Fabri, Honoré
,
Tractatus physicus de motu locali
,
1646
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
page
|<
<
of 491
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
id
="
N1137F
">
<
p
id
="
N12446
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N12461
">
<
pb
pagenum
="
19
"
xlink:href
="
026/01/051.jpg
"/>
per ſpatium loci; </
s
>
<
s
id
="
N12469
">vel alteratiua, vt vulgò vocatur; quà ſcilicet vel re
<
lb
/>
ſoluuntur partes, vel rarefiunt, vel liqueſcunt, vel concreſcunt &c. </
s
>
<
s
id
="
N1246F
">vel
<
lb
/>
demùm mutant ſenſibilem ſtatum; </
s
>
<
s
id
="
N12475
">vel eſt perfectiua aliquo modo, qua
<
lb
/>
tenus ſubiectum nouam aliquam habitudinem acquirit ad ſenſus; ſic
<
lb
/>
lumen illuminando obiectum reddit illud viſibile. </
s
>
<
s
id
="
N1247D
">&c. </
s
>
<
s
id
="
N12480
">de quibus aliàs. </
s
>
</
p
>
<
p
id
="
N12483
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N12485
">
<
emph
type
="
center
"/>
<
emph
type
="
italics
"/>
Theorema
<
emph.end
type
="
italics
"/>
15.
<
emph.end
type
="
center
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
id
="
N12491
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N12493
">
<
emph
type
="
italics
"/>
Motus eſt effectus formalis ſecundarius impetus.
<
emph.end
type
="
italics
"/>
</
s
>
<
s
id
="
N1249A
"> Cum enim ſit cauſa
<
lb
/>
exigens per Th. 121. Voco effectum formalem ſecundarium, quem in
<
lb
/>
mobili exigit impetus; </
s
>
<
s
id
="
N124A2
">quippe, vt iam dictum eſt, cauſa exigens redu
<
lb
/>
citur ad formalem; </
s
>
<
s
id
="
N124A8
">nec enim cauſat aliquid producendo, quod ſpectat ad
<
lb
/>
efficientem; </
s
>
<
s
id
="
N124AE
">nec mouendo, quod ſpectat ad finalem; </
s
>
<
s
id
="
N124B2
">nec determinando,
<
lb
/>
quod ſpectat ad obiectiuam; </
s
>
<
s
id
="
N124B8
">nec recipiendo, quod ſpectat ad materia
<
lb
/>
lem; </
s
>
<
s
id
="
N124BE
">nec dirigendo, quod ſpectat ad idæalem, vel exemplarem; ſed
<
lb
/>
exigendo; </
s
>
<
s
id
="
N124C4
">quatenus ſcilicet ad id à natura eſt inſtituta, vt ex eius in
<
lb
/>
ſubiecto præſentia talis affectio, vel mutatio conſequatur; </
s
>
<
s
id
="
N124CA
">vocatur au
<
lb
/>
tem effectus formalis ſecundarius; non verò primarius, qui eſt tantùm
<
lb
/>
concretum ex ipſa formâ, & ſubiecto. </
s
>
</
p
>
<
p
id
="
N124D2
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N124D4
">
<
emph
type
="
center
"/>
<
emph
type
="
italics
"/>
Theorema
<
emph.end
type
="
italics
"/>
16.
<
emph.end
type
="
center
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
id
="
N124E0
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N124E2
">
<
emph
type
="
italics
"/>
Motus eſt finis intrinſecus impetus.
<
emph.end
type
="
italics
"/>
</
s
>
<
s
id
="
N124E9
"> Dum finem audis intrinſecum,
<
lb
/>
cogita quæſo aliquid phyſicum; </
s
>
<
s
id
="
N124EF
">eſt enim id, propter quod talis, vel ta
<
lb
/>
lis forma inſtituta eſt: </
s
>
<
s
id
="
N124F5
">quid enim aliud eſſe poteſt; </
s
>
<
s
id
="
N124F9
">finem enim rerum
<
lb
/>
naturalium ex ipſo vſu cognoſcimus; </
s
>
<
s
id
="
N124FF
">immò idem eſt finis cum ipſo vſu; </
s
>
<
s
id
="
N12503
">
<
lb
/>
cum igitur impetus illum tantùm vſum habeat, quem in ipſo mobili
<
lb
/>
præſtare cernimus, ſcilicet motum; </
s
>
<
s
id
="
N1250A
">dicendum eſt motum eſſe finem in
<
lb
/>
trinſecum impetus; </
s
>
<
s
id
="
N12510
">adde quod cum fruſtrà ſit impetus ille, qui non præ
<
lb
/>
ſtat motum mediatè ſaltem in ſuo ſubiecto; quid enim aliud in ſuo ſub
<
lb
/>
iecto præſtaret, quem effectum, quam mutationem? </
s
>
<
s
id
="
N12518
">certè ſi fruſtrà eſt, non
<
lb
/>
eſt, per Ax.6.igitur vt ſit, debet habere id, ſine quo eſſe non poteſt; igitur
<
lb
/>
maximum eius bonum eſt, igitur finis, quem natiuâ vel innatâ velut
<
lb
/>
appetentiâ concupiſcit, vel exigit. </
s
>
<
s
id
="
N12522
">Dixi mediatè, vel immediatè; </
s
>
<
s
id
="
N12525
">num
<
lb
/>
reuera datur fortè aliquis impetus, vt dicemus infrà; </
s
>
<
s
id
="
N1252B
">ſcilicet primus na
<
lb
/>
turalis, qui ſcilicet duos fines habet diſiunctiuè; quorum alter eſt gra
<
lb
/>
uitatio, alter motus deorſum. </
s
>
</
p
>
<
p
id
="
N12533
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N12535
">
<
emph
type
="
center
"/>
<
emph
type
="
italics
"/>
Theorema
<
emph.end
type
="
italics
"/>
17.
<
emph.end
type
="
center
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
id
="
N12541
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N12543
">
<
emph
type
="
italics
"/>
Niſi eſſet motus non eſſet impetus.
<
emph.end
type
="
italics
"/>
</
s
>
<
s
id
="
N1254A
"> Probatur quia motus eſt finis intrin
<
lb
/>
ſecus impetus per Th. 16. igitur ſi nullus motus eſſe poſſet, ſuo fine ca
<
lb
/>
reret impetus; </
s
>
<
s
id
="
N12552
">igitur non eſſet, vt patet, igitur non eſſet; </
s
>
<
s
id
="
N12556
">quia quod
<
lb
/>
fruſtrà eſt, non eſt per Ax. 6. nec obſtat quod ſuprà indicatum eſt de im
<
lb
/>
petu naturali primo vel innato (ſic enim deinceps appellabimus vt recti
<
lb
/>
diſtinguamus ab acquiſito quem vocabimus impetum accelerationis)
<
lb
/>
qui ſine motu conſeruatur in corpore grauitante; </
s
>
<
s
id
="
N12562
">quia niſi poſſibilis eſ
<
lb
/>
ſet motus deorſum nulla eſſet grauitatio; </
s
>
<
s
id
="
N12568
">quippe grauitare eſt deor
<
lb
/>
ſum inclinari, motumque inclinationis impediri; </
s
>
<
s
id
="
N1256E
">hinc dicemus </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>