1dum pondus per omne planum, in plano horizontali facillimè ingens
pondus moueri poteſt; præſertim ſi plani ſcabrities non impediat motum.
pondus moueri poteſt; præſertim ſi plani ſcabrities non impediat motum.
Hinc modico organo ingentem nauim facilè mouebat Archimedes,
quam ſine organo tota ciuitas non mouere poterat.
quam ſine organo tota ciuitas non mouere poterat.
Quæres, quot ſint potentiæ mechanicæ?
Reſp. quinque hactenus
numeratas eſſe, quæ ſunt, vectis, trochlea, axis, cuneus, cochlea; addi
poſſunt rotæ denticulatæ.
numeratas eſſe, quæ ſunt, vectis, trochlea, axis, cuneus, cochlea; addi
poſſunt rotæ denticulatæ.
36[Figure 36]
APPENDIX TERTIA.
DE PRINCIPIO PHYSICO
mechanico impreſsionis.
mechanico impreſsionis.
NON ago hîc de impreſſione, quæ fit operâ pulueris tormen
tarij, vel nerui tenſi, vel aëris compreſſi; nec enim eſt huius
loci, ſed de illâ, quæ fit operâ alterius potentiæ motricis.
tarij, vel nerui tenſi, vel aëris compreſſi; nec enim eſt huius
loci, ſed de illâ, quæ fit operâ alterius potentiæ motricis.
Iniactu duo tantùm conſiderari debent:
Primum eſt po
tentia, ſecundum linea directionis, quod ſpectat ad primum,
commune eſt iactui & percuſſioni; de ſecundo iam ſuprà dictum eſt lib.4.
vbi diximus maximum iactum fieri ad angulum ſemirectum.
tentia, ſecundum linea directionis, quod ſpectat ad primum,
commune eſt iactui & percuſſioni; de ſecundo iam ſuprà dictum eſt lib.4.
vbi diximus maximum iactum fieri ad angulum ſemirectum.
Principium vniuerſaliſſimum.
Quò diutius potentia manet applicata maior eſt impreſſio; veritas huius
axiomatis certiſſima eſt, & conſtat ex Ax.13. l.1.n.4. ad hoc autem reuo
cari poſſunt omnia organa, quæ potentia motrix adhibet ad motum im
primendum.
axiomatis certiſſima eſt, & conſtat ex Ax.13. l.1.n.4. ad hoc autem reuo
cari poſſunt omnia organa, quæ potentia motrix adhibet ad motum im
primendum.
Corollaria.
1. Hinc diu rotatum brachium maiorem ictum infligit;
hinc rotatum
pendulum fune plumbum fortiſſimè ferit; hinc fundæ iactus potentior;
hinc longior funda longiorem iactum præſtat, &c.
pendulum fune plumbum fortiſſimè ferit; hinc fundæ iactus potentior;
hinc longior funda longiorem iactum præſtat, &c.
2. Hinc pertica longior, quæ diu vibratur propter maiorem arcum
validum ictum incutit; adde fuſtem, flagellum, longum mallei manubrium.
validum ictum incutit; adde fuſtem, flagellum, longum mallei manubrium.
3. Hinc corpus diu cadens deorſum grauius ferit; hinc aries ille,
cuius caſus pali figuntur.
cuius caſus pali figuntur.
4. Hinc maius ſaxum, vel grauior ſudes maiorem ictum infligit.
5. Hinc trochus ductario funiculo vibratus celerrimè agitur;
hinc
etiam plani orbes explicata, & exporrecta zona procul abiguntur; quia
ſcilicet potentia diu manet applicata.
etiam plani orbes explicata, & exporrecta zona procul abiguntur; quia
ſcilicet potentia diu manet applicata.
6. Hinc antiquus aries diu vibratus, ita verberabat muros, vt ſtatim
diſijceret propter eandem rationem.
diſijceret propter eandem rationem.
7. Hinc demum antiquæ illæ machinæ, quarum opera ingentia ſaxa
iaciebantur; hæc & innumera propemodum alia ex eodem principio
conſequuntur.
iaciebantur; hæc & innumera propemodum alia ex eodem principio
conſequuntur.