Fabri, Honoré, Dialogi physici in quibus de motu terrae disputatur, 1665
page |< < of 248 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <pb pagenum="203" xlink:href="025/01/217.jpg"/>
            <p type="main">
              <s id="s.002512">
                <emph type="italics"/>
              Auguſtin.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.002513"> Veſtri Pariſienſes aliquid jactant, quod tibi fortè nonnihil
                <lb/>
                <figure id="id.025.01.217.1.jpg" xlink:href="025/01/217/1.jpg" number="72"/>
                <lb/>
              negotij faceſſat; Sit enim vas ABD, in quod in­
                <lb/>
              fundatur Mercurius, ſit fiſtula CP,
                <expan abbr="">cum</expan>
              ampulla IP,
                <lb/>
              aperta in P, latiore foramine, & aliud vas HKNL
                <lb/>
              ampullæ inſit, recto ſitu, vt vides; inſeratur fiſtula
                <lb/>
              OI, admotoque preſsè digito in C, infundatur
                <lb/>
              per O Mercurius, donec tum vas HN, tum fiſtu­
                <lb/>
              la CP, tum ampulla, tum fiſtula IO impleantur;
                <lb/>
              tum ſuilla veſica probè obſtruantur, debito ſci­
                <lb/>
              licet tempore, foramina P & O, itemque perexi­
                <lb/>
              guus canaliculus R ; his
                <expan abbr="demũ">demum</expan>
              omnibus peractis,
                <lb/>
              ſubducatur digitus ex C, Mercurius ruit deorſum
                <lb/>
              ex vtraque fiſtula, ita vt totum extans ſegmen­
                <lb/>
              tum NO vacuum Mercurio maneat, extetque ſe­
                <lb/>
              gmentum FT Mercurio plenum, altum ferè pe­
                <lb/>
              des duos &
                <gap/>
              . Si autem vel minima acicula in ve­
                <lb/>
              ſica R foramen aperias, & tantulum aëris ſub­
                <lb/>
              eat, ſubſidit illico Mercurius infra T, in fiſtula
                <lb/>
              CP, aſſurgitque ſupra in fiſtula IO, quia ſcilicet,
                <lb/>
              inquiunt, aër qui ſubiit, premit ſuperficiem Mer­
                <lb/>
              curij TV, & LN, vnde vtramque deprimi ne­
                <lb/>
              ceſſe eſt, ſed LN deprimi non poteſt, niſi Mercurius ſupra LN, in fiſtula
                <lb/>
              IO aſcendat. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002514">
                <emph type="italics"/>
              Antim.
                <emph.end type="italics"/>
              Hæc dicunt, ſat ſcio; ſed quis amabo ſibi perſuadeat, tantulum
                <lb/>
              aëris qui ſubit, adeò compreſſum manere, vt vtramque illam Mercurij ſu­
                <lb/>
              perficiem deprimat; in noſtra hypotheſi longè faciliùs res iſta explicatur;
                <lb/>
              nempe cùm poſt Mercurij deſcenſum, tum in PV, tum in NO, illa materia
                <lb/>
              tenſa remaneat, accedente illa aëris particula, quæ ſtatim dilatatur, illa ma­
                <lb/>
              teria ſeſe aliqua ex parte reducit in ſegmento NO. cùm minor vis alterius
                <lb/>
              materiæ tenſæ reſiſtat, vnde hæc vincitur, & adducitur mediante Mercurio
                <lb/>
              contento in vaſe HN, item Mercurius GT tantulùm ſubſidit; quid quæſo
                <lb/>
              faciliùs excogitari poteſt? </s>
              <s id="s.002515">Ex quo vides, opinor, hoc experimento noſtram
                <lb/>
              hypotheſim non parum confirmari. </s>
              <s id="s.002516">Idem accidit, vt ſupra
                <expan abbr="dictũ">dictum</expan>
              eſt, ſi in reci­
                <lb/>
              piente, ex quo deinde aër exugitur, fiſtula illa poſt deſcenſum Mercurij in­
                <lb/>
              cludatur; nempe exhauſto aëre, vt ſũmpta dictum eſt, tenditur aër in reci­
                <lb/>
              piente contentus, hic vero ſuperficiem Mercurij vaſe contenti attollit, ex
                <lb/>
              quo neceſſariò ſequitur, vtin fiſtula ſubſidat; hinc vides cuncta hæc in noſtra
                <lb/>
              hypotheſi facilè ſolvi, quæ à nonnullis alioquin inſolubilia eſſe credebantur. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002517">
                <emph type="italics"/>
              Auguſtin.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.002518"> Nihil jam ferè eſt, quod facilè ſolvi à me non poſſit;
                <lb/>
              nonnulla indico; Primò, Muſca non volat in ſegmento CD poſt deſ­
                <lb/>
              cenſum Mercurij. </s>
              <s id="s.002519">quia ſubtilis illa materia ad volatum inepta eſt,
                <lb/>
              cùm præ tenuitate facilè per meatus pennarum eat. </s>
              <s id="s.002520">Secundò, Ani­
                <lb/>
              malcula ibidem moriuntur, quia materia illa tenſa inepta eſt ad
                <lb/>
              reſpirandum; immò aliquando accidit, vt animalculum ibidem in­
                <lb/>
              cluſum valde intumuerit; in veſica, de qua ſupra, perfectam habe-</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>