Fabri, Honoré
,
Tractatus physicus de motu locali
,
1646
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
page
|<
<
of 491
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
id
="
N1137F
">
<
p
id
="
N12541
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N1256E
">
<
pb
pagenum
="
20
"
xlink:href
="
026/01/052.jpg
"/>
in ſecundo libro impetum innatum ſæpiùs eſſe ſine motu; cum ſcilicet
<
lb
/>
impeditur à corpore ſuſtinente? </
s
>
<
s
id
="
N12579
">immò dicemus infrà primo inſtanti,
<
lb
/>
quo eſt impetus, nondum eſſe motum. </
s
>
</
p
>
<
p
id
="
N1257E
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N12580
">Obſeruabis autem certiſſimam regulam; ſcilicet ex impoſſibilitate
<
lb
/>
effectus formalis, ſequi impoſſibilitatem cauſæ formalis, huiuſque poſſi
<
lb
/>
bilitatem ex illius poſſibilitate. </
s
>
</
p
>
<
p
id
="
N12588
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N1258A
">
<
emph
type
="
center
"/>
<
emph
type
="
italics
"/>
Theorema
<
emph.end
type
="
italics
"/>
18.
<
emph.end
type
="
center
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
id
="
N12596
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N12598
">
<
emph
type
="
italics
"/>
Niſi eſſet impetus, non eſſet naturaliter motus.
<
emph.end
type
="
italics
"/>
</
s
>
<
s
id
="
N1259F
"> Quia niſi eſſet cauſa, non
<
lb
/>
eſſet naturaliter effectus per Ax. 8. Impetus enim eſt cauſa motus per
<
lb
/>
Th.15. Deinde omnis motus eſt ab aliqua potentia motrice, vt patet ex
<
lb
/>
omni hypotheſi; </
s
>
<
s
id
="
N125A9
">ſiue ſit naturalis in grauibus, & leuibus, ſiue ſit vitalis
<
lb
/>
in viuentibus; </
s
>
<
s
id
="
N125AF
">ſiue ſit media in compreſſis, & dilatatis; ſiue alia quæli
<
lb
/>
bet: </
s
>
<
s
id
="
N125B5
">ſed omnis potentia motrix eſt actiua, quia mouet; </
s
>
<
s
id
="
N125B9
">ergo agit, ſed
<
lb
/>
motum non producit per Th. 2. Igitur impetum, qui deinde exigit mo
<
lb
/>
tum per Th. 14. Dixi naturaliter; </
s
>
<
s
id
="
N125C1
">quia non eſt dubium, quin Deus ſine
<
lb
/>
impetu aliquo modo mouere poſſit; </
s
>
<
s
id
="
N125C7
">ideſt, facere ſine impetu, vt corpus
<
lb
/>
mutet locum: </
s
>
<
s
id
="
N125CD
">nec dicas Deum non poſſe ſupplere vices cauſæ formalis; </
s
>
<
s
id
="
N125D1
">
<
lb
/>
nam concedo id quidem pro effectu formali primario; </
s
>
<
s
id
="
N125D6
">nec enim Deus
<
lb
/>
poteſt facere, vt aliquid ſit calidum ſine calore; </
s
>
<
s
id
="
N125DC
">cum eſſe calidum ſit
<
lb
/>
idem, ac eſſe habens calorem; </
s
>
<
s
id
="
N125E2
">id tamen nego pro effectu ſecundario,
<
lb
/>
quem ſcilicet cauſa formalis exigit: </
s
>
<
s
id
="
N125E8
">Etenim ſicut poteſt ſummo iure non
<
lb
/>
ſatisfacere exigentiæ; </
s
>
<
s
id
="
N125EE
">ita poteſt id
<
expan
abbr
="
cõferre
">conferre</
expan
>
ſine exigentiâ, quòd cum exi
<
lb
/>
gentia conferre poteſt; ſic poteſt corpus reſoluere ſine calore, mouere
<
lb
/>
fine impetu &c. </
s
>
<
s
id
="
N125FA
">quanquam vt verum fatear non eſſet propriè motus, ſed
<
lb
/>
quaſi continuæ reproductionis modus; </
s
>
<
s
id
="
N12600
">nam motus dicit aliquam paſ
<
lb
/>
ſionem; ſcilicet actum entis in potentiâ, vt aiunt. </
s
>
</
p
>
<
p
id
="
N12606
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N12608
">
<
emph
type
="
center
"/>
<
emph
type
="
italics
"/>
Theorema
<
emph.end
type
="
italics
"/>
19.
<
emph.end
type
="
center
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
id
="
N12614
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N12616
">
<
emph
type
="
italics
"/>
Si eſſet motus naturaliter ſine impetu, corpus per ſe ipſum moueretur,
<
emph.end
type
="
italics
"/>
id eſt,
<
lb
/>
exigeret motum per ſuam entitatem; </
s
>
<
s
id
="
N12621
">quia nullus impetus exigeret; </
s
>
<
s
id
="
N12625
">ergo
<
lb
/>
aliquid aliud, nihil diſtinctum, alioquin eſſet impetus; ergo ipſa corpo
<
lb
/>
ris entitas; quanquam non eſſet motus, vt iam dictum eſt, quia non eſ
<
lb
/>
ſet paſſio. </
s
>
</
p
>
<
p
id
="
N1262F
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N12631
">
<
emph
type
="
center
"/>
<
emph
type
="
italics
"/>
Theorema
<
emph.end
type
="
italics
"/>
20.
<
emph.end
type
="
center
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
id
="
N1263D
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N1263F
">
<
emph
type
="
italics
"/>
Corpus illud æquali ſemper motu ferretur per ſe
<
emph.end
type
="
italics
"/>
; </
s
>
<
s
id
="
N12648
">Quia eſſet ſemper ea
<
lb
/>
dem cauſa neceſſaria motus, id eſt, ipſa entitas corporis; </
s
>
<
s
id
="
N1264E
">igitur idem
<
lb
/>
effectus per Axioma 12. igitur idem, vel æqualis motus: dixi per ſe pro
<
lb
/>
pter diuerſum medium. </
s
>
</
p
>
<
p
id
="
N12656
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N12658
">
<
emph
type
="
center
"/>
<
emph
type
="
italics
"/>
Theorema
<
emph.end
type
="
italics
"/>
21.
<
emph.end
type
="
center
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
id
="
N12664
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N12666
">
<
emph
type
="
italics
"/>
Si eſſet aliquod corpus eſſentialiter mobile, impetu non indigeret.
<
emph.end
type
="
italics
"/>
</
s
>
<
s
id
="
N1266D
"> Probatur; </
s
>
<
s
id
="
N12670
">
<
lb
/>
quia in tantum indiget mobile impetu vt impetus exigat motum; </
s
>
<
s
id
="
N12675
">ſed
<
lb
/>
corpus illud per ſuam eſſentiam exigeret motum; </
s
>
<
s
id
="
N1267B
">igitur non indigeret
<
lb
/>
impetu; </
s
>
<
s
id
="
N12681
">poſſet tamen impediri eius motus, vt patet; immò eſſet capax
<
lb
/>
recipiendi impetus., ſiue quem in ipſo produceret, ſiue quem ab alia </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>