Fabri, Honoré - Tractatus physicus de motu locali

Scan	Original
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70

1qui reuera habet effectum formalem ſecundarium ad intra, ſcilicet rare
factionem, quæ eſt mutatio extenſionis; quemadmodum motus eſt mu
tatio loci, vel vbicationis; igitur cum hoc | non obſtante, calor pro
ducat calorem ad extra; cur impetus non producit impetum? cuius pro
ductionem concedis virtuti corporum reſiſtitiuæ, id eſt vnioni, impe
netrabilitati, & cæteris huiuſmodi modorum ſuperfluorum quiſquiliis;
de quibus plurimi tecum contendunt.

Scholium.

Obſeruabis nonnullas eſſe difficultates, quæ communes ſunt etiam
illi ſententiæ, quam ſequuntur ij, qui exiſtimant impetum ad extra
produci à corpore impacto; quas tamen facilè ſoluemus infrà in conti
nuata noſtrorum Theorematum ſerie.

Theorema 41.

Aliquis impetus non producitur ab alio impetu. Probatur, quia aliquis
impetus producitur ad intra à potentia motrice, vt patet. 2. cum non
detur progreſſus in infinitum, nec impetus idem producatur à ſe ipſo, ad
aliquem tandem vltimum ſeu primum deueniendum eſt, qui ab alio im
petu non producatur.

Theorema 42.

Impetus producitur ſemper ad extra ab alio impetu. Quia cum ſemper
ad illius productionem requiratur applicatio alterius impetus; certè
non eſt ponenda alia cauſa per Ax. 11.

Theorema 43.

Hinc impetus habet duplex munus cauſæ; ſcilicet cauſæ exigentis ad intra
& efficientis ad extra; vtrumque patet ex dictis.

Theorema 44.

Impetus agit tantùm ad extra, vt tollat impedimentum motus; cum enim
motus ſit finis intrinſecus impetus; certè ſi nihil impediret motum,
haud dubiè gauderet impetus ſuo fine; igitur fruſtrà quidquam aliud
deſideraret; præterea licèt applicetur à tergo aliud mobile; non tamen
propterea in eo producit, vt conſtat experientiâ; denique cum tan
tùm impetum cognoſcamus per motum; cum nequidem eſſet impetus,
ſi non eſſet motus, per Th. 17. certè totus eſt impetus propter motum
qui eſt eius finis; igitur non agit niſi propter motum: ſed non poteſt
excogitari, quid faciat propter motum, dum agit, niſi dicamus ideo
tantùm agere, vt tollatur impedimentum; cum certum ſit corpus im
mobile, in quod impingitur aliud mobile, impedire eius motum.

Theorema 45.

Hinc non ſimul agit impetus in orbem ſed tantùm per lineam
ſui motus; cui ſi nullum corpus occurrit reuerà non agit, Ratio eſt; quia li
cèt aliud corpus mobili admoueatur in alia linea; cum non impediat
eius motum, vt ſuppono; cum agat tantùm impetus ad extra, vt tollat,

Page concordance

Text layer

Text normalization

Search

Scan	Original
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70

Scan	Original
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70

Scan	Original
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70