Newton, Isaac, Philosophia naturalis principia mathematica, 1713

Page concordance

< >
Scan Original
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
< >
page |< < of 524 > >|
1ridebitur qui finget Elaterem, & ex Hypotheſi ſic præpropere con­
ficta motum Indicis explicare ſuſcipiet: oportuit enim internam
Machinæ fabricam penitius perſcrutari, ut ita motus propoſiti prin­
cipium verum exploratum habere poſſet.
Idem vel non abſimile
feretur judicium de Philoſophis illis, qui materia quadam ſubti­
liſſima Cælos eſſe repletos, hanc autem in Vortices indeſinenter
agi voluerunt.
Nam ſi Phænomenis vel accuratiſſime ſatisfacere
poſſent ex Hypotheſibus ſuis; veram tamen Philoſophiam tradi­
diſſe, & veras cauſas motuum cæleſtium inveniſſe nondum di­
cendi ſunt; niſi vel has revera exiſtere, vel ſaltem alias non ex­
iſtere demonſtraverint.
Igitur ſi oſtenſum fuerit, univerſorum
corporum Attractionem habere verum locum in rerum natura;
quinetiam oſtenſum fuerit, qua ratione motus omnes cæleſtes ab­
inde ſolutionem recipiant; vana fuerit & merito deridenda objectio,
ſi quis dixerit eoſdem motus per Vortices explicari debere, etiamſi
id fieri poſſe vel maxime conceſſerimus.
Non autem concedimus:
Nequeunt enim ullo pacto Phænomena per Vortices explicari;
quod ab Auctore noſtro abunde quidem & clariſſimis rationibus
evincitur; ut ſomniis plus æquo indulgeant oporteat, qui inep­
tiſſimo figmento reſarciendo, noviſque porro commentis ornando
infelicem operam addicunt.
Si corpora Planetarum & Cometarum circa Solem deferantur
a Vorticibus; oportet corpora delata & Vorticum partes proxime
ambientes eadem velocitate eademque curſus determinatione mo­
veri, & eandem habere denſitatem vel eandem Vim inertiæ pro
mole materiæ.
Conſtat vero Planetas & Cometas, dum verſan­
tur in iiſdem regionibus Cælorum, velocitatibus variis variaque
curſus determinatione moveri.
Neceſſario itaque ſequitur, ut
Fluidi cæleſtis partes illæ, quæ ſunt ad eaſdem diſtantias a Sole,
revolvantur eodem tempore in plagas diverſas cum diverſis ve­
locitatibus: etenim alia opus erit directione & velocitate, ut tran­
ſire poſſint Planetæ; alia, ut tranſire poſſint Cometæ.
Quod cum
explicari nequeat; vel fatendum erit, univerſa corpora cæleſtia
non deferri a materia Vorticis; vel dicendum erit, eorundem mo­
tus repetendos eſle non ab uno eodemque Vortice, ſed a pluribus
qui ab invicem diverſi ſint, idemque ſpatium Soli circumjectum
pervadant.
Si plures Vortices in eodem ſpatio contineri, & ſeſe mutuo pe­
netrare, motibuſQ.E.D.verſis revolvi ponantur; quoniam hi mo­
tus debent eſſe conformes delatorum corporum motibus, qui

Text layer

  • Dictionary
  • Places

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index