Fabri, Honoré, Tractatus physicus de motu locali, 1646
page |< < of 491 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <front>
          <section>
            <p id="N10E4A" type="main">
              <s id="N10E4C">
                <pb xlink:href="026/01/026.jpg"/>
              faciliori, circa centrum, quod diſtet ab altera extremitate vna
                <lb/>
              quarta totius cylindri: ratio eſt: quia faciliùs mouetur circa illud
                <lb/>
              centrum, quàm circa alia puncta, quòd, ſcilicet, minùs ſpatij decur­
                <lb/>
              ratur, poſito eodem ſemper motu alterius extremitatis, cui appli­
                <lb/>
              catur immediatè potentia motrix. </s>
            </p>
            <p id="N10E5E" type="main">
              <s id="N10E60">11. Cùm rota mouetur in verticali, atque præponderat alter ſemi­
                <lb/>
              circulus, haud dubiè hic præponderans producit impetum in alio
                <lb/>
              ſemicirculo: </s>
              <s id="N10E68">hinc fortè eſt, quòd mirere, impetus determinatus
                <lb/>
              deorſum producit alium ſurſum: </s>
              <s id="N10E6E">hinc impetus vnius partis mobi­
                <lb/>
              lis poteſt producere ſimilem in alia parte continua; </s>
              <s id="N10E74">quod tantùm in
                <lb/>
              hoc caſu locum habet: </s>
              <s id="N10E7A">quando corpus incumbit plano, quod mo­
                <lb/>
              uetur motu recto æquabili, ab eo non ſeparatur; ſecùs verò, ſi in­
                <lb/>
              cumbat plano, quod mouetur motu circulari. </s>
            </p>
            <figure id="id.026.01.026.1.jpg" xlink:href="026/01/026/1.jpg" number="12"/>
            <p id="N10E87" type="main">
              <s id="N10E89">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              De motu funependuli.
                <emph.end type="italics"/>
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N10E94" type="main">
              <s id="N10E96">1. FVnependulum deſcendit per arcum motu naturaliter acce­
                <lb/>
              lerato: </s>
              <s id="N10E9C">experientia clariſſima eſt: cùm enim ex maiori ſubli­
                <lb/>
              mitate deſcendit, maiorem ictum infligit. </s>
              <s id="N10EA2">Ratio à priori eſt quia
                <lb/>
              priori impetui acquiſito nouus accedit: </s>
              <s id="N10EA8">non acceleratur in eadem
                <lb/>
              proportione, in qua ſuprà dictum eſt accelerari in linea recta; </s>
              <s id="N10EAE">quia
                <lb/>
              in hac acceleratur vniformiter, id eſt, æqualibus temporibus,
                <lb/>
              æqualia acquiruntur velocitatis momenta; </s>
              <s id="N10EB6">quia vel eſt ſemper ea­
                <lb/>
              dem inclinatio plani, vel idem perpendiculum: </s>
              <s id="N10EBC">at verò in fune­
                <lb/>
              pendulo in ſingulis punctis eſt noua tangens; </s>
              <s id="N10EC2">igitur noua inclina­
                <lb/>
              tio plani; igitur noua ratio motus. </s>
            </p>
            <p id="N10EC8" type="main">
              <s id="N10ECA">2. Initio acceleratur motus per maiora crementa, ſub finem per mi­
                <lb/>
              nora; </s>
              <s id="N10ED0">v.g. ſi dato tempore acquiſiuit vnum gradum impetus initio,
                <lb/>
              æquali deinde tempore acquiret minùs: ratio clara eſt: </s>
              <s id="N10ED8">quia, vt ac­
                <lb/>
              quireret æqualem, deberet eſſe eadem plani inclinatio; </s>
              <s id="N10EDE">ſed ſemper
                <lb/>
              creſcit Inclinatio; </s>
              <s id="N10EE4">igitur ſemper imminuitur impetus æquali
                <expan abbr="tẽpore">tempore</expan>
                <lb/>
              acquiſitus: </s>
              <s id="N10EEE">acquiritur tamen æqualis velocitas in arcu, & in chor­
                <lb/>
              da, ſeu plano inclinato, eiuſdem altitudinis; igitur ſemper creſcit
                <lb/>
              motus funependuli in deſcenſu, ſed minoribus incrementis. </s>
            </p>
            <p id="N10EF6" type="main">
              <s id="N10EF8">3. Hinc breuiore tempore deſcendit per radium perpendicula­
                <lb/>
              rem, quàm per quadrantis arcum eiuſdem radij; </s>
              <s id="N10EFE">tùm quia breuior
                <lb/>
              eſt linea; tùm, quia in perpendiculari acceleratur motus per maiora
                <lb/>
              crementa. </s>
              <s id="N10F06">Vibratio maior eiuſdem funependuli æquali ferè tem-</s>
            </p>
          </section>
        </front>
      </text>
    </archimedes>