Fabri, Honoré, Tractatus physicus de motu locali, 1646
page |< < of 491 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <front>
          <section>
            <p id="N1056D" type="main">
              <s id="N10589">
                <pb xlink:href="026/01/013.jpg"/>
                <expan abbr="proportionẽ">proportionem</expan>
              virium ad
                <expan abbr="reſiſtentiã">reſiſtentiam</expan>
              : tùm denique, quia, cùm modico
                <lb/>
              impetu agitari poſſint ab aëre mobili, vnus motus alium impedit. </s>
            </p>
            <p id="N1059C" type="main">
              <s id="N1059E">12. Singulis inſtantibus motus naturaliter accelerati creſcit
                <lb/>
              reſiſtentia; </s>
              <s id="N105A4">quia, cùm motus creſcat, æqualibus temporibus, plures
                <lb/>
              partes medij occurrunt; </s>
              <s id="N105AA">creſcunt tamen vires in eadem proportio­
                <lb/>
              ne, ſcilicet, impetus: igitur non mutatur progreſſio motus. </s>
              <s id="N105B0">Hinc
                <lb/>
              colligo, contra Galilæum, motum rectum ex naturaliter accelerato
                <lb/>
              nunquam fieri æquabilem: dixi motum rectum; quia motus corpo­
                <lb/>
              rum cœleſtium ex accelerato factus eſt æqualis. </s>
            </p>
            <figure id="id.026.01.013.1.jpg" xlink:href="026/01/013/1.jpg" number="7"/>
            <p id="N105BF" type="main">
              <s id="N105C1">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              De motu violento ſurſum.
                <emph.end type="italics"/>
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N105CC" type="main">
              <s id="N105CE">1. MOtus violentus ſurſum vulgò dicitur eſſe à principio ex­
                <lb/>
              trinſeco. </s>
              <s id="N105D3">Triplici modo accidere poteſt: </s>
              <s id="N105D7">primò, ſi reuerà
                <lb/>
              imprimatur impetus ab extrinſeco, vt, cùm mitto lapidem ſurſum: </s>
              <s id="N105DD">
                <lb/>
              ſecundò, ſi corpus deorſum cadens deinde reflectatur ſurſum; </s>
              <s id="N105E2">tunc
                <lb/>
              autem nihil eſt ab extrinſeco, niſi determinatio noua, quæ eſt à cor­
                <lb/>
              pore reflectente: </s>
              <s id="N105EA">tertiò, ſi terra vtrinque eſſet peruia; </s>
              <s id="N105EE">nam lapis haud
                <lb/>
              dubiè non ſiſteret in centro, ſaltem poſt primum deſcenſum; </s>
              <s id="N105F4">igitur
                <lb/>
              aſcenderet per eandem lineam; </s>
              <s id="N105FA">nullum tamen eſt principium ex­
                <lb/>
              trinſecum; igitur motus violentus dicit tantùm motum ſurſum
                <lb/>
              corporis grauis. </s>
            </p>
            <p id="N10602" type="main">
              <s id="N10604">2. Dari autem motum violentum, dubium eſſe non poteſt, qui
                <lb/>
              ſupponit impetum, vel impreſſum ab extrinſeco, vel in deſcenſu
                <lb/>
              acquiſitum, qui reuerâ ineſt ipſi mobili, cùm ipſum medium hunc
                <lb/>
              motum potiùs impediat, quàm iuuet: </s>
              <s id="N1060E">hinc, ſi nullus eſſet impetus
                <lb/>
              extrinſecus, vel acquiſitus, nullus eſſet motus violentus; quia im­
                <lb/>
              petus innatus illius cauſa eſſe non poteſt. </s>
              <s id="N10616">Portò hic motus non eſt
                <lb/>
              acceleratus, nec æqualis, alioquin
                <expan abbr="nunquã">nunquam</expan>
              rediret deorſum mobile. </s>
            </p>
            <p id="N1061F" type="main">
              <s id="N10621">3. Hinc neceſſariò eſt retardatus: </s>
              <s id="N10625">igitur deſtruitur impetus, non
                <lb/>
              quidem ab ipſa medij reſiſtentia; </s>
              <s id="N1062B">quippe idem medium non magis
                <lb/>
              reſiſtit motui ſurſum, quàm motui deorſum, vt patet: </s>
              <s id="N10631">igitur deſtrui­
                <lb/>
              tur ille impetus motus violenti ab impetu innato aliquo modo; </s>
              <s id="N10637">non
                <lb/>
              quidem vt à contrario ratione entitatis, ſed ratione determinatio­
                <lb/>
              nis: </s>
              <s id="N1063F">cùm enim impetus innatus exigat motum deorſum, & alius ſur­
                <lb/>
              ſum: </s>
              <s id="N10645">hic quidem præualet, attamen fruſtrà eſt, ratione gradus
                <lb/>
              æqualis impetui innato: igitur deſtruitur ille gradus illo inſtanti. </s>
            </p>
          </section>
        </front>
      </text>
    </archimedes>