186180PHYSICORVM ARIST.
naturam mouentur ab aliquo cuncta atque ab alio mouen-
tur. ut patet: & ea rurſus, quæ natura mouentur ab aliquo
motu cientur, ſiue à ſeipſis moueantur, ut animalia, ſiue
non à ſeipſis, ut leuia, grauiaq́; (nam aut ab eo mouentur
quod generauit, ac leue fecit, uel graue, aut ab eo quod ea
quæ prohibent, obstantq́; dimouit) uniuerſa quæ motu cien
tur, ab aliquo profectò mouentur.
tur. ut patet: & ea rurſus, quæ natura mouentur ab aliquo
motu cientur, ſiue à ſeipſis moueantur, ut animalia, ſiue
non à ſeipſis, ut leuia, grauiaq́; (nam aut ab eo mouentur
quod generauit, ac leue fecit, uel graue, aut ab eo quod ea
quæ prohibent, obstantq́; dimouit) uniuerſa quæ motu cien
tur, ab aliquo profectò mouentur.
CAP. V.
_ID_ autem quod mouet eſt duplex.
Aut enim non per ſe-
11Declarauit ſu_
prà om̃e quod
mouetur, moue
ri ab alio, hîc
incipit oſtende
re neceſſe eſſe
deuenire ad ali
quod primum
mouens q@ ſit
immobile. ipſum mouet, ſed per aliud quod quidem id motu ciet
quod mouet, aut per ſe mouet. Et hoc, aut primum post ulti
mum, aut per plura media mouet: ut baculus mouet lapi-
dem, & mouetur à manu, quæ quidem ab homine motu cie_
tur: at is non ulterius ex eo mouet, quia ab alio ipſe motu
cietur. Vtrunq; igitur mouere dicimus, & ultimũ mouen-
tium, & etiam primũ, ſed magis primũ: hoc enim ultimum
mouet, ſed ultimum, primum non mouet: et ſine primo qui-
dem ultimũ non mouebit, ſine uerò hoc, primũ mouere po-
teſt: baculus enim, ſi homo non moueat, non mouebit. Si
igitur omne quod mouetur, ab aliquo moueri, neceſſe eſt, &
aut ab eo quod mouetur ab alio, aut ab eo quod non mo-
uetur ab alio: & ſi ab eo mouetur, quod ab alio motu cie-
tur, mouens aliquod eſſe primum, quod non ab alio mouea-
tur, neceſſe eſt. Sin uerò tale eſt primũ, non neceſſe eſt alte-
rum eſſe: fieri enim non poteſt, ut in infinitum pro ficiſca-
tur id, quod mouet, atq; mouetur ab alio: quippe cũ in fini-
tor ũ nihil ſit primũ. Si igitur (uti diximus) omne quidem
quod mouetur ab aliquo motu cietur, id uerò quod primũ
mouet, mouetur quidẽ, at non ab alio, ipſum profectò
11Declarauit ſu_
prà om̃e quod
mouetur, moue
ri ab alio, hîc
incipit oſtende
re neceſſe eſſe
deuenire ad ali
quod primum
mouens q@ ſit
immobile. ipſum mouet, ſed per aliud quod quidem id motu ciet
quod mouet, aut per ſe mouet. Et hoc, aut primum post ulti
mum, aut per plura media mouet: ut baculus mouet lapi-
dem, & mouetur à manu, quæ quidem ab homine motu cie_
tur: at is non ulterius ex eo mouet, quia ab alio ipſe motu
cietur. Vtrunq; igitur mouere dicimus, & ultimũ mouen-
tium, & etiam primũ, ſed magis primũ: hoc enim ultimum
mouet, ſed ultimum, primum non mouet: et ſine primo qui-
dem ultimũ non mouebit, ſine uerò hoc, primũ mouere po-
teſt: baculus enim, ſi homo non moueat, non mouebit. Si
igitur omne quod mouetur, ab aliquo moueri, neceſſe eſt, &
aut ab eo quod mouetur ab alio, aut ab eo quod non mo-
uetur ab alio: & ſi ab eo mouetur, quod ab alio motu cie-
tur, mouens aliquod eſſe primum, quod non ab alio mouea-
tur, neceſſe eſt. Sin uerò tale eſt primũ, non neceſſe eſt alte-
rum eſſe: fieri enim non poteſt, ut in infinitum pro ficiſca-
tur id, quod mouet, atq; mouetur ab alio: quippe cũ in fini-
tor ũ nihil ſit primũ. Si igitur (uti diximus) omne quidem
quod mouetur ab aliquo motu cietur, id uerò quod primũ
mouet, mouetur quidẽ, at non ab alio, ipſum profectò