Fabri, Honoré, Tractatus physicus de motu locali, 1646

Page concordance

< >
Scan Original
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
< >
page |< < of 491 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N1137F">
            <p id="N129B6" type="main">
              <s id="N129DB">
                <pb pagenum="24" xlink:href="026/01/056.jpg"/>
              tùm res in vno loco patet; </s>
              <s id="N129E4">vel enim à cauſa prima vel ab aliqua 2. pro­
                <lb/>
              ducitur; </s>
              <s id="N129EA">ſi à 2. ergo ab aliqua aplicata; </s>
              <s id="N129EE">igitur ex ſuppoſitione quòd il­
                <lb/>
              la cauſa 2. in vno tantùm loco producta ſit, vni tantum applicari po­
                <lb/>
              teſt; </s>
              <s id="N129F6">quod autem cauſa 1. in pluribus locis naturaliter eundem effectum
                <lb/>
              non producat, certum eſt, & demonſtrabimus in Metaphyſ. quia ſin­
                <lb/>
              gulis effectibus ſingulæ ſufficiunt actiones; </s>
              <s id="N129FE">ſingulis terminis ſingulæ
                <lb/>
              viæ; </s>
              <s id="N12A04">immò hoc requiri videtur, ſeu ſpectare ad huius vniuerſitatis or­
                <lb/>
              dinem; </s>
              <s id="N12A0A">quippe ſi res eadem in pluribus locis eſſet; cur potius in duo­
                <lb/>
              bus quam in tribus? </s>
              <s id="N12A10">deinde multiplex iure poſſet exiſtimari; </s>
              <s id="N12A14">denique
                <lb/>
              quod vnum eſt in entitate creata, ſeu dependente ab eadem cauſa, vnum
                <lb/>
              eſt etiam in dependentia; </s>
              <s id="N12A1C">quæ eſt actio, per quam dependet; ſed de his
                <lb/>
              aliàs. </s>
            </p>
            <p id="N12A22" type="main">
              <s id="N12A24">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Theorema
                <emph.end type="italics"/>
              31.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N12A30" type="main">
              <s id="N12A32">
                <emph type="italics"/>
              Impetus non producitur in eo mobili, quod moueri non poteſt à potentia
                <lb/>
              motrice applicata, licèt à fortiori moueri poſſit.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="N12A3B"> Probatur, quia impetus
                <lb/>
              eſt tantùm propter motum, qui eius effectus eſt, & finis, per Th. 15.
                <lb/>
              & 16. Igitur vbi non eſt motus, fruſtrà eſt impetus; </s>
              <s id="N12A43">ſed quod fruſtrà
                <lb/>
              eſt, non eſt; id eſt non eſt, quod fruſtrà eſſet, ſi eſſet per Ax. 6. Exci­
                <lb/>
              pio tamen impetum naturalem innatum, qui nunquam eſt fruſtrà, vt
                <lb/>
              dictum eſt ſuprà in Theorem. </s>
              <s id="N12A4E">17. adde quod non poteſt cognoſci
                <lb/>
              impetus, niſi vel ex motu, vel ex ictu, vel ex contrario niſu, vel
                <lb/>
              impulſu; </s>
              <s id="N12A56">ſed nihil horum cernitur in rupe quam ferio; </s>
              <s id="N12A5A">Igitur non
                <lb/>
              eſt dicendum in ea produci impetum, cuius rationem afferemus infrà; </s>
              <s id="N12A60">
                <lb/>
              nunc ſatis eſt Ax. 3. id manifeſtè probari; </s>
              <s id="N12A65">nam qui diceret in rupe im­
                <lb/>
              mobili impetum imprimi; </s>
              <s id="N12A6B">certè poſitiuo argumento probare tenere­
                <lb/>
              tur, quod tantùm duci poteſt, vel ab experimento; </s>
              <s id="N12A71">atqui hîc nullum eſt; </s>
              <s id="N12A75">
                <lb/>
              vel à neceſſitate, quæ nulla eſt; </s>
              <s id="N12A7A">vel ex alio quocumque capite, quod
                <lb/>
              nullum excogitari poteſt; </s>
              <s id="N12A80">ſed maiorem lucem huic Th. 3. ex proximè
                <lb/>
              ſequentibus accerſemus; </s>
              <s id="N12A86">nec eſt quòd aliqui dicant produci impetum
                <lb/>
              inefficacem; </s>
              <s id="N12A8C">qui cum fruſtrà ſit, ſi eſt, ex nullo capite probari poteſt: </s>
              <s id="N12A90">ad­
                <lb/>
              de quòd deſtruitur impetus, ne ſit fruſtrà; </s>
              <s id="N12A96">Igitur non producitur, ne ſit
                <lb/>
              fruſtrà; </s>
              <s id="N12A9C">nam conſeruatio eſt vera actio, vt dicemus ſuo loco; </s>
              <s id="N12AA0">Igitur ſi
                <lb/>
              hæc non ponitur, ne aliquid ſit fruſtrà; </s>
              <s id="N12AA6">etiam 1. productio poni non
                <lb/>
              debet; vnde commentum illud impetus inefficacis prorſus inefficax eſt. </s>
            </p>
            <p id="N12AAC" type="main">
              <s id="N12AAE">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Theorema
                <emph.end type="italics"/>
              32.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N12ABA" type="main">
              <s id="N12ABC">
                <emph type="italics"/>
              Ideo potentia motrix non producit impetum in prædicta rupe.
                <emph.end type="italics"/>
              v.g.
                <emph type="italics"/>
              quia de­
                <lb/>
              bilior eſt.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="N12ACB"> Probatur, & explicatur; quippe debilior potentia minorem ef­
                <lb/>
              fectum producit per. </s>
              <s id="N12AD0">Ax. 13.
                <emph type="italics"/>
              num.
                <emph.end type="italics"/>
              2. igitur pauciores partes impetus
                <lb/>
              æquales vni certæ per idem
                <emph type="italics"/>
              num.
                <emph.end type="italics"/>
              1. igitur ſi ſint plures partes ſubiecti
                <lb/>
              mobilis, ſeu rupis, quàm impetus; </s>
              <s id="N12AE4">cum vna pars impetus duobus parti­
                <lb/>
              bus ſubiecti ineſſe non poſſit; </s>
              <s id="N12AEA">licet plures vni ſimul in eſſe poſſint; </s>
              <s id="N12AEE">
                <lb/>
              non eſt mirum ſi nullus impetus producatur; </s>
              <s id="N12AF3">cum non poſſint tot partes
                <lb/>
              illius produci, quot eſſent neceſſariæ; vt ſaltem ſingulæ ſingulis ſubie­
                <lb/>
              cti, ſeu rupis partibus diſtribuerentur. </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>