1volunt enim, compreſſionem aëris explicandam eſſe per ſpiras, vel arcus
tenſos, aut certè per motum longiorum Atomorum, qui majus ſpatium
poſtulet; ſed ex iis quæro, cur ſpira illa tenſa ſit, vel compreſſa; & cur in
eo ſitu, in quam redacta eſt, non permaneat; ac demum, vnde vim illam
habeat, qua ſe reducit, ſeu reducere nititur.
tenſos, aut certè per motum longiorum Atomorum, qui majus ſpatium
poſtulet; ſed ex iis quæro, cur ſpira illa tenſa ſit, vel compreſſa; & cur in
eo ſitu, in quam redacta eſt, non permaneat; ac demum, vnde vim illam
habeat, qua ſe reducit, ſeu reducere nititur.
Auguſtin.
Reſpondebunt illico, rationem ab ipſa ſpiræ, vel aëris figu
ra petendam eſſe, vt videre eſt in artefactis, quorum analogia ſatis
favet.
ra petendam eſſe, vt videre eſt in artefactis, quorum analogia ſatis
favet.
Antim.
Sed inſto, & quæro, vnde habeant prædictæ aeris particulæ,
vt ſpiræ ſint, vel arcus, vt hanc potiùs, quàm aliam figurám poſtulent, ac
proinde amiſſa illa ac mutata, tantum niſum exerant, vt ſeſe in eam reſti
tuant; prætereà vnde tanta vis motrix, tum in ſpiris, vel arcubus aëris, tum
etiam ſecundùm aliam hypotheſim, in oblongis illis particulis? ad quid
enim motus ille circularis? quid quæſo hic ad illam particulam facit, aut
confert? Pro his aliiſque ſimilibus, ad primum naturæ inſtitutum omnino
confugient; cur ergo idem mihi non liceat? Quod verò ſpectat ad analo
giam artefactorum, non habet locum in hac controverſia; alioquin peti
tur, vt aiunt, principium: quæro enim, cur arcus tenſus, vel ſpira tenſa tan
ta vi redeat, ac ſeſe reſtituat; & dico rationem inde petendam eſſe, quod
ſcilicet pori ita ſint diſpoſiti, vt ex Lunatione arcus v.g. multa compreſſio
contentæ in iis materiæ conſequatur; dicis autem illam materiam ideò
comprimi, ſeu tendi quia ex minimis ſpiris, vel arcubus conſtat; idem igi
tur probas per idem. Itaque, quidquid eſt, quidquid agit, ſeu movetur,
propter illum finem eſt, ad quem à Natura deſtinatur, movetur que, vt il
lud obtineat; video lapidem, & alia corpora tam recta linea, ſublato im
pedimento ad idem centrum tendere, vt nunquam ab illa diſcedant: quam
obrem verò? quia ſcilicet finis lapidis aliorumque corporum gravium eſt
globum totalem conſtituere, ſeu componere ſimul cum aliis; vt ergo fi
nem illum vel obtineant, vel obtentum indemnem ſervent, illa vi pollent,
qua deorſum ferantur, aut ſaltem connitantur; finem autem retum ex ipſo
vſu, vſum ſenſu ipſo percipimus; ex his vides, non eſſe fortè, cur hæc
Democritus rideat; ſed hæc obiter, quæ hujus inſtituti non ſunt, nec hujus
loci.
vt ſpiræ ſint, vel arcus, vt hanc potiùs, quàm aliam figurám poſtulent, ac
proinde amiſſa illa ac mutata, tantum niſum exerant, vt ſeſe in eam reſti
tuant; prætereà vnde tanta vis motrix, tum in ſpiris, vel arcubus aëris, tum
etiam ſecundùm aliam hypotheſim, in oblongis illis particulis? ad quid
enim motus ille circularis? quid quæſo hic ad illam particulam facit, aut
confert? Pro his aliiſque ſimilibus, ad primum naturæ inſtitutum omnino
confugient; cur ergo idem mihi non liceat? Quod verò ſpectat ad analo
giam artefactorum, non habet locum in hac controverſia; alioquin peti
tur, vt aiunt, principium: quæro enim, cur arcus tenſus, vel ſpira tenſa tan
ta vi redeat, ac ſeſe reſtituat; & dico rationem inde petendam eſſe, quod
ſcilicet pori ita ſint diſpoſiti, vt ex Lunatione arcus v.g. multa compreſſio
contentæ in iis materiæ conſequatur; dicis autem illam materiam ideò
comprimi, ſeu tendi quia ex minimis ſpiris, vel arcubus conſtat; idem igi
tur probas per idem. Itaque, quidquid eſt, quidquid agit, ſeu movetur,
propter illum finem eſt, ad quem à Natura deſtinatur, movetur que, vt il
lud obtineat; video lapidem, & alia corpora tam recta linea, ſublato im
pedimento ad idem centrum tendere, vt nunquam ab illa diſcedant: quam
obrem verò? quia ſcilicet finis lapidis aliorumque corporum gravium eſt
globum totalem conſtituere, ſeu componere ſimul cum aliis; vt ergo fi
nem illum vel obtineant, vel obtentum indemnem ſervent, illa vi pollent,
qua deorſum ferantur, aut ſaltem connitantur; finem autem retum ex ipſo
vſu, vſum ſenſu ipſo percipimus; ex his vides, non eſſe fortè, cur hæc
Democritus rideat; ſed hæc obiter, quæ hujus inſtituti non ſunt, nec hujus
loci.
Chryſocom. Hæc tamen vel obiter indicaſſe profectò non oberit; ſed
quæſo te, ad alias rationes orationem ac ſermonem reevoca.
quæſo te, ad alias rationes orationem ac ſermonem reevoca.
Antim.
Nonò, ſi veſicam cyprinam, vel alterius generis, aperto fora
mine priùs exhauſtam aëre, eoque expreſſo, arcto ligamine ad foramen ſtri
ctam, appenſamque circa extremitatem interioris fiſtulæ D, tum infuſo
Mercurio, admotoque, ac deinde ſubducto, vt ante, digito, vbi deſcendit
Mercurius in CI, præfata veſica ita intumeſcit, vt vix immiſſo anhelitu,
adeò tensè intumeſcene videatur: hoc experimentum certum eſt, illudque
multi probarunt.
mine priùs exhauſtam aëre, eoque expreſſo, arcto ligamine ad foramen ſtri
ctam, appenſamque circa extremitatem interioris fiſtulæ D, tum infuſo
Mercurio, admotoque, ac deinde ſubducto, vt ante, digito, vbi deſcendit
Mercurius in CI, præfata veſica ita intumeſcit, vt vix immiſſo anhelitu,
adeò tensè intumeſcene videatur: hoc experimentum certum eſt, illudque
multi probarunt.
Auguſtin.
Iam aliquid de illo in audieram; ſed quid inde contra va
enum?
enum?
Antim.
Quid inde, inquis; miror à te non videri; ſi enim ſpatium CD
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib