1bili, quod vt breuiter ob oculos ponatur ſit malus nauis mobilis IA,
quæ eo tempore, quo corpus graue deſcendit ab A in D motu naturali,
percurrit FG æquabili motu, & conſequenter GI æqualem FG eo tem
pore, quo idem corpus graue percurrit DF triplam AD; igitur globus
demiſſus ex A ſuo motu deſcribit Parabolam AEH; quod etiam accidet
aſſumpta quacunque altitudine mali vel quocunque ſpatio confecto à
naui mobili eo tempore, quo corpus graue motu naturali accelerato
conficit ſpatium æquale altitudini mali.
quæ eo tempore, quo corpus graue deſcendit ab A in D motu naturali,
percurrit FG æquabili motu, & conſequenter GI æqualem FG eo tem
pore, quo idem corpus graue percurrit DF triplam AD; igitur globus
demiſſus ex A ſuo motu deſcribit Parabolam AEH; quod etiam accidet
aſſumpta quacunque altitudine mali vel quocunque ſpatio confecto à
naui mobili eo tempore, quo corpus graue motu naturali accelerato
conficit ſpatium æquale altitudini mali.
Octauò, non eſt tamen diſſimulandum, quod etiam non diſſimulauit
Merſennus, talem non fore deſcenſum, ſi nauis v. g. eadem cum emiſſa
ſagitta, vel exploſa è tormento glande velocitate moueretur; non quod
aër vel medium obſiſtat, vt ipſi dicunt; hoc enim iam ſuprà rejecimus;
ſed quod major impetus violentus efficiat, vt iam ſuprà dictum eſt, ne in
tanta proportione naturalis acceleretur; quod etiam ſuo boatu intonant
tormenta maiora, è quibus horizontaliter directis exploſæ pilæ per plu
ra ſecunda in libero aëre moueantur, licèt os tormenti à plano horizon
tis vix tribus pedibus abſit; igitur non deſcribunt ſuo motu Parabolas;
hinc ſub finem minor eſt ictus; hinc etiam fatetur idem Merſennus ſe
cundum ſpatium horizontale confici tardiore motu quàm primum &
tertium quàm ſecundum, atque ita deinceps.
Merſennus, talem non fore deſcenſum, ſi nauis v. g. eadem cum emiſſa
ſagitta, vel exploſa è tormento glande velocitate moueretur; non quod
aër vel medium obſiſtat, vt ipſi dicunt; hoc enim iam ſuprà rejecimus;
ſed quod major impetus violentus efficiat, vt iam ſuprà dictum eſt, ne in
tanta proportione naturalis acceleretur; quod etiam ſuo boatu intonant
tormenta maiora, è quibus horizontaliter directis exploſæ pilæ per plu
ra ſecunda in libero aëre moueantur, licèt os tormenti à plano horizon
tis vix tribus pedibus abſit; igitur non deſcribunt ſuo motu Parabolas;
hinc ſub finem minor eſt ictus; hinc etiam fatetur idem Merſennus ſe
cundum ſpatium horizontale confici tardiore motu quàm primum &
tertium quàm ſecundum, atque ita deinceps.
Theorema 83.
Si corpus graue proiiciatur ſurſum perpendiculariter è naui mobili, ſunt tres
impetus qui concurrunt ad illum motum ſit enim nauis mobilis per hori
zontalem LF, è qua ſurſum rectâ per lineam perpendicularem LA pro
iiciatur corpus graue; huic certè ineſt triplus impetus, ſcilicet duo vio
lenti, alter per verticalem LA impreſſus à proiiciente; alter per horizon
talem LF impreſſus à naui; tertius denique naturalis per ipſam perpen
dicularem deorſum LP; igitur tres iſti impetus ſuo modo concurrunt
ad motum per Ax.1.certè ſi ineſſent tantùm duo impetus ſcilicet LA, &
LF, motus fieret per inclinatam rectam LC; vel ſi tantùm duo LP, &
LA fieret per ipſam LA motus retardatus; vel ſi LF & LP fieret per
curuam deorſum, vt conſtat ex dictis; igitur per aliam lineam fieri de
bet ad quam tres illi impetus concurrunt.
impetus qui concurrunt ad illum motum ſit enim nauis mobilis per hori
zontalem LF, è qua ſurſum rectâ per lineam perpendicularem LA pro
iiciatur corpus graue; huic certè ineſt triplus impetus, ſcilicet duo vio
lenti, alter per verticalem LA impreſſus à proiiciente; alter per horizon
talem LF impreſſus à naui; tertius denique naturalis per ipſam perpen
dicularem deorſum LP; igitur tres iſti impetus ſuo modo concurrunt
ad motum per Ax.1.certè ſi ineſſent tantùm duo impetus ſcilicet LA, &
LF, motus fieret per inclinatam rectam LC; vel ſi tantùm duo LP, &
LA fieret per ipſam LA motus retardatus; vel ſi LF & LP fieret per
curuam deorſum, vt conſtat ex dictis; igitur per aliam lineam fieri de
bet ad quam tres illi impetus concurrunt.
Theorema 84.
Tam pugnat impetus naturalis per LP cum verticali LA quando eſt con
junctus cum horizontali LF, quàm cum nullus eſt horizontalis, probatur,
quia ſemper mobile deorſum trahit, vt patet.
junctus cum horizontali LF, quàm cum nullus eſt horizontalis, probatur,
quia ſemper mobile deorſum trahit, vt patet.
Theorema 85.
Hinc naturalis eſt æquabilis, & violentus ſurſum eſt retardatus;
horizon
talis verò eſt æquabilis ſaltem æquiualenter; quia cum illo non pugnat ho
rizontalis, in aſcenſu ſaltem perinde ſe habet; immò cum illo conuenit
ad deſtruendum violentum ſurſum, id eſt ad deflectendum deorſum
mobile vt conſtat; igitur hic motus conſtat ex naturali & horizontali
talis verò eſt æquabilis ſaltem æquiualenter; quia cum illo non pugnat ho
rizontalis, in aſcenſu ſaltem perinde ſe habet; immò cum illo conuenit
ad deſtruendum violentum ſurſum, id eſt ad deflectendum deorſum
mobile vt conſtat; igitur hic motus conſtat ex naturali & horizontali