Fabri, Honoré, Dialogi physici in quibus de motu terrae disputatur, 1665

Table of figures

< >
< >
page |< < of 248 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.001882">
                <pb pagenum="164" xlink:href="025/01/168.jpg"/>
              ſuperficies AB, & centrum illius G, premitur punctum G, non tantùm
                <lb/>
              per HG perpendicularem, verùm etiam per infirmas contentas inter
                <lb/>
                <figure id="id.025.01.168.1.jpg" xlink:href="025/01/168/1.jpg" number="59"/>
                <lb/>
              HG. AG, item inter GH, GB; nulla autem
                <lb/>
              eſt infra AB horizontàlem per quam punctum
                <lb/>
              G prematur, vt perſpicuum eſt, at verò punctum
                <lb/>
              A, versùs quod aqua effluere nititur, propria
                <lb/>
              gravitatione, non tantum premitur à perpendi­
                <lb/>
              culari IA & ab aliis contentis inter IA, MA,
                <lb/>
              item inter IA, AB, ſed etiam ab aliis infra MA
                <lb/>
              ductis, vt à PA. idem dico de puncto B, item­
                <lb/>
              que de aliis in totius marginis orbe diſpoſitis,
                <lb/>
              in quibus haud dubiè preſſio prævalet, vnde aquam in ſuperficiem con­
                <lb/>
              vexam intumeſcere neceſſe ſit. </s>
              <s id="s.001883">Hinc quò major eſt vaſis ſuperficies mi­
                <lb/>
              nùs intumeſcit; quia ad tumorem æquè altum; plus aquæ, vi preſſionis
                <lb/>
              attollendum eſſet; ſic vt jam dixi, per canaliculum anguſtiorem altiùs aſ­
                <lb/>
              ſurgit aqua, per majorem ſeu laxiorem, minùs altè, eſt enim eadem pror­
                <lb/>
              sùs ratio. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001884">
                <emph type="italics"/>
              Auguſtin.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.001885"> Vnum mihi venit in mentem; neſcio vtrùm tuo calculo
                <lb/>
              probaturus ſis, Antime; redeo ad primum ſchema & ſuperficiem AB,
                <lb/>
              (
                <emph type="italics"/>
              vid. Figuram in pag.
                <emph.end type="italics"/>
              161.) ſupremam ſcilicet, quam convexam eſſe ſuppo­
                <lb/>
              no; ſuperficiem verò ML, excurrente canaliculo vſque ad DE, conca­
                <lb/>
              vam; quo poſito, numquid dici poſſet, partes extremas A & B, quibus ma­
                <lb/>
              jor vis preſſionis imprimitur, quam centro V efficere vt partes extremæ
                <lb/>
              alterius baſis ML, altiùs aſſurgant;
                <expan abbr="centrũ">centrum</expan>
              verò minùs. </s>
              <s id="s.001886">Vnde vt ex hac in­
                <lb/>
              æquali preſſionis vi baſis AB convexa evadit, ita & baſis ML concava. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001887">
                <emph type="italics"/>
              Antim.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.001888"> Quàm acute paralogizas, Auguſtine, ſupponamus enim baſim
                <lb/>
              in HK majoris canalis, & in R minoris, vtraque cava perſpicitur; vnde,
                <lb/>
              ni fallor, ruit tua ratio; quare vis illa preſſionis inæqualis, quæ incum­
                <lb/>
              bit in ſuperficiem ſupremam AB, alium effectum præſtat, nimirum illum
                <lb/>
              quem dixi; attollit enim ſuperficiem AB ſupra libellam, eamque tornat
                <lb/>
              in convexam; ideò verò cava eſt ſuperficies HK; quia vis preſſionis in
                <lb/>
              O major eſt, quàm in H vel in K, quia ſub majore angulo incumbit. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001889">
                <emph type="italics"/>
              Chryſocom.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.001890"> Hoc jam ſuprà dixeras, ſed ne quid diſſimulem, non mihi
                <lb/>
              ſtatim occurrit demonſtratio illa geometrica, quam appellaſti quidem,
                <lb/>
              non tamen expoſuiſti. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001891">
                <emph type="italics"/>
              Antim.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.001892"> Ad prima elementa me reducis, Chryſocome, ſint latera va­
                <lb/>
                <figure id="id.025.01.168.2.jpg" xlink:href="025/01/168/2.jpg" number="60"/>
                <lb/>
              ſis AE, BF; os verò AB; ſuperficies aquæ EF, cen­
                <lb/>
              trum C, ſint anguli ACB, AEB, dico ACB eſſe
                <lb/>
              majorem, ducatur enim circulus per 3. puncta ABC,
                <lb/>
              fecat BE in D ; ducatur AD, anguli ADB, ACB ſunt
                <lb/>
              æquales quia ſuſtinent eundem arcum AB, ſed ADB
                <lb/>
              eſt major prædicto AEB, cùm ſit exterior; igitur an­
                <lb/>
              gulus AEB eſt minor ACB; idem de quolibet alio
                <lb/>
              demonſtratur: ſed jam ad alia experimenta venia­
                <lb/>
              mus, Sit ampulla A, de quà ſupra; aquæ ſuperfi-</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>