Fabri, Honoré, Tractatus physicus de motu locali, 1646

List of thumbnails

< >
21
21
22
22
23
23
24
24
25
25
26
26
27
27
28
28
29
29
30
30
< >
page |< < of 491 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N1137F">
            <pb pagenum="46" xlink:href="026/01/078.jpg"/>
            <p id="N13FB0" type="main">
              <s id="N13FB2">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Theorema
                <emph.end type="italics"/>
              76.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N13FBE" type="main">
              <s id="N13FC0">
                <emph type="italics"/>
              Extenſio impetus respondet extentioni ſui ſubiecti, ſcilicet mobilis
                <emph.end type="italics"/>
              ; </s>
              <s id="N13FC9">cum
                <lb/>
              enim extra ſubjectum eſſe non poſſit, cum ſit qualitas; </s>
              <s id="N13FCF">certè ibi eſt, vbi
                <lb/>
              ſubjectum eſt; nam penetratur accidens cum ipſo
                <expan abbr="ſujecto">ſubjecto</expan>
              . </s>
            </p>
            <p id="N13FD9" type="main">
              <s id="N13FDB">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Scolium.
                <emph.end type="italics"/>
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N13FE7" type="main">
              <s id="N13FE9">Obſeruabis qualitatem omnem ita ſuo ſubjecto coëxtendi, vt æqua­
                <lb/>
              lem omnino quodlibet eius punctum, ſeu pars extentionem habeat ex­
                <lb/>
              tentioni puncti, ſeu partis ſui ſubjecti; </s>
              <s id="N13FF1">nec enim aliud eſt, vnde poſſit
                <lb/>
              determinari extentio qualitatum, præter ipſam extenſionem ſubjecti; </s>
              <s id="N13FF7">
                <lb/>
              quod maximè in impetu videre eſt, cuius partes in mobili denſo minori
                <lb/>
              extentioni ſubjacent, quàm in mobili raro; </s>
              <s id="N13FFE">cum ex maiore ictu ſeu per­
                <lb/>
              cuſſione in mobili denſo plures impetus agentis partes eſſe conſtet; quia
                <lb/>
              ſcilicet ſunt plures partes ſubiecti. </s>
            </p>
            <p id="N14006" type="main">
              <s id="N14008">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Theorema
                <emph.end type="italics"/>
              77.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N14014" type="main">
              <s id="N14016">
                <emph type="italics"/>
              Datur impetus altero impetu perfectior ſecundum entitatem
                <emph.end type="italics"/>
              ; dixi ſecun­
                <lb/>
              dum entitatem; </s>
              <s id="N14021">quia iam dictum eſt ſuprà dari perfectiorem ſecundum
                <lb/>
              intenſionem; </s>
              <s id="N14027">huius Theorematis veritas mihi maximè demonſtranda
                <lb/>
              eſt, ex quo tàm multa infrà deducemus; </s>
              <s id="N1402D">ſic autem probamus; </s>
              <s id="N14031">Quotieſ­
                <lb/>
              cunque mouetur corpus, producuntur ſaltem tot partes impetus quot
                <lb/>
              ſunt partes mobilis per Th. 33. Quotieſcunque producuntur in mobili
                <lb/>
              tot partes impetus quot ſunt in mobili partes ſubjecti, mouetur mobile,
                <lb/>
              modó non impediatur; </s>
              <s id="N1403D">quia poſita cauſa neceſſaria, & non impedita per
                <lb/>
              Ax. 11. ponitur effectus, quod de omni cauſa, ſed de formali potiſſimum
                <lb/>
              dici debet; </s>
              <s id="N14045">præterea datur aliquod pondus, quod data potentia ſine me­
                <lb/>
              chanico organo mouere non poteſt, licèt cum organo facilè moueat; </s>
              <s id="N1404B">hæc
                <lb/>
              hypotheſis certa eſt; </s>
              <s id="N14051">igitur cum mouet, producit tot partes impetus quot
                <lb/>
              ſunt neceſſariæ, vt omnibus partibus mobilis diſtribuantur per idem Th.
                <lb/>
              33. cum verò non mouet, non producit tot partes impetus vt conſtat ex
                <lb/>
              dictis; </s>
              <s id="N1405C">igitur producit plures cum organo in mobili, quàm ſine organo;
                <lb/>
              igitur imperfectiores, quod demonſtro: </s>
              <s id="N14062">ſit enim vectis BF, cuius cen­
                <lb/>
              trum ſeu fulcrum ſit in A, potentia in B, pondus G, quod attollitur in F; </s>
              <s id="N14068">
                <lb/>
              plures partes impetus produci poſſunt in F, vel in E, quàm in B, ſcilicet
                <lb/>
              in ipſo pondere; </s>
              <s id="N1406F">quia pondus quod non poteſt attolli in B, attollitur in
                <lb/>
              E, vel in F, vt patet ex dictis; </s>
              <s id="N14075">præterea punctum F mouetur tardius, quàm
                <lb/>
              B; </s>
              <s id="N1407B">quia motus ſunt vt arcus, arcus vt ſemidiametri, hæ demum vt AF,
                <lb/>
              ad AB; </s>
              <s id="N14081">igitur motus puncti F, eſt tardior, vel imperfectior; </s>
              <s id="N14085">igitur im­
                <lb/>
              petus puncti F, eſt imperfectior impetu puncti B, per Ax. 13 num.4. atqui
                <lb/>
              non eſt imperfectior ratione numeri partium, igitur ratione entitatis,
                <lb/>
              quæ imperfectior eſt; igitur datur impetus altero impetu imperfectior. </s>
            </p>
            <p id="N1408F" type="main">
              <s id="N14091">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Scholium.
                <emph.end type="italics"/>
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N1409D" type="main">
              <s id="N1409F">Obſeruabis primò multa hîc ſupponi ſeu deſiderari, quæ pertinent
                <lb/>
              ad propagationem impetus, de quibus infrà; Secundò hoc Theorema </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>