1vel ſcutica, vel funiculo in torto circumagitur, in quo clariſſi
mè apparet motus centri, & orbis: ratio motus orbis eſt impe
tus impreſſus vtrique extremitati diametri vaſis in partes contra
rias; ratio verò motus centri eſt, quia adducitur funiculo vel ex
ploditur, ſeu expellitur ſcutica: huius motus phænomena ſunt ferè
infinita: ſingula ex noſtris principiis facilè explicantur.
mè apparet motus centri, & orbis: ratio motus orbis eſt impe
tus impreſſus vtrique extremitati diametri vaſis in partes contra
rias; ratio verò motus centri eſt, quia adducitur funiculo vel ex
ploditur, ſeu expellitur ſcutica: huius motus phænomena ſunt ferè
infinita: ſingula ex noſtris principiis facilè explicantur.
14[Figure 14]
De diuerſis impreſſionibus motus.
1. CVm ſuſtinetur manus, ſeu brachium, in ſitu horizontali im
mobile, producitur neceſſariò impetus æqualis impetui gra
uitationis; alioquin, ſi maior eſſet, ſurſum ferretur brachium; ſi verò
minor, deorſum: quia præualeret grauitatio, porrò hic impetus pro
ducitur tantùm à potentia motrice animantis, in ſingulari organo;
non verò in aliis partibus, etiam animatis, niſi quando mouentur;
nec in ipſo pondere, ſi aliquod ſuſtinetur: ſic menſa in pondere ſu
per poſito impetum nullum producit. Si anima immediatè in toto
corpore poſſet producere impetum, homo facilè volare poſſet.
mobile, producitur neceſſariò impetus æqualis impetui gra
uitationis; alioquin, ſi maior eſſet, ſurſum ferretur brachium; ſi verò
minor, deorſum: quia præualeret grauitatio, porrò hic impetus pro
ducitur tantùm à potentia motrice animantis, in ſingulari organo;
non verò in aliis partibus, etiam animatis, niſi quando mouentur;
nec in ipſo pondere, ſi aliquod ſuſtinetur: ſic menſa in pondere ſu
per poſito impetum nullum producit. Si anima immediatè in toto
corpore poſſet producere impetum, homo facilè volare poſſet.
2. Cùm ſuſtinetur funependulum, nullus impetus producitur à
ſuſtinente in ipſo globo, ne ſcilicet, ſit fruſtrà; ſecùs verò, ſi attolla
tur: ſic per quamlibet lineam corpus retineri poteſt ſine impetu in
eo corpore producto per ſe: hinc, cùm duo ſeſe inuicem trahunt ad
uerſo niſu, neuter in altero producit impetum per ſe; ſed per acci
dens, propter mollitiem, & tenſionem partium: cùm verò defertur
aliquid coniunctum, producitur haud dubiè æqualis impetus; hinc
ſeparari non poteſt; quia æqualis eſt motus latoris, & delati: exem
plum habes in naui.
ſuſtinente in ipſo globo, ne ſcilicet, ſit fruſtrà; ſecùs verò, ſi attolla
tur: ſic per quamlibet lineam corpus retineri poteſt ſine impetu in
eo corpore producto per ſe: hinc, cùm duo ſeſe inuicem trahunt ad
uerſo niſu, neuter in altero producit impetum per ſe; ſed per acci
dens, propter mollitiem, & tenſionem partium: cùm verò defertur
aliquid coniunctum, producitur haud dubiè æqualis impetus; hinc
ſeparari non poteſt; quia æqualis eſt motus latoris, & delati: exem
plum habes in naui.
3. Si verò nauis illicò ſiſtat, vel tardiùs moueri pergat, tunc fit ſe
paratio: hinc liquida effunduntur, ſi dum feruntur, breuior quietis
in vaſe intercedat morula. Vt feratur cylindrus humeris commodiùs
debet ſuſtineri in centro grauitatis, ad eleuationem anguli 49. quia
tunc manui, & humero æqualiter pondus diſtribuitur: ideò in circulo
voluitur ſcyphus aqua plenus ſine effuſione; quia impetus determi
natus per tangentem circuli aquam ipſam à centro circuli remouet.
paratio: hinc liquida effunduntur, ſi dum feruntur, breuior quietis
in vaſe intercedat morula. Vt feratur cylindrus humeris commodiùs
debet ſuſtineri in centro grauitatis, ad eleuationem anguli 49. quia
tunc manui, & humero æqualiter pondus diſtribuitur: ideò in circulo
voluitur ſcyphus aqua plenus ſine effuſione; quia impetus determi
natus per tangentem circuli aquam ipſam à centro circuli remouet.
4. Cùm trahitur aliquod corpus impetus impreſſus in vna parte
non producit impetum in alia, alioquin daretur proceſſus in infi
nitum; ſi chorda vtrinque trahatur, rumpetur in medio: ſi affixa
extremitati immobili, trahatur à potentia applicata alteri extremi-
non producit impetum in alia, alioquin daretur proceſſus in infi
nitum; ſi chorda vtrinque trahatur, rumpetur in medio: ſi affixa
extremitati immobili, trahatur à potentia applicata alteri extremi-
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib