Fabri, Honoré
,
Tractatus physicus de motu locali
,
1646
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
page
|<
<
of 491
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
id
="
N15AC3
">
<
pb
pagenum
="
77
"
xlink:href
="
026/01/109.jpg
"/>
<
p
id
="
N15D7F
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N15D81
">Secundò hic motus non eſt ab aëre ambiente; </
s
>
<
s
id
="
N15D85
">probatur, ruderet aër
<
lb
/>
deorſum corpus graue, quia leuior eſt, id eſt ne ſuprà ſe corpus grauius
<
lb
/>
haberet; </
s
>
<
s
id
="
N15D8D
">ſed eâdem ratione corpus graue debet remouere ſurſum aëra,
<
lb
/>
id eſt corpus leue, ne infrà ſe habeat corpus leuius; </
s
>
<
s
id
="
N15D93
">eſt enim par omni
<
lb
/>
nò ratio: </
s
>
<
s
id
="
N15D99
">Præterea ſi aër trudit deorſinn corpus graue, quia ipſi loco
<
lb
/>
cedit; </
s
>
<
s
id
="
N15D9F
">certè ipſe aër mouetur, igitur ab intrinſeco; </
s
>
<
s
id
="
N15DA3
">ſi enim vna pars aë
<
lb
/>
ris pellit aliam, & hæc aliam, tandem ad aliquam peruenitur, quæ ſe ip
<
lb
/>
ſam mouet; </
s
>
<
s
id
="
N15DAB
">igitur motus illius eſt ab intrinſeco; </
s
>
<
s
id
="
N15DAF
">igitur motus natura
<
lb
/>
lis; </
s
>
<
s
id
="
N15DB5
">deinde non modò lapis deſcendit per aëra, ſed per mediam aquam; </
s
>
<
s
id
="
N15DB9
">
<
lb
/>
igitur ſi ab aëre truditur deorſum, idem dicendum eſt de aquâ, a qui
<
lb
/>
haud dubiè maiore vi truderetur; </
s
>
<
s
id
="
N15DC0
">nam corpus denſum maiore vi pellit,
<
lb
/>
quàm rarum, vt conſtat exprientiâ; </
s
>
<
s
id
="
N15DC6
">cum tamen corpus graue per me
<
lb
/>
dium denſius difficiliùs decendat; igitur medium ipſum reſiſtit motui,
<
lb
/>
quis hoc neget? </
s
>
<
s
id
="
N15DCE
">igitur non eſt cauſa motus, quem impedit. </
s
>
</
p
>
<
p
id
="
N15DD1
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N15DD3
">Denique ſi corpus graue non tendit, fertur que deorſum ſuá ſponte,
<
lb
/>
ſed ab aëre extruſum; </
s
>
<
s
id
="
N15DD9
">igitur dum vix ſuſtineo manu; o. </
s
>
<
s
id
="
N15DDD
">libras ferri, ſeu
<
lb
/>
plumbi; </
s
>
<
s
id
="
N15DE2
">hæc vis illata manui, quam probè ſentio, eſt ab aëre impel
<
lb
/>
lente plumbum, quod eſt ridiculum, cum eadem quantitas aëris incu
<
lb
/>
ber, & ſubſit manui, ſiue ſuſtineat plumbum, ſiue ſit vacua; ex hoc, ni
<
lb
/>
fallor, euincitur pondus ipſum ſui ſponte deorſum tendere. </
s
>
</
p
>
<
p
id
="
N15DEC
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N15DEE
">Tertiò non deſunt, qui dicant corpus graue trahi ab ipſa vi quadam
<
lb
/>
magneticâ, quod triplici modo fieri poteſt; </
s
>
<
s
id
="
N15DF4
">Primò per qualitatem
<
lb
/>
quamdam diffuſam, quod dici non poteſt; </
s
>
<
s
id
="
N15DFA
">quia capillus traheretur faci
<
lb
/>
liùs, quàm ingens ſaxum, quàm maſſa, ſeu lamina; </
s
>
<
s
id
="
N15E00
">& faciliùs eadem po
<
lb
/>
tentia motrix minus pondus moueret quàm maius, cæteris paribus; </
s
>
<
s
id
="
N15E06
">præ
<
lb
/>
terea manum meam æqualiter traheret, ſiue ſit cum aliquo pondere con
<
lb
/>
iuncta, ſiue ſit nuda ſine pondere; </
s
>
<
s
id
="
N15E0E
">deinde illa virtus tractrix ita diffun
<
lb
/>
ditur, vt in maiori diſtantia ſit infirmior, fortior in minori; </
s
>
<
s
id
="
N15E14
">alioqui
<
lb
/>
diffunderetur in infinitum, quod dici non poteſt; </
s
>
<
s
id
="
N15E1A
">igitur ſi idem lapis
<
lb
/>
demittatur ex maiore altitudine, tum ex minore; </
s
>
<
s
id
="
N15E20
">haud dubiè morus ille
<
lb
/>
primus initio eſſet tardior iſto contra experientiam; </
s
>
<
s
id
="
N15E26
">deinde in ſpecu al
<
lb
/>
tiſſima ſubterranea trahi poſſet corpus vndequaque, ſicut in magnete; </
s
>
<
s
id
="
N15E2C
">
<
lb
/>
quæ omnia intelligi non poſſunt; denique virtutes illas ſeu qualitates
<
lb
/>
tractrices refellemus ſuo loco. </
s
>
</
p
>
<
p
id
="
N15E33
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N15E35
">Secundò, aliqui dicunt hoc totum fieri per vim quamdam ſympathi
<
lb
/>
cam, quod etiam falſiſſimum eſt; </
s
>
<
s
id
="
N15E3B
">tùm quia hæc ſympathia explicari
<
lb
/>
non poteſt; </
s
>
<
s
id
="
N15E41
">tùm quia vel terra ipſa producit aliquid in corpore graui,
<
lb
/>
quod in aëre libratur; </
s
>
<
s
id
="
N15E47
">vel corpus in ſe ipſo; ſi primum; </
s
>
<
s
id
="
N15E4B
">refellitur iiſ
<
lb
/>
dem omninò rationibus, quibus ipſam vim terræ tractricem ſuprà expu
<
lb
/>
gnauimus; ſi verò ſecundum, hoc ipſum eſt, quod ſuprà diximus. </
s
>
</
p
>
<
p
id
="
N15E53
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N15E55
">Tertiò, Dixere aliqui ſubtiliùs profectò quàm veriùs, corpus graue
<
lb
/>
trahi deorſum, non vi quadam occultâ, vt ſuprà dictum eſt; </
s
>
<
s
id
="
N15E5B
">ſed filamen
<
lb
/>
tis quibuſdam, ſeu ductili terræ profluuio, quod illius capillitium vo
<
lb
/>
cant; </
s
>
<
s
id
="
N15E63
">idque tantùm fieri probant ducta ab electro analogiâ, quod pa
<
lb
/>
leam & minutiora corpuſcula hac eâdem arte trahit; </
s
>
<
s
id
="
N15E69
">ſed profectò gra-</
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>