Agricola, Georg, De re metallica Libri XII, Quibus Officia, Instrumenta, Machinae, ac omnia ..., 1556
page |< < of 599 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N10018">
            <p id="N14AF4" type="main">
              <s id="N14D18">
                <pb pagenum="186" xlink:href="001/01/196.jpg"/>
              conficitur ex tertij generis lapidibus, qui in ardentes fornaces coniecti faci­
                <lb/>
              le liqueſcunt candidis & puris atque comminutis: cum eius enim pulueris ſe­
                <lb/>
              muncia permiſcentur ſpumæ argenti fuluæ, item comminutæ, unciæ duæ:
                <lb/>
              quæ miſtura inijcitur in catillum fictilem eius capacem: ac ſub tegulam
                <expan abbr="ar­dẽtis">ar­
                  <lb/>
                dentis</expan>
              fornaculæ collocatur. </s>
              <s id="N14D2E">Cùm autem aquæ inſtar fluxerit, quod ei horæ
                <lb/>
              dimidio ſpacio accidit, ex fornacula exempta effunditur in aliquem
                <expan abbr="lapidẽ">lapidem</expan>
              :
                <lb/>
              ea temperatura, ubi refrixerit, uitri ſimilis eſſe apparebit: quæ rurſus commi
                <lb/>
              nuitur. </s>
              <s id="N14D3B">Iſtiuſmodi uerò puluis qualicunque uenæ metallicæ, quæ, cùm eam
                <lb/>
              experimur, non facile liqueſcit, inſpergitur & recrementum exſudabit. </s>
              <s id="N14D40">Alij
                <lb/>
              in locum ſpumæ argenti cinerem plumbi ſubſtituunt, qui ſic conficitur. </s>
              <s id="N14D45">In
                <lb/>
              plumbum, in catino liquefactum, conijcitur ſulfur: et mox quadam quaſi cu
                <lb/>
              te tegitur: qua ſublata rurſus inijcitur ſulfur, rurſuſque cutis nata detrahitur:
                <lb/>
              quod ſæpius fit, et quidem, donec plumbum in puluerem reſolutum fuerit. </s>
              <s id="N14D4E">
                <lb/>
              Sed ualens additamentum
                <expan abbr="compoſitũ">compoſitum</expan>
              eſt quod conficitur ex halinitri præ­
                <lb/>
              parati, ſalis liquati, recrementorum uitri, fecis uini aridæ, ſingulorum uncia,
                <lb/>
              ſpumæ argenti triente, uitri in puluerem triti beſſe, hoc additamentum ad
                <lb/>
              uenam, quæ par pondus habeat, adiectum eam liquefacit. </s>
              <s id="N14D5C">Valentius uerò
                <lb/>
              conſtat ex paribus portionibus fecis albi uini ſiccæ, ſalis communis, halini­
                <lb/>
              tri præparati, quæ tria ſimul in olla, argenti ſpuma intrinſecus obducta, tor­
                <lb/>
              rentur uſque dum puluis inde fiat candidus: cum quo tantundem ſpumæ ar­
                <lb/>
              genti commiſcetur. </s>
              <s id="N14D67">Huius uerò miſturæ pars unà cum duabus uenæ expe­
                <lb/>
              riendæ partibus permiſcetur. </s>
              <s id="N14D6C">Quo ualentius fit ex nigri plumbi cinere, hali
                <lb/>
              nitro,
                <expan abbr="auripigmẽto">auripigmento</expan>
              , ſtibio, fece ſicca aquarum, quibus aurifices aurum ab ar
                <lb/>
              gento ſeparant: ſed nigri plumbi cinis conficitur ex plumbi libra, & ſulfuris
                <lb/>
              libra: plumbeo malleo percuſſum dilatatur: atque alterius bractea, alterius ſul
                <lb/>
              fur inijcitur in catinum uel ollam, & ſimul torrentur uſque dum ignis ſulfur
                <lb/>
              conſumat & plumbum in cinerem uertat. </s>
              <s id="N14D7D">Halinitri uerò comminuti libra
                <lb/>
              cum auripigmenti item in puluerem triti libra commiſcetur, & in patina fer
                <lb/>
              rea coquuntur donec liqueſcant: poſtea effunduntur, & refrigerata iterum
                <lb/>
              in puluerem conteruntur. </s>
              <s id="N14D86">Stibij autem libra & fecis ſiccæ bes alternatim in
                <lb/>
              ijciuntur in catinum, & coquuntur uſque ad eum finem dum maſſula inde fi­
                <lb/>
              at: quæ ſimiliter reſoluitur in puluerem: huius pulueris bes & plumbei cine
                <lb/>
              ris libra, itemque pulueris ex halinitro & auripigmento facti libra permiſcen
                <lb/>
              tur, & ex eis conficitur puluis: cuius una pars ad duas uenæ partes addita
                <expan abbr="">eam</expan>
                <lb/>
              liquefacit, & à recrementis purgat. </s>
              <s id="N14D97">At ualentiſſimum eſt quod habet ſulfu­
                <lb/>
              ris drachmas duas, & recrementi uitri totidem, ſtibij, ſalis ex urina decocta
                <lb/>
              confecti, ſalis
                <expan abbr="cõmunis">communis</expan>
              liquati, halinitri præparati, ſpumæ argenti, atramen­
                <lb/>
              ti ſutorij, fecis uini ſiccæ, ſalis ex anthyllidis cinere facti, ſiccæ fecis aquarum
                <lb/>
              quibus aurum ab argento aurifices ſeparant, aluminis igne reſoluti in pul­
                <lb/>
              uerem ſingulorum
                <expan abbr="ſemunciã">ſemunciam</expan>
              , camphoræ unà cum ſulfure in puluerem triti
                <lb/>
                <expan abbr="unciã">unciam</expan>
              : huius miſturæ pars dimidia uel integra, prout hoc res ipſa poſtulat,
                <lb/>
                <expan abbr="">cum</expan>
              parte una uenæ & duabus
                <expan abbr="plũbi">plumbi</expan>
              partibus permiſta inijcitur in
                <expan abbr="catillũ">catillum</expan>
              fi­
                <lb/>
              ctilem, & miſtura puluere uitri Venetiani comminuti conſpergitur: quæ
                <lb/>
              cùm ſeſquihora, uel duabus horis cocta fuerit, maſſula in fundo catilli reſi­
                <lb/>
              debit, à qua mox plumbum ſeparatur. </s>
              <s id="N14DC4">Eſt etiam
                <expan abbr="additamẽtum">additamentum</expan>
              quod ſulfur, </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>