4539LIBER II.
tia, ceu ſi deambulatio, egestionis eſt gratia, ſi nõ euenit ei,
qui deambulauit, frustra dicimus illũ deambulaſſe, frustraq́;
deambulationẽ fuiſſe. Eſt enim id frustra, quod aptũ eſt eſſe
ob aliud, cùm nõ efficit illud gratia, cuius erat, ac aptũ erat.
Nã ſi quiſpiã lauiſſe ſe dixerit frustra, quia ſol non deficit,
ridiculus utiq; erit: nõ enim hoc, illius gratia erat. Ita caſus,
nomine ſuo tunc dicitur, cũ quippiã fit frustra: eſt enim &
tale nomẽ ipſius: quod hiſce terminis constat. ipſum inquã
& frustra. Cecidit enim nõ percutiendi gratia, lapis, caſu
igitur, ac frustra cecidit ipſe: quia cadere, et ab aliquo pro-
ijciente percutiendi cauſa poteſt. Maximè autẽ ſeparatur
id, quod à fortuna fit, in hiſce quæ natura fiunt: cùm enim
quippiã eſt eſſe ctũ præter naturã, iã nõ à fortuna illud, ſed
à caſu potius eſſe ctũ fuiſſe dicimus. Eſt autẽ & hoc, aliud:
illius enim externa: huius, interna cauſa eſt. Quid igitur
eſt caſus, & quid fortuna, atq; quo pacto inter ſeſe diffe-
runt, ſatis iam diximus. Vtrunq; autẽ ipſorũ, ad modũ eius
reducitur cauſæ unde eſt principiũ motus: etenim eorũ ali-
quid quæ aut natura, aut mente aguntur, ſemper eſt cauſa:
ſed horum multitudo indefinita eſt. Quoniam dutẽ caſus,
atq; fortuna cauſæ ſunt eorum, quorũ aut mens, aut natura
fieri cauſæ poſſunt, cùm per accidens quippiam horũ ipſo-
rum fuerit cauſa, atque nibil eorum quæ ſunt per accidẽs,
prius eſt hiſce, quæ ſunt per ſe: quare neq; per accidens cais
ſa, per ſe cauſam antecedit: caſus nimirùm, atque fortuna
poſterior & mẽte eſt & natura. Quare ſi quàm maximè
cœli caſus eſt cauſa, neceſſe eſt priorẽ mentem, atq; naturã,
& aliorũ multorum, & huius uniuer ſi cauſam eſſe.
qui deambulauit, frustra dicimus illũ deambulaſſe, frustraq́;
deambulationẽ fuiſſe. Eſt enim id frustra, quod aptũ eſt eſſe
ob aliud, cùm nõ efficit illud gratia, cuius erat, ac aptũ erat.
Nã ſi quiſpiã lauiſſe ſe dixerit frustra, quia ſol non deficit,
ridiculus utiq; erit: nõ enim hoc, illius gratia erat. Ita caſus,
nomine ſuo tunc dicitur, cũ quippiã fit frustra: eſt enim &
tale nomẽ ipſius: quod hiſce terminis constat. ipſum inquã
& frustra. Cecidit enim nõ percutiendi gratia, lapis, caſu
igitur, ac frustra cecidit ipſe: quia cadere, et ab aliquo pro-
ijciente percutiendi cauſa poteſt. Maximè autẽ ſeparatur
id, quod à fortuna fit, in hiſce quæ natura fiunt: cùm enim
quippiã eſt eſſe ctũ præter naturã, iã nõ à fortuna illud, ſed
à caſu potius eſſe ctũ fuiſſe dicimus. Eſt autẽ & hoc, aliud:
illius enim externa: huius, interna cauſa eſt. Quid igitur
eſt caſus, & quid fortuna, atq; quo pacto inter ſeſe diffe-
runt, ſatis iam diximus. Vtrunq; autẽ ipſorũ, ad modũ eius
reducitur cauſæ unde eſt principiũ motus: etenim eorũ ali-
quid quæ aut natura, aut mente aguntur, ſemper eſt cauſa:
ſed horum multitudo indefinita eſt. Quoniam dutẽ caſus,
atq; fortuna cauſæ ſunt eorum, quorũ aut mens, aut natura
fieri cauſæ poſſunt, cùm per accidens quippiam horũ ipſo-
rum fuerit cauſa, atque nibil eorum quæ ſunt per accidẽs,
prius eſt hiſce, quæ ſunt per ſe: quare neq; per accidens cais
ſa, per ſe cauſam antecedit: caſus nimirùm, atque fortuna
poſterior & mẽte eſt & natura. Quare ſi quàm maximè
cœli caſus eſt cauſa, neceſſe eſt priorẽ mentem, atq; naturã,
& aliorũ multorum, & huius uniuer ſi cauſam eſſe.
CAP. VII.