Fabri, Honoré, Tractatus physicus de motu locali, 1646
page |< < of 491 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N15AC3">
            <p id="N18416" type="main">
              <s id="N18439">
                <pb pagenum="120" xlink:href="026/01/152.jpg"/>
              ret tantùm 9. poſito quod non ſit aliud quod reſiſtat; </s>
              <s id="N18448">quanta verò ſit
                <lb/>
              grauitas omnium corporum tùm duriorum, qualia ſunt metalla, tùm li­
                <lb/>
              quidorum, tùm ſpirabilium, dicemus ſuo loco; illorum tabulas habes
                <lb/>
              apud Gethaldum, & Merſennum. </s>
            </p>
            <p id="N18452" type="main">
              <s id="N18454">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Theorema
                <emph.end type="italics"/>
              88.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N18460" type="main">
              <s id="N18462">
                <emph type="italics"/>
              Hinc, ſi nihil aliud deſcenſum corporum grauium impediret, cognito pen­
                <lb/>
              dere vtriuſque, medij & corporis grauis, ſpatio, quod in vno illorum conficit,
                <lb/>
              cognoſci poſſet ſpatium, quod in alio conficeret æquali tempore
                <emph.end type="italics"/>
              , v. g. ſuppona­
                <lb/>
              mus grauitatem aquæ eſſe ad grauitatem aëris vt 400. ad 1. ſitque corpus,
                <lb/>
              cuius grauitas ſit dupla grauitatis aquæ; </s>
              <s id="N18477">haud dubiè eo tempore, quo
                <lb/>
              conficit in aëre 799. ſpatia, in aqua conf;iciet tantùm 400. quia in vacuo
                <lb/>
              conficeret 800. aër autem detrahit (1/800), & aqua 1/2, vt conſtat ex dictis; </s>
              <s id="N1847F">ſi­
                <lb/>
              militer cognitis ſpatiis in vtroque medio confectis, & grauitate vtriuſque
                <lb/>
              medij cognoſceretur grauitas corporis deſcendentis; quia tamen eſt alia
                <lb/>
              reſiſtentiæ ratio, hîc non hæreo. </s>
            </p>
            <p id="N18489" type="main">
              <s id="N1848B">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Scholium.
                <emph.end type="italics"/>
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N18497" type="main">
              <s id="N18499">Obſeruabis dictum eſſe hactenus; </s>
              <s id="N1849D">ſi nihil aliud deſcenſum corporis
                <lb/>
              grauis impedit; </s>
              <s id="N184A3">nam certè aliud eſt, de quo infrà, ex cuius ignoratione
                <lb/>
              plures haud dubiè in inueſtigandis grauitatum medij rationibus hallu­
                <lb/>
              cinarentur; </s>
              <s id="N184AB">cum enim obſeruatum ſit globum plumbeum, cuius graui­
                <lb/>
              tas eſt ferè dodecupla grauitatis aquæ, conficere in libero aëre 48. pedes
                <lb/>
              ſpatij tempore duorum ſecundorum, in aqua verò 12. pedes eodem tem­
                <lb/>
              pore; </s>
              <s id="N184B5">certè in vacuo ipſo moueretur tardiùs quàm in aëre; </s>
              <s id="N184B9">quia eo tem­
                <lb/>
              pore, quo conficit in aqua 12.pedes in vacuo conficeret (13 1/21), ſi tantùm
                <lb/>
              detrahitur (1/12) grauitationis, & deſcenſus; </s>
              <s id="N184C1">atqui in aëre eodem tempore
                <lb/>
              conficit 48. pedes; </s>
              <s id="N184C7">igitur velociùs moueretur in aëre quàm in vacuo; </s>
              <s id="N184CB">
                <lb/>
              igitur eſt aliquid aliud quod impedit motum; </s>
              <s id="N184D0">vt enim optimè monet
                <lb/>
              Merſennus, ſi grauitas aquæ ſit ad grauitatem aëris vt 400 ad 1.& graui­
                <lb/>
              tas plumbi ad grauitatem aquæ vt 12. ad 1.eadem grauitas plumbi eſt ad
                <lb/>
              grauitatem aëris vt 4800. igitur ſi ſpatium, quod decurrit plumbum in
                <lb/>
              vacuo diuidatur in 4800. partes, decurret in aëre 4799. partes; </s>
              <s id="N184DC">in aqua
                <lb/>
              verò 4400. quod eſt contra experientiam; </s>
              <s id="N184E2">nam ſpatium, quod decurrit
                <lb/>
              in aëre eſt maius ſpatio, quod decurrit in aqua 3/4; </s>
              <s id="N184E8">quippe conficit 12.
                <lb/>
              pedes in aqua eodem tempore, quo in aëre conficit 48; </s>
              <s id="N184EE">igitur in aqua
                <lb/>
              amittit 3/4 ſuæ grauitationis, & ſui motus; igitur 3600. partes; </s>
              <s id="N184F4">igitur
                <lb/>
              plumbi grauitas eſſet ad grauitatem aquæ vt 4.ad 3.& ad grauitatem aë­
                <lb/>
              ris vt 3600. ad 1. atqui vtrumque falſum eſſe conſtat; </s>
              <s id="N184FC">igitur eſt aliquid
                <lb/>
              aliud, quod etiam impedit motum; nec ex motu diuerſo per diuerſa me­
                <lb/>
              dia cognoſci poteſt eorum grauitas. </s>
            </p>
            <p id="N18504" type="main">
              <s id="N18506">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Theorema
                <emph.end type="italics"/>
              89.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N18512" type="main">
              <s id="N18514">
                <emph type="italics"/>
              Hinc potiori iure reiicies illorum ſententiam, qui volunt impediri motum
                <lb/>
              corporis deſcendentis per diuerſa media pro diuerſa ratione grauitatum vtriuſ­
                <lb/>
              que medy
                <emph.end type="italics"/>
              ; quod certè falſum eſt; </s>
              <s id="N18521">nam aqua ſit ad grauitatem aëris vt
                <lb/>
              400. ad 1. deberet omne corpus deſcendere velociùs in aëre quadrin-</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>