Fabri, Honoré, Dialogi physici in quibus de motu terrae disputatur, 1665

Table of figures

< >
< >
page |< < of 248 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.001161">
                <pb pagenum="100" xlink:href="025/01/104.jpg"/>
              vllus obſervarit, quando minor eſt aëris portio, tornari etiam &
                <lb/>
              turbinati inferiorem aëris baſim, quaſi ad inſtar lentis, innno ſi adhuc
                <lb/>
              minor ſit, ad inſtar rotundæ gemmæ apparet; an fortè quia hæc figu­
                <lb/>
              ra ab aqua ambiente inducitur, cùm inter omnes ſimpliciſſima ſit, &
                <lb/>
              inter æquales minimam ſuperficiem habeat; ſed hæc tantulum figuræ de­
                <lb/>
              ſiderant. </s>
            </p>
            <figure id="id.025.01.104.1.jpg" xlink:href="025/01/104/1.jpg" number="35"/>
            <p type="main">
              <s id="s.001162">Sit tubus AD vitreus, plenus aqua, excepta por­
                <lb/>
              tone aëris, quæ ſi innataret occuparet cylindrum
                <lb/>
              FG ; primùm ita reſtringitur, vt baſis diameter ſit
                <lb/>
              TV, occupante aqua Spatia HTGV, ex cujus
                <lb/>
              lapſu, cùm duo corpora ſeſe penetrare non poſſint,
                <lb/>
              cylindrum aëris reſtringi ac turbinari versùs K, vbi
                <lb/>
              labens aqua versùs & ſecus latera, locum illi cedit
                <lb/>
              prorſus neceſſe eſt: cùm
                <expan abbr="autẽ">autem</expan>
              aqua per ſpatia HTGV
                <lb/>
              deſcendens ſpiratim, præ impetu, in aquam conten­
                <lb/>
              tam cylindri portione CE altè ſubeat, ſuperficies
                <lb/>
              aquæ FE neceſſariò attollitur; vnde portionem aë­
                <lb/>
              ris I ſurſum extrudi, neceſſe eſt; idque ſenſim, in
                <lb/>
              proportione aſſignabili; detracto enim cylindro ſub
                <lb/>
              baſi TV, ex cylindro FG, vt reſiduum ad cylin­
                <lb/>
              drum FG, ita motus baſis TV ad motum aquæ la­
                <lb/>
              bentis per ſpatia HTGV, præſcindendo à ſpira.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.001163">Iam verò ſit cylindrus aëris OM minor priore; at­
                <lb/>
              tollitur quidem in X, & cum aqua lapſa versùs N reflectatur à lateribus
                <lb/>
              tubi, ſtatimque cum aqua inferiore miſceatur, ita vt per ſpiram integram
                <lb/>
              minimè deſcendat, quaſi tondet marginem inferioris baſis cylindruli aë­
                <lb/>
              ris, eamque in ſuperficiem
                <expan abbr="convexã">convexam</expan>
              NPM facilè tornat; Porrò ab illa ſpira
                <lb/>
              non integra labentis aquæ, lens aëris extruſa ſurſum, huc illuc libratur
                <lb/>
              eundo, quia cùm modò hinc, modò illinc labens aqua ſeſe ſubjiciat aëri,
                <lb/>
              quid mirum, ſi prædicta libratio, ſeu tremor quidam conſequatur:
                <lb/>
              quod etiam accidit in cylindrulis aëris minoribus, propter eandem
                <lb/>
              rationem; in majoribus enim deſcendens aqua cum majore impetu
                <lb/>
              aliam aquam ſubit, vnde hæc ſecundùm Planum horizontale ſenſim at­
                <lb/>
              tollitur. </s>
            </p>
            <figure id="id.025.01.104.2.jpg" xlink:href="025/01/104/2.jpg" number="36"/>
            <p type="main">
              <s id="s.001164">Sit demum tubus AC in ſitu inclinato, cylindrus
                <lb/>
              aëris EH ita conformatur, vt convexitas MFN multo
                <lb/>
              longiùs producatur, quàm connexitas ME; nempe
                <lb/>
              aqua gravior in latus inferius CB inclinat & versùs
                <lb/>
              punctum H lateris inferioris CB deſinunt ſpiræ, quod ad
                <lb/>
              oculum patet. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001165">
                <emph type="italics"/>
              Auguſtin.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.001166"> Ex iis omnibus manifeſtum fit, aëra
                <lb/>
              ſurſum ab aqua extrudi, non verò ſua ſponte ire;
                <lb/>
              alioquin cur illæ ſpiræ? </s>
              <s id="s.001167">aut illa parabola? </s>
              <s id="s.001168">cur ini­
                <lb/>
              tio aſcenſus, cylindri aërei faſtigium à Plano pa-</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>