Fabri, Honoré, Tractatus physicus de motu locali, 1646

Page concordance

< >
Scan Original
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
< >
page |< < of 491 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <front>
          <section>
            <p id="N107A6" type="main">
              <s id="N107B2">
                <pb xlink:href="026/01/016.jpg"/>
              culo: </s>
              <s id="N107BC">tempora, quibus percurruntur perpendiculum, & linea plani
                <lb/>
              inclinati, ſunt vt lineæ; ſpatia autem, quæ in prædictis lineis acqui­
                <lb/>
              runtur æqualibus temporibus, ſunt vt motus, id eſt, vt lineæ per­
                <lb/>
              mutando, vt patet ex dictis. </s>
            </p>
            <p id="N107C6" type="main">
              <s id="N107C8">4. Ex his concludo, neceſſariò per plana omnia eiuſdem altitu­
                <lb/>
              dinis acquiri eandem velocitatem, quantumuis aſſumantur longiſ­
                <lb/>
              ſima, modò ſcilicet perpendicula ſint ſemper parallela. </s>
              <s id="N107CF">Hinc habes
                <lb/>
              apud Galileum, per omnes chordas circuli erecti deſcenſum fieri
                <lb/>
              æqualibus temporibus. </s>
              <s id="N107D6">Vires, quæ ſuſtinent pondus in plano in­
                <lb/>
              clinato per lineam plano
                <expan abbr="parallelã">parallelam</expan>
              , ſunt ad eas, quæ ſuſtinent in per­
                <lb/>
              pendiculo, vt lineæ permutando; quia debent adæquare impetum,
                <lb/>
              qui producitur, tùm in plano inclinato, tùm in perpendiculo. </s>
            </p>
            <p id="N107E4" type="main">
              <s id="N107E6">5. Porrò minùs grauitat in ipſum planum inclinatum corpus gra­
                <lb/>
              ue, quàm in planum horizontale: </s>
              <s id="N107EC">eſt autem grauitatio in horizonta­
                <lb/>
              li, ſeu Tangente, ad grauitationem in inclinata, ſeu ſecante, vt ipſæ
                <lb/>
              lineæ permutando: quod facilè demonſtramus. </s>
              <s id="N107F4">Proiicitur mobile
                <lb/>
              faciliùs per inclinatum planum ſurſum, quàm per ipſam perpendi­
                <lb/>
              cularem: patet experientia: cuius ratio eſt, quia minùs reſiſtit im­
                <lb/>
              petus innatus, cuius minor eſt niſus per inclinatam, vt conſtat ex
                <lb/>
              dictis. </s>
            </p>
            <p id="N10800" type="main">
              <s id="N10802">6. Illæ vires, quæ ſufficiunt ad eum motum ſurſum in perpendi­
                <lb/>
              culo, ſufficiunt ad motum ſurſum in plano inclinato eiuſdem alti­
                <lb/>
              tudinis: </s>
              <s id="N1080A">quia illæ vires ſufficiunt ad aſcenſum, quæ acquiruntur in
                <lb/>
              toto deſcenſu: ſed in deſcenſu inclinatæ, & perpendiculi acquirun­
                <lb/>
              tur vires æquales, id eſt, velocitas æqualis, vt dictum eſt ſuprà. </s>
              <s id="N10812">Om­
                <lb/>
              nia puncta plani inclinati rectilinei, imò & horizontalis, ſunt di­
                <lb/>
              uerſæ inclinationis: in iis tamen planis inclinatis quæ vulgò aſſu­
                <lb/>
              muntur, non mutatur ſenſibiliter inclinatio. </s>
            </p>
            <p id="N1081C" type="main">
              <s id="N1081E">7. Hinc minùs deſtruitur impetus in plano inclinato ſurſum,
                <lb/>
              quàm in perpendiculo; </s>
              <s id="N10824">quia diutiùs durat: </s>
              <s id="N10828">cùm enim minùs ac­
                <lb/>
              quiratur in deſcenſu, vt dictum eſt, minùs etiam deſtruitur in aſ­
                <lb/>
              cenſu: </s>
              <s id="N10830">hinc accedit propriùs hic motus ad æquabilem: </s>
              <s id="N10834">in eodem
                <lb/>
              plano rectilineo poteſt eſſe aſcenſus, & deſcenſus, versùs eandem
                <lb/>
              partem: </s>
              <s id="N1083C">tale eſſet planum horizontale, in cuius vnico tantùm pun­
                <lb/>
              cto nulla eſt inclinatio: in quolibet puncto huius plani eſt ſingu­
                <lb/>
              laris inclinatio, vt patet, quæ eſt ad perpendiculum, vt Tangens ad
                <lb/>
              ſecantem éſtque eadem proportio motuum. </s>
            </p>
            <p id="N10846" type="main">
              <s id="N10848">8. Corpus graue in ſuperficie quadrantis caua, deorſum cadit
                <lb/>
              motu naturaliter accelerato; </s>
              <s id="N1084E">quia ſingulis inſtantibus accedit nouus </s>
            </p>
          </section>
        </front>
      </text>
    </archimedes>