Auguſtin.
De re mihi non conſtat, nunquam enim hoc à me obſerva
tum eſt.
tum eſt.
Antim.
Omninò diſtinguendum eſt; ſi enim tale eſt, vt tantumdem
aquæ per illud effluat, quantum infra cylindrum deſcendit; cylindrus
erit immobilis; ſi minùs deſcendat, quàm effluat, cylindrus ipſe, ſi de
ſcendere poteſt, deſcendet; ſi verò plus aquæ deſcendat, quàm ex fora
mine effluat, tantulùm cylindrus aſſurgit.
aquæ per illud effluat, quantum infra cylindrum deſcendit; cylindrus
erit immobilis; ſi minùs deſcendat, quàm effluat, cylindrus ipſe, ſi de
ſcendere poteſt, deſcendet; ſi verò plus aquæ deſcendat, quàm ex fora
mine effluat, tantulùm cylindrus aſſurgit.
Auguſtin.
Hoc ipſum perſpicuè probat, corpus leve non attolli ſua
ſponte; quod enim gravius deorſum deſcendat, non impedit, quò minùs
leve ſua ſponte aſcendat: ſed accipe luculentum experimentum, iis ta
men ſimile, quæ jam expoſita fuere. Sit pixis quælibet, in cujus fundo he
miſphærium, vel minor Sphæræ portio accuratè & affabrè ita excavetur,
vt Sphæram ligneam omninò capiat, nulla relicta intercapedine; tum
pixis impleatur aqua; Sphærula lignea, quamvis levior, nullo modo aſ
cendit; quia ſcilicet cum aqua in cavitatem illam ſubire non poſſit, ab ea
Sphæra ſursùm extrudi non poteſt.
ſponte; quod enim gravius deorſum deſcendat, non impedit, quò minùs
leve ſua ſponte aſcendat: ſed accipe luculentum experimentum, iis ta
men ſimile, quæ jam expoſita fuere. Sit pixis quælibet, in cujus fundo he
miſphærium, vel minor Sphæræ portio accuratè & affabrè ita excavetur,
vt Sphæram ligneam omninò capiat, nulla relicta intercapedine; tum
pixis impleatur aqua; Sphærula lignea, quamvis levior, nullo modo aſ
cendit; quia ſcilicet cum aqua in cavitatem illam ſubire non poſſit, ab ea
Sphæra ſursùm extrudi non poteſt.
Chryſocom.
Dicerem non aſſurgere Sphæram, ne detur vacuum; idem
enim fieri videmus, ſi duo plana probè congruant.
enim fieri videmus, ſi duo plana probè congruant.
Auguſtin.
Hoc dictum iri ſciebam; ſed fiat foramen in medio cavita
tis, quò ſcilicet aër ambiens facile ſubeat, non propterea Sphærula aſcen
dit, licèt nullum reſtet vacui periculum: per vos etiam mihi liceat, hic
obiter, ea ſaltem indicare, quæ tuam illam ſententiam, Chryſocome, om
ninò expugnare videntur. 1. Quandoquidem per vnum principium
motus cuncta explicari poſſunt, quo ſcilicet corpus grave ſua ſponte
deorſum fertur, quod inficiatur nemo, & leve ſurſum extrudi poteſt,
fruſtra ponitur aliud principium: Hæc ratio, licèt communis ſit, maximi
ſanè momenti eſt. Secundò, cùm ab eodem centro multæ lineæ ducantur,
fi corpus leviſſimum eſſet, in centro, non poſſet vllo modo aſſurgere; cur
enim potiùs per vnam lineam quam per aliam?
tis, quò ſcilicet aër ambiens facile ſubeat, non propterea Sphærula aſcen
dit, licèt nullum reſtet vacui periculum: per vos etiam mihi liceat, hic
obiter, ea ſaltem indicare, quæ tuam illam ſententiam, Chryſocome, om
ninò expugnare videntur. 1. Quandoquidem per vnum principium
motus cuncta explicari poſſunt, quo ſcilicet corpus grave ſua ſponte
deorſum fertur, quod inficiatur nemo, & leve ſurſum extrudi poteſt,
fruſtra ponitur aliud principium: Hæc ratio, licèt communis ſit, maximi
ſanè momenti eſt. Secundò, cùm ab eodem centro multæ lineæ ducantur,
fi corpus leviſſimum eſſet, in centro, non poſſet vllo modo aſſurgere; cur
enim potiùs per vnam lineam quam per aliam?
Antim.
Facilè retorqueo argumentum, nec enim pariter ſurſum ex
trudi poſſet; cur enim potiùs per vnam lineam quàm per aliam?
trudi poſſet; cur enim potiùs per vnam lineam quàm per aliam?
Auguſtin.
Hoc quidem verum eſt, modò ambiens gravius æqualis eſſet
momenti; per omnes lineas; ſed hoc per accidens; illud autem per ſe
præterea, linea motus recti à termino, ad quem determinatur; cùm au
tem vnum centrum ſit, aſſumpto quolibet puncto extra centrum, ab illo
ad centrum vnica tantùm linea ducitur, cùm tamen ab eodem, plures ad
periphætiam duci poſſint; vna quidem producta ad centrum; ſed quomo
do à centro determinatur hæc linea, quod neque ſit terminus ad quem,
nec terminus à quo illius motus? Tertiò non poteſt idem corpus in par
tes oppoſitas ſimul moveri; igitur nec ſimul conniti, ſcilicet ab intrinſe
co; quod vt meliùs intelligatur, ſit vas aqua plenum, ſitque pondus aquæ
40. libr. Sit fruſtum ligni in fundo vaſis retentum pendens 5.libr. appen
datur ſimul vtrumque, ſuſtinebitur à 45. libris poſitis in altera lance li
bræ, eritque æquilibrium, ſtatimque impedimento ſublato, lignum emer
git, ſurſumque attollitur eodem prorſus æquilibrio manente; igitur hic
momenti; per omnes lineas; ſed hoc per accidens; illud autem per ſe
præterea, linea motus recti à termino, ad quem determinatur; cùm au
tem vnum centrum ſit, aſſumpto quolibet puncto extra centrum, ab illo
ad centrum vnica tantùm linea ducitur, cùm tamen ab eodem, plures ad
periphætiam duci poſſint; vna quidem producta ad centrum; ſed quomo
do à centro determinatur hæc linea, quod neque ſit terminus ad quem,
nec terminus à quo illius motus? Tertiò non poteſt idem corpus in par
tes oppoſitas ſimul moveri; igitur nec ſimul conniti, ſcilicet ab intrinſe
co; quod vt meliùs intelligatur, ſit vas aqua plenum, ſitque pondus aquæ
40. libr. Sit fruſtum ligni in fundo vaſis retentum pendens 5.libr. appen
datur ſimul vtrumque, ſuſtinebitur à 45. libris poſitis in altera lance li
bræ, eritque æquilibrium, ſtatimque impedimento ſublato, lignum emer
git, ſurſumque attollitur eodem prorſus æquilibrio manente; igitur hic
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib