia viſcoſa ſit, ducitur in filum, cujus altera ex
tremitas intra porum hæret.
re, ſitu, ſiccitate ac reſolutione corporum facilè probamus; accedit,
quod partes ignis, eáſque multas ineſſe conſtat, quæ vi activa eaque ne
ceſſaria pollent; multùm item materiæ rectè diſpoſitæ, in quam ignis
agat, vliginoſæ ſcilicet & pinguis; quidni ergo effectus neceſſarius ex
cauſa neceſſaria? Calor ſcilicet & rarefactio ejuſdem materiæ; ſed cum
intra pororum anguſtias comprimatur, pori enim, majore ſcilicet ex par
te obſtructi ſunt; vbi deinde affrictu, pori os abſtergitur, inde erumpit
cum impetu, & cùm materia viſcoſa ſit, ducitur in filum, cujus altera ex
tremitas intra porum hæret.
Chryſoc.
Sed quid tandem poros obſtruit?
deinde vnicus affrictus ſuf
ficeret, cùm tamen aliquo poſt affrictum tempore fortè non trahat.
ficeret, cùm tamen aliquo poſt affrictum tempore fortè non trahat.
Antim.
Ille halitus vliginoſus, ſic enim vocare liceat, ductus in fila
men, eo ferè modo, quo fumus; netur in fila; ſi enim candelam recèns
extinctam aſpicias, ſitam inter oculum & Solem, vel luculentam flam
mam, incredibilem prorsùs tenuiſſimorum filaminum vim miraberis;
quia verò ſtatim concreſcit externo frigore, ad oſtium pori omnino riget,
inde manifeſta obſtructionis cauſa, concretum ſcilicet ad pori os
filamen.
men, eo ferè modo, quo fumus; netur in fila; ſi enim candelam recèns
extinctam aſpicias, ſitam inter oculum & Solem, vel luculentam flam
mam, incredibilem prorsùs tenuiſſimorum filaminum vim miraberis;
quia verò ſtatim concreſcit externo frigore, ad oſtium pori omnino riget,
inde manifeſta obſtructionis cauſa, concretum ſcilicet ad pori os
filamen.
Chryſocom.
Inaudij ſemper, affrictum illum fieri, vt inde calor produ
catur, quem neceſſarium eſſe, dicunt, ad virtutem illam electricam exci
tandam.
catur, quem neceſſarium eſſe, dicunt, ad virtutem illam electricam exci
tandam.
Antim.
Scio proſectò, hæc vulgò dici ac doceri; non tamen res ita ſe
habet; Lacca enim, ſi nimium incaleſcat, nihil trahit, deinde ſi poſt af
frictum; Laccam vel ſuccinum in aliqua diſtantia flammæ admoveas, ac
deinde ad ea corpuſcula, quæ alioquin facilè trahuntur, applices, nihil
prorsùs trahit, vt millies ſaltem probavi; calor igitur vim electricam non
excitat, ſed potiùs impedit; equidem ſi denuò Laccam panno affrices,
corpuſcula, vt ante, illico trahit, ea porrò diſtantia flammæ, vel primis
lacca admovetur, qua, vt modicum ſaltem trahat, corpuſculis admo
vetur.
habet; Lacca enim, ſi nimium incaleſcat, nihil trahit, deinde ſi poſt af
frictum; Laccam vel ſuccinum in aliqua diſtantia flammæ admoveas, ac
deinde ad ea corpuſcula, quæ alioquin facilè trahuntur, applices, nihil
prorsùs trahit, vt millies ſaltem probavi; calor igitur vim electricam non
excitat, ſed potiùs impedit; equidem ſi denuò Laccam panno affrices,
corpuſcula, vt ante, illico trahit, ea porrò diſtantia flammæ, vel primis
lacca admovetur, qua, vt modicum ſaltem trahat, corpuſculis admo
vetur.
Chryſocom.
Non video, quid flamma ad id conferat, vt tractionem im
pediat.
pediat.
Auguſtin.
Id tamen video; licèt tu ipſe longè oculatior ſis; nempe fi
lamina illa vliginoſa ſunt, ac proinde ignem ſtatim concipiunt, abeuntque
in auras; ſublata igitur cauſa tractionis, filaminum ſcilicet tenſione &
adductione ceſſat tractio ; immo licèt jam corpuſculum ſuccino adhæ
reat, v. g. fruſtum chartæ, ſi juſta diſtantia flammæ admovetur, eo ipſo à
ſuccino avellitur, ac deorſum proprio pondere cadit; quia ſcilicet funicu
los illos conſumit ignis, quibus affixum tenebatur.
lamina illa vliginoſa ſunt, ac proinde ignem ſtatim concipiunt, abeuntque
in auras; ſublata igitur cauſa tractionis, filaminum ſcilicet tenſione &
adductione ceſſat tractio ; immo licèt jam corpuſculum ſuccino adhæ
reat, v. g. fruſtum chartæ, ſi juſta diſtantia flammæ admovetur, eo ipſo à
ſuccino avellitur, ac deorſum proprio pondere cadit; quia ſcilicet funicu
los illos conſumit ignis, quibus affixum tenebatur.
Antim.
Nihil addi poteſt, adeòque iſta difficultas penitus exhauſta eſt;
conſtat igitur non ideò affrictu opus eſſe, ad excitandum calorem, ſed ad
ſuperficiem abſtergendam, & purganda pororum oſtiola, vt ſcilicet nova
filamina ex iis erumpant; non negarim tamen, affrictu illo aliquid etiam
caloris produci, & colligi ignis partes; calor enim congregat homoge-
conſtat igitur non ideò affrictu opus eſſe, ad excitandum calorem, ſed ad
ſuperficiem abſtergendam, & purganda pororum oſtiola, vt ſcilicet nova
filamina ex iis erumpant; non negarim tamen, affrictu illo aliquid etiam
caloris produci, & colligi ignis partes; calor enim congregat homoge-
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib