Summa rei huc tandem redìt: Cometarum ingens eſt numerus;
motus eorum ſunt ſumme regulares, & eaſdem leges cum Plane
tarum motibus obſervant. Moventur in Orbibus Conicis, hi or
bes ſunt valde admodum eccentrici. Feruntur undiQ.E.I. omnes
Cælorum partes, & Planetarum regiones liberrime pertranſeunt,
& ſæpe contra Signorum ordinem incedunt. Hæc Phænomena
certiſſime confirmantur ex Obſervationibus Aſtronomicis: & per
Vortices nequeunt explicari: Imo, ne quidem cum Vorticibus
Planetarum conſiſtere poſſunt. Cometarum motibus omnino lo
cus non erit; niſi materia illa fictitia penitus e Cælis amo
veatur.
motus eorum ſunt ſumme regulares, & eaſdem leges cum Plane
tarum motibus obſervant. Moventur in Orbibus Conicis, hi or
bes ſunt valde admodum eccentrici. Feruntur undiQ.E.I. omnes
Cælorum partes, & Planetarum regiones liberrime pertranſeunt,
& ſæpe contra Signorum ordinem incedunt. Hæc Phænomena
certiſſime confirmantur ex Obſervationibus Aſtronomicis: & per
Vortices nequeunt explicari: Imo, ne quidem cum Vorticibus
Planetarum conſiſtere poſſunt. Cometarum motibus omnino lo
cus non erit; niſi materia illa fictitia penitus e Cælis amo
veatur.
Si enim Planetæ circum Solem a Vorticibus devehuntur; Vor
ticum partes, quæ proxime ambiunt unumquemque Planetam, ejuſ
dem denſitatis erunt ac Planeta; uti ſupra dictum eſt. Itaque
materia illa omnis quæ contigua eſt Orbis magni perimetro, pa
rem habebit ac Tellus denſitatem: quæ vero jacet intra Orbem
magnum atque Orbem Saturni, vel parem vel majorem habebit.
Nam ut conſtitutio Vorticis permanere poſſit, debent partes mi
nus denſæ centrum occupare, magis denſæ longius a centro abire.
Cum enim Planetarum tempora periodica ſint in ratione ſeſqui
plicata diſtantiarum a Sole, oportet partium Vorticis periodos
eandem rationem ſervare. Inde vero ſequitur, vires centrifugas
harum partium fore reciproce ut quadrata diſtantiarum. Quæ
igitur majore intervallo diſtant a centro, nituntur ab eodem re
cedere minore vi: unde ſi minus denſæ fuerint, neceſſe eſt ut ce
dant vi majori, qua partes centro propiores aſcendere conantur.
Aſcendent ergo denſiores, deſcendent minus denſæ, & loeorum
fiet invicem permutatio; donec ita fuerit diſpoſita atque ordinata
materia fluida totius Vorticis, ut conquieſcere jam poſſit in æqui
librio conſtituta. Si bina Fluida, quorum diverſa eſt denſitas,
in eodem vaſe continentur; utique futurum eſt ut Fluidum, cu
jus major eſt denſitas, majore vi Gravitatis infimum petat locum:
& ratione non abſimili omnino dicendum eſt, denſiores Vorticis
partes majore vi centrifuga petere ſupremum locum. Tota igi
tur illa & multo maxima pars Vorticis, quæ jacet extra Telluris
orbem, denſitatem habebit atque adeo vim inertiæ pro mole ma
teriæ, quæ non minor erit quam denſitas & vis inertiæ Telluris:
inde vero Cometis trajectis orietur ingens reſiſtentia, & valde ad
modum ſenſibilis; ne dicam, quæ motum eorundem penitus ſiſtere
atque abſorbere poſſe merito videatur. Conſtat autem ex motu Co-
ticum partes, quæ proxime ambiunt unumquemque Planetam, ejuſ
dem denſitatis erunt ac Planeta; uti ſupra dictum eſt. Itaque
materia illa omnis quæ contigua eſt Orbis magni perimetro, pa
rem habebit ac Tellus denſitatem: quæ vero jacet intra Orbem
magnum atque Orbem Saturni, vel parem vel majorem habebit.
Nam ut conſtitutio Vorticis permanere poſſit, debent partes mi
nus denſæ centrum occupare, magis denſæ longius a centro abire.
Cum enim Planetarum tempora periodica ſint in ratione ſeſqui
plicata diſtantiarum a Sole, oportet partium Vorticis periodos
eandem rationem ſervare. Inde vero ſequitur, vires centrifugas
harum partium fore reciproce ut quadrata diſtantiarum. Quæ
igitur majore intervallo diſtant a centro, nituntur ab eodem re
cedere minore vi: unde ſi minus denſæ fuerint, neceſſe eſt ut ce
dant vi majori, qua partes centro propiores aſcendere conantur.
Aſcendent ergo denſiores, deſcendent minus denſæ, & loeorum
fiet invicem permutatio; donec ita fuerit diſpoſita atque ordinata
materia fluida totius Vorticis, ut conquieſcere jam poſſit in æqui
librio conſtituta. Si bina Fluida, quorum diverſa eſt denſitas,
in eodem vaſe continentur; utique futurum eſt ut Fluidum, cu
jus major eſt denſitas, majore vi Gravitatis infimum petat locum:
& ratione non abſimili omnino dicendum eſt, denſiores Vorticis
partes majore vi centrifuga petere ſupremum locum. Tota igi
tur illa & multo maxima pars Vorticis, quæ jacet extra Telluris
orbem, denſitatem habebit atque adeo vim inertiæ pro mole ma
teriæ, quæ non minor erit quam denſitas & vis inertiæ Telluris:
inde vero Cometis trajectis orietur ingens reſiſtentia, & valde ad
modum ſenſibilis; ne dicam, quæ motum eorundem penitus ſiſtere
atque abſorbere poſſe merito videatur. Conſtat autem ex motu Co-