Fabri, Honoré, Tractatus physicus de motu locali, 1646
page |< < of 491 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N270EE">
            <p id="N2A98D" type="main">
              <s id="N2A98F">
                <pb pagenum="442" xlink:href="026/01/478.jpg"/>
              dum pondus per omne planum, in plano horizontali facillimè ingens
                <lb/>
              pondus moueri poteſt; præſertim ſi plani ſcabrities non impediat motum. </s>
            </p>
            <p id="N2A99A" type="main">
              <s id="N2A99C">Hinc modico organo ingentem nauim facilè mouebat Archimedes,
                <lb/>
              quam ſine organo tota ciuitas non mouere poterat. </s>
            </p>
            <p id="N2A9A1" type="main">
              <s id="N2A9A3">Quæres, quot ſint potentiæ mechanicæ? </s>
              <s id="N2A9A6">Reſp. quinque hactenus
                <lb/>
              numeratas eſſe, quæ ſunt, vectis, trochlea, axis, cuneus, cochlea; addi
                <lb/>
              poſſunt rotæ denticulatæ. </s>
            </p>
            <figure id="id.026.01.478.1.jpg" xlink:href="026/01/478/1.jpg" number="36"/>
            <p id="N2A9B3" type="main">
              <s id="N2A9B5">
                <emph type="center"/>
              APPENDIX TERTIA.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N2A9BD" type="main">
              <s id="N2A9BF">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              DE PRINCIPIO PHYSICO­
                <lb/>
              mechanico impreſsionis.
                <emph.end type="italics"/>
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N2A9CC" type="main">
              <s id="N2A9CE">NON ago hîc de impreſſione, quæ fit operâ pulueris tormen­
                <lb/>
              tarij, vel nerui tenſi, vel aëris compreſſi; nec enim eſt huius­
                <lb/>
              loci, ſed de illâ, quæ fit operâ alterius potentiæ motricis. </s>
            </p>
            <p id="N2A9D6" type="main">
              <s id="N2A9D8">Iniactu duo tantùm conſiderari debent: </s>
              <s id="N2A9DC">Primum eſt po­
                <lb/>
              tentia, ſecundum linea directionis, quod ſpectat ad primum,
                <lb/>
              commune eſt iactui & percuſſioni; de ſecundo iam ſuprà dictum eſt lib.4.
                <lb/>
              vbi diximus maximum iactum fieri ad angulum ſemirectum. </s>
            </p>
            <p id="N2A9E6" type="main">
              <s id="N2A9E8">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Principium vniuerſaliſſimum.
                <emph.end type="italics"/>
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N2A9F3" type="main">
              <s id="N2A9F5">
                <emph type="italics"/>
              Quò diutius potentia manet applicata maior eſt impreſſio
                <emph.end type="italics"/>
              ; veritas huius
                <lb/>
              axiomatis certiſſima eſt, & conſtat ex Ax.13. l.1.n.4. ad hoc autem reuo­
                <lb/>
              cari poſſunt omnia organa, quæ potentia motrix adhibet ad motum im­
                <lb/>
              primendum. </s>
            </p>
            <p id="N2AA04" type="main">
              <s id="N2AA06">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Corollaria.
                <emph.end type="italics"/>
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N2AA11" type="main">
              <s id="N2AA13">1. Hinc diu rotatum brachium maiorem ictum infligit; </s>
              <s id="N2AA17">hinc rotatum
                <lb/>
              pendulum fune plumbum fortiſſimè ferit; </s>
              <s id="N2AA1D">hinc fundæ iactus potentior;
                <lb/>
              hinc longior funda longiorem iactum præſtat, &c. </s>
            </p>
            <p id="N2AA23" type="main">
              <s id="N2AA25">2. Hinc pertica longior, quæ diu vibratur propter maiorem arcum
                <lb/>
              validum ictum incutit; adde fuſtem, flagellum,
                <expan abbr="lõgum">longum</expan>
              mallei manubrium. </s>
            </p>
            <p id="N2AA2F" type="main">
              <s id="N2AA31">3. Hinc corpus diu cadens deorſum grauius ferit; hinc aries ille,
                <lb/>
              cuius caſus pali figuntur. </s>
            </p>
            <p id="N2AA37" type="main">
              <s id="N2AA39">4. Hinc maius ſaxum, vel grauior ſudes maiorem ictum infligit. </s>
            </p>
            <p id="N2AA3C" type="main">
              <s id="N2AA3E">5. Hinc trochus ductario funiculo vibratus celerrimè agitur; </s>
              <s id="N2AA42">hinc
                <lb/>
              etiam plani orbes explicata, & exporrecta zona procul abiguntur; quia
                <lb/>
              ſcilicet potentia diu manet applicata. </s>
            </p>
            <p id="N2AA4A" type="main">
              <s id="N2AA4C">6. Hinc antiquus aries diu vibratus, ita verberabat muros, vt ſtatim
                <lb/>
              diſijceret propter eandem rationem. </s>
            </p>
            <p id="N2AA51" type="main">
              <s id="N2AA53">7. Hinc demum antiquæ illæ machinæ, quarum opera ingentia ſaxa
                <lb/>
              iaciebantur; hæc & innumera propemodum alia ex eodem principio
                <lb/>
              conſequuntur. </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>