Fabri, Honoré, Tractatus physicus de motu locali, 1646

Page concordance

< >
Scan Original
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
< >
page |< < of 491 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N1137F">
            <p id="N11C74" type="main">
              <s id="N11C7D">
                <pb pagenum="11" xlink:href="026/01/043.jpg"/>
              dico de grauitate plumbi, &c. </s>
              <s id="N11C88">nec enim libra plumbi coniuncta cum
                <lb/>
              alia habet diuerſam grauitatem ab eâ, quam habet ſeparata. </s>
            </p>
            <p id="N11C8D" type="main">
              <s id="N11C8F">Dixi ad intra; </s>
              <s id="N11C92">quia ad extra multum iuuat extenſio; </s>
              <s id="N11C96">ſic maior ignis
                <lb/>
              longiùs diffundit ſuum calorem; </s>
              <s id="N11C9C">corpus grauiùs cadens majorem ictum
                <lb/>
              infligit; Ad hoc Axioma reuocatur iſtud. </s>
            </p>
            <p id="N11CA2" type="main">
              <s id="N11CA4">1.
                <emph type="italics"/>
              Omnes partes eiuſdem cauſæ agunt ad extra actione communi,
                <emph.end type="italics"/>
              iuxta
                <lb/>
              eum modum quo illam explicabimus in Metaph. nec punctum Solis ſe­
                <lb/>
              paratum ad eandem diſtantiam ſuam lucem, caloremque ſuum diffunde­
                <lb/>
              ret; </s>
              <s id="N11CB4">ad quam diffundit coniunctum cum aliis; </s>
              <s id="N11CB8">idem dico de igne maiori,
                <lb/>
              & minori; de quibus omnibus ſuo loco. </s>
              <s id="N11CBE">Huc etiam reuoca dicta illa
                <lb/>
              communia. </s>
            </p>
            <p id="N11CC3" type="main">
              <s id="N11CC5">2.
                <emph type="italics"/>
              Plures partes cauſa plures partes effectus producunt, & viciſſim.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N11CCD" type="main">
              <s id="N11CCF">3.
                <emph type="italics"/>
              Maior, & perfectior cauſa maiorem effectum producit, & perfectiorem,
                <lb/>
              & viciſſim.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N11CD9" type="main">
              <s id="N11CDB">4.
                <emph type="italics"/>
              Perfectior effectus, vel imperfectior arguit cauſam perfectiorem, vel im­
                <lb/>
              perfectiorem, ſuppoſitâ eâdem applicatione; </s>
              <s id="N11CE4">ſi enim maior eſt applicatio ſine
                <lb/>
              ratione loci, ſiue ratione temporis; haud dubiè maior erit effectus, vt conſtat.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N11CEC" type="main">
              <s id="N11CEE">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Axioma XIV.
                <emph.end type="italics"/>
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N11CFA" type="main">
              <s id="N11CFC">
                <emph type="italics"/>
              Quidquid deſtruitur non eſt à ſe.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="N11D03"> Hoc Axioma geometricum eſt; </s>
              <s id="N11D07">Quod
                <lb/>
              enim eſt à ſe, neceſſariò eſt; </s>
              <s id="N11D0D">cùm à libertate ſeu voluntate alterius non
                <lb/>
              pendeat; </s>
              <s id="N11D13">cum enim primo inſtanti quo res eſt, non ſit à ſe per Axiom. 8.
                <lb/>
              de ſecundo idem dici debet, quod de primo, vt patet: </s>
              <s id="N11D1B">quippe id eo
                <lb/>
              primo inſtanti non eſt neceſſariò, quia ita eſt illo inſtanti, vt poſſit non
                <lb/>
              eſſe; </s>
              <s id="N11D23">ſed etiam ſecundo inſtanti ita eſt vt poſſit non eſſe; igitur non eſt
                <lb/>
              neceſſariò, igitur pendet ab alio, quod poteſt facere vt non ſit. </s>
            </p>
            <p id="N11D29" type="main">
              <s id="N11D2B">Dices poſſe deſtrui ſecundo inſtanti ab aliquo contrario, à quo tamen
                <lb/>
              non pendet per poſitiuum influxum. </s>
              <s id="N11D30">Reſpondeo, non videri quomo­
                <lb/>
              do deſtrui poſſit, quod influxu poſitiuo non indiget, vt ſit; quid enim
                <lb/>
              faceret contrarium, quod tantùm exigere poteſt contrarij deſtructio­
                <lb/>
              nem, quid eſt porro deſtrui, niſi deſinere conſeruari? </s>
              <s id="N11D3A">quæ omnia fusè
                <lb/>
              in Metaphyſica demonſtrabimus; </s>
              <s id="N11D40">quidquid enim eſt aliquo inſtanti vel
                <lb/>
              eſt à ſe, vel non à ſe; ſi primùm Deus eſt; </s>
              <s id="N11D46">ſi ſecundum ab alio eſt:
                <lb/>
              quidquid ſit, hoc Axioma certum eſt phyſicè. </s>
            </p>
            <p id="N11D4C" type="main">
              <s id="N11D4E">Huc reuoca Axiomata ſequentia, quæ ex hoc vno deducuntur. </s>
            </p>
            <p id="N11D51" type="main">
              <s id="N11D53">1.
                <emph type="italics"/>
              Quidquid eſt, & non eſt à ſe, eſt, ſeu pendet, ſeu conſeruatur ab alio.
                <emph.end type="italics"/>
                <lb/>
              Hæc enim ſunt idem, vt conſtat. </s>
            </p>
            <p id="N11D5D" type="main">
              <s id="N11D5F">2.
                <emph type="italics"/>
              Quidquid destruitur, ad exigentiam alicuius deſtruitur, ſaltem totius
                <lb/>
              natura, ne aliquid ſit fruſtrà.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="N11D69"> Hoc etiam ex hypotheſibus ſequitur; </s>
              <s id="N11D6D">cum
                <lb/>
              enim deſtrui ſit idem ac deſinere conſeruari; </s>
              <s id="N11D73">certè qui deſinit conſer­
                <lb/>
              uare inſtanti A potiùs quam inſtanti B, hoc facere non poteſt niſi ali­
                <lb/>
              quid hoc exigat; ſcilicet iuxta leges naturæ. </s>
            </p>
            <p id="N11D7B" type="main">
              <s id="N11D7D">3.
                <emph type="italics"/>
              Tandiu aliquid conſeruatur, quandiu nihil exigit eius deſtructionem.
                <emph.end type="italics"/>
                <lb/>
              Hoc ſequitur ex priori, id eſt quandiu eſt eadem ratio, cur ſit, & con­
                <lb/>
              ſeruetur, quæ erat antè. </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>