Fabri, Honoré
,
Tractatus physicus de motu locali
,
1646
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
page
|<
<
of 491
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
front
>
<
section
>
<
pb
xlink:href
="
026/01/025.jpg
"/>
<
p
id
="
N10D97
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N10D99
">6. Hinc per ſe motus circularis integri orbis eſt perpetuus; </
s
>
<
s
id
="
N10D9D
">de
<
lb
/>
ſtruitur tamen per accidens, ſcilicet, propter attritum axis: </
s
>
<
s
id
="
N10DA3
">hinc
<
lb
/>
tam diu durat hic motus: </
s
>
<
s
id
="
N10DA9
">clariſſimum experimentum habes in tur
<
lb
/>
bine, cuius cuſpis læuigatiſſima in plano læuigatiſſimo rotatur; </
s
>
<
s
id
="
N10DAF
">nec
<
lb
/>
vnquam ceſſaret hic motus ſine prædicto attritu, & partium aſperi
<
lb
/>
tate: </
s
>
<
s
id
="
N10DB7
">nec quidquam obſtat, quòd aliquæ partes rotæ, quæ in circu
<
lb
/>
lo verticali voluitur, aſcendant; </
s
>
<
s
id
="
N10DBD
">quia etiam aliquæ deſcendunt: qua
<
lb
/>
re ſemper remanet perfectum æquilibrium, & harum deſcenſus, il
<
lb
/>
larum aſcenſum compenſat. </
s
>
<
s
id
="
N10DC5
">Quò diutiùs potentia motrix manet
<
lb
/>
applicata manubrio axis rotæ, ita vt nouum ſemper producat im
<
lb
/>
petum, rotæ motus velocior eſt, atque diutiùs durat: idem prorſus
<
lb
/>
dico de rota circulo horizontali parallela. </
s
>
</
p
>
<
p
id
="
N10DCF
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N10DD1
">7. Cùm mouetur æquali niſu acus circa immobile centrum, tùm
<
lb
/>
in plano
<
expan
abbr
="
horizõtali
">horizontali</
expan
>
, tùm in verticali, ſiue ſit
<
expan
abbr
="
lõgior
">longior</
expan
>
vna, ſiue breuior
<
lb
/>
alia, per ſe plures gyros non deſcribit vna, quàm alia; </
s
>
<
s
id
="
N10DE1
">quia per ſe
<
lb
/>
mouetur motu æquabili: </
s
>
<
s
id
="
N10DE7
">per accidens tamen ſecus accidit; </
s
>
<
s
id
="
N10DEB
">quippe
<
lb
/>
maior eſt maioris attritus: </
s
>
<
s
id
="
N10DF1
">dixi, cùm mouetur æquali niſu; </
s
>
<
s
id
="
N10DF5
">nam ſæpè
<
lb
/>
contingit, maiore niſu potentiam motricem agere circa maiorem; </
s
>
<
s
id
="
N10DFB
">
<
lb
/>
æquali tamen tempore numerus circuitionum minoris, eſt ad nu
<
lb
/>
merum circuitionum maioris per ſe vt acuum quadrata permu
<
lb
/>
tando; ſunt enim motus vt ſpatia, ſpacia vt quadrata. </
s
>
</
p
>
<
p
id
="
N10E04
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N10E06
">8. Verbi gratia, ſit acus maior 2. minor 1. certè cùm tota area or
<
lb
/>
bis maioris ſit quadrupla minoris, ſitque area maioris, ſpatium ma
<
lb
/>
ioris, & area minoris ſpatium minoris, haud dubiè deſcribet minor
<
lb
/>
quatuor circuitiones, eo tempore, quo maior decurret vnicam: </
s
>
<
s
id
="
N10E10
">li
<
lb
/>
cèt enim extremitas minoris, quæ impellitur, habeat tantùm du
<
lb
/>
plum impetum extremitatis maioris, ſitque impetus intenſio in
<
lb
/>
minore, dupla intenſionis impetus in maiore; </
s
>
<
s
id
="
N10E1A
">eſt tamen quadrupla
<
lb
/>
illius, quæ eſt in ſegmento maioris versùs centrum æquali minori
<
lb
/>
acui: porrò motus circulares æquabiles in vtraque cum eodem
<
lb
/>
impetu, ſunt vt motus recti. </
s
>
</
p
>
<
p
id
="
N10E24
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N10E26
">9. Rota in plano verticali faciliùs mouetur, quàm in horizonta
<
lb
/>
li; </
s
>
<
s
id
="
N10E2C
">quia in illo mouetur per minimam impetus, vel potentiæ acceſ
<
lb
/>
ſionem; </
s
>
<
s
id
="
N10E32
">ſecùs in iſto; </
s
>
<
s
id
="
N10E36
">quippe per minimam acceſſionem tollitur
<
lb
/>
æquilibrium; </
s
>
<
s
id
="
N10E3C
">imò moueri poteſt in plano verticali, licèt nullus im
<
lb
/>
primatur impetus rotæ, v. g. per additionem minimi ponderis, vel
<
lb
/>
momenti, vt patet; cùm tamen in plano horizontali moueri non
<
lb
/>
poſſit, niſi impetus imprimatur. </
s
>
</
p
>
<
p
id
="
N10E4A
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N10E4C
">10. Si cylindrus in plano horizontali læuigato in altera extremi
<
lb
/>
tate per tangentem impellatur, mouebitur motu circulati, ſcilicet, </
s
>
</
p
>
</
section
>
</
front
>
</
text
>
</
archimedes
>