Fabri, Honoré, Tractatus physicus de motu locali, 1646
page |< < of 491 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N15AC3">
            <pb pagenum="90" xlink:href="026/01/122.jpg"/>
            <p id="N169D1" type="main">
              <s id="N169D3">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Theorema
                <emph.end type="italics"/>
              40.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N169DF" type="main">
              <s id="N169E1">
                <emph type="italics"/>
              Collectio ſpatiorum eſt ſumma terminorum huius progreſſionis arithmeticæ
                <emph.end type="italics"/>
              ;
                <lb/>
              </s>
              <s id="N169EB">Cùm enim ratio ſpatiorum ſit vt ratio velocitatum; </s>
              <s id="N169EF">dum ſcilicet hæc
                <lb/>
              progreſſio accipitur in inſtantibus, & ratio velocitatum vt ratio incre­
                <lb/>
              menti impetuum; vt conſtat ex dictis, & hæc ſequatur ſimplicem
                <lb/>
              progreſſionem 1. 2. 3. 4. &c. </s>
              <s id="N169F9">certè collectio ſpatiorum eſt ſumma ter­
                <lb/>
              minorum. </s>
            </p>
            <p id="N169FE" type="main">
              <s id="N16A00">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Theorema
                <emph.end type="italics"/>
              41.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N16A0C" type="main">
              <s id="N16A0E">
                <emph type="italics"/>
              Hinc cognito primo termino, & vltimo, id eſt ſpatio quod per curritur primo
                <lb/>
              inſtanti & ſpatio quod percurritur vltimo instanti, cognoſcitur ſumma, id eſt
                <lb/>
              collectio ſpatiorum, id eſt, totum ſpatium confectum.
                <emph.end type="italics"/>
              v.g.ſi primus terminus,
                <lb/>
              ſecundus S.igitur ſumma eſt 36. quippe vltimus terminus indicat nume­
                <lb/>
              rum terminorum, quia primus eſt ſemper vnitas, & progreſſiuus etiam
                <lb/>
              vnitas. </s>
            </p>
            <p id="N16A20" type="main">
              <s id="N16A22">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Theorema
                <emph.end type="italics"/>
              42.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N16A2E" type="main">
              <s id="N16A30">
                <emph type="italics"/>
              Hinc cognita ſumma & vltimo termino cognoſcitur etiam numerus inſtan­
                <lb/>
              tium æqualium, qui ſemper est idem cum numero terminorum, cognoſcitur
                <lb/>
              etiam primus terminus, id eſt ſpatium quod primo instanti percurritur, cogno­
                <lb/>
              ſcuntur etiam gradus velocitatis
                <emph.end type="italics"/>
              ; </s>
              <s id="N16A3F">quippe hæc omnia ſunt in eadem ratio­
                <lb/>
              ne; </s>
              <s id="N16A45">quæ omnia conſtant ex regulis arithmeticis præter alia multa data,
                <lb/>
              quæ lubens omitto; </s>
              <s id="N16A4B">tùm quia Phyſicam non ſapiunt, tùm quia hypothe­
                <lb/>
              ſis illa eſt impoſſibilis phyſicè; quis enim ſenſu percipere poſſit & di­
                <lb/>
              ſtinguere vnum temporis inſtans, vel ſpatij punctum? </s>
              <s id="N16A53">licèt recenſenda
                <lb/>
              fuerit hæc accelerati motus proportio in inſtantibus, vt ad ſua phyſica
                <lb/>
              principia reduceretur. </s>
            </p>
            <p id="N16A5A" type="main">
              <s id="N16A5C">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Theorema
                <emph.end type="italics"/>
              43.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N16A68" type="main">
              <s id="N16A6A">
                <emph type="italics"/>
              Data ſumma progreſſionis huius ſimplicis, inuenietur numerus terminorum,
                <lb/>
              ſi inueniatur numerus, per quem diuidatur, qui ſuperet tantùm vnitate du­
                <lb/>
              plum quotientis
                <emph.end type="italics"/>
              ; </s>
              <s id="N16A77">quippe habebis in duplo quotientis numerum termino­
                <lb/>
              rum v.g. ſit ſumma 10. diuiſor ſit 5. quotiens 2. duplus 4. hic eſt nume­
                <lb/>
              rus terminorum datæ ſummæ; </s>
              <s id="N16A81">ſit alia ſumma 21. diuiſor ſit 7.quotiens 3.
                <lb/>
              numerus terminorum 6. ſit alia ſumma 36. diniſor ſit 9. quotiens 4. nu­
                <lb/>
              merus terminorum 8. ſit alia ſumma 45. partitor ſit 10. quotiens 4 1/2,
                <lb/>
              numerus terminorum 9. quomodo verò hic partitor inueniri poſſit, vi­
                <lb/>
              derint Arithmetici; </s>
              <s id="N16A8D">nec enim eſt huius loci, quamquam datâ ſummâ
                <lb/>
              huius progreſſionis ſimplicis facilè cognoſci poteſt numerus termino­
                <lb/>
              rum; duplicetur enim, & radix 9. neglecto reſiduo dabit numerum ter­
                <lb/>
              minorum v.g. ſit ſumma 21. duplicetur, erit 42. rad. </s>
              <s id="N16A99">9. 6. dat numerum
                <lb/>
              terminorum; ſit ſumma 36. duplicetur, erit 72.rad.9.8. dabit numerum
                <lb/>
              terminorum. </s>
            </p>
            <p id="N16AA1" type="main">
              <s id="N16AA3">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Theorema
                <emph.end type="italics"/>
              44.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N16AAF" type="main">
              <s id="N16AB1">
                <emph type="italics"/>
              Semper decreſcit proportio incrementi velocitatis, id est maior est proportio
                <lb/>
              velocitatis ſecundi inſtantis ad primum quàm tertij ad ſecundum, & maior
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>