Newton, Isaac, Philosophia naturalis principia mathematica, 1713

Page concordance

< >
Scan Original
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
< >
page |< < of 524 > >|
1ſunt ſumme regulares, & peraguntur in Sectionibus Conicis, nunc
valde eccentricis, nunc ad Circulorum proxime formam acceden­
tibus; jure quærendum erit, qui fieri poſſit, ut iidem integri con­
ſerventur, nec ab actionibus materiæ occurſantis per tot ſæcula
quicquam perturbentur.
Sane ſi motus hi fictitii ſunt magis com­
poſiti & difficilius explicantur, quam veri illi motus Planetarum
& Cometarum; fruſtra mihi videntur in Philoſophiam recipi:
omnis enim Cauſa debet eſſe Effectu ſuo ſimplicior.
Conceſſa
Fabularum licentia, affirmaverit aliquis Planetas omnes & Cometas
circumcingi Atmoſphæris, adinſtar Telluris noſtræ; quæ quidem
Hypotheſis rationi magis conſentanea videbitur quam Hypothe­
ſis Vorticum.
Affirmaverit deinde has Atmoſphæras, ex natura
ſua, circa Solem moveri & Sectiones Conicas deſcribere; qui
ſane motus multo facilius concipi poteſt, quam conſimilis motus
Vorticum ſe invicem permeantium.
Denique Planetas ipſos &
Cometas circa Solem deferri ab Atmoſphæris ſuis credendum eſſe
ſtatuat, & ob repertas motuum cæleſtium cauſas triumphum agat.

Quiſquis autem hanc Fabulam rejiciendam eſſe putet, idem & alte­
ram Fabulam rejiciet: nam ovum non eſt ovo ſimilius, quam Hy­
potheſis Atmoſphærarum Hypotheſi Vorticum.
Docuit Galilæus,lapidis projecti & in Parabola moti deflexio­
nem a curſu rectilineo oriri a Gravitate lapidis in Terram, ab oc­
culta ſcilicet qualitate.
Fieri tamen poteſt ut alius aliquis, naſi
acutioris, Philoſophus cauſam aliam comminiſcatur.
Finget igi­
tur ille materiam quandam ſubtilem, quæ nec viſu, nec tactu,
neque ullo ſenſu percipitur, verſari in regionibus quæ proxime
contingunt Telluris ſuperficiem.
Hanc autem materiam, in di­
verſas plagas, variis & plerumque contrariis motibus ferri, & li­
neas Parabolicas deſcribere contendet.
Deinde vero lapidis de­
flexionem pulchre ſic expediet, & vulgi plauſum merebitur.
La­
pis, inquiet, in Fluido illo ſubtili natat; & curſui ejus obſequen­
do, non poteſt non eandem una ſemitam deſcribere.
Fluidum
vero movetur in lineis Parabolicis; ergo lapidem in Parabola
moveri neceſſe eſt.
Quis nunc non mirabitur acutiſſimum hujuſce
Philoſophi ingenium, ex cauſis Mechanicis, materia ſcilicet &
motu, phænomena Naturæ ad vulgi etiam captum præclare de­
ducentis?
Quis vero non ſubſannabit bonum illum Galilæum,qui
magno molimine Mathematico qualitates occultas, e Philoſophia
feliciter excluſas, denuo revocare ſuſtinuerit?
Sed pudet nugis
diutius immorari.

Text layer

  • Dictionary
  • Places

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index