158144HYDRODYNAMICÆ
tantum ſupra aquam, cui tubus immergitur, quantum infra eandem de-
preſſa fuerat, niſi cum tubus totus eſt apertus: iſta vero ſuperficies multo
minus deprimitur quam antea fuerat elevata. Horum rationem dedimus in
ſuperiori ſectione: Hæc quia ita ſunt, regulas nunc dabo duas pro motu
aquarum ubique definiendo, easque porro exemplis illuſtrabo talibus, quæ
nulla adhuc theoria explicari potuerunt, cum noſtra autem egregie admo-
dum conveniunt.
preſſa fuerat, niſi cum tubus totus eſt apertus: iſta vero ſuperficies multo
minus deprimitur quam antea fuerat elevata. Horum rationem dedimus in
ſuperiori ſectione: Hæc quia ita ſunt, regulas nunc dabo duas pro motu
aquarum ubique definiendo, easque porro exemplis illuſtrabo talibus, quæ
nulla adhuc theoria explicari potuerunt, cum noſtra autem egregie admo-
dum conveniunt.
Regula 1.
§.
2.
Diſpiciendum eſt, aſſumta alicubi in vaſe propoſito velocitate
fluidi ceu cognita, quænam reliquis fluidi partibus futura ſit velocitas. Ita
enim cognoſcetur aſcenſus potentialis totius fluidi ejusque incrementum. Ha-
ctenus conſideravimus fluida in infinita ſtrata parallela vel potius ad latera
vaſis ubique perpendicularia diviſa, ſtatuimusque velocitates hiſce ſtratis re-
ciproce proportionales: Facile quidem eſt vaſa effingere, ubi aliter moven-
tur fluida; crediderim autem his in locis motum notabilem nunquam ha-
bere fluida ita, ut error ex iſta hypotheſi ſenſibilis naſci fere non poſſit:
poterit tamen majoris accurationis ergo præfata regula adhiberi. Præſertim
vero huc pertinet contractio venarum, cum fluida per foramina in tenuibus
admodum laminis facta transire coguntur, qua in re magna eſt adhibenda
circumſpectio: Effectus hujusmodi contractionum haud male, puto, prævi-
debuntur, cum recte perpenſa fuerint, quæ in ſectione quarta de illis monui.
fluidi ceu cognita, quænam reliquis fluidi partibus futura ſit velocitas. Ita
enim cognoſcetur aſcenſus potentialis totius fluidi ejusque incrementum. Ha-
ctenus conſideravimus fluida in infinita ſtrata parallela vel potius ad latera
vaſis ubique perpendicularia diviſa, ſtatuimusque velocitates hiſce ſtratis re-
ciproce proportionales: Facile quidem eſt vaſa effingere, ubi aliter moven-
tur fluida; crediderim autem his in locis motum notabilem nunquam ha-
bere fluida ita, ut error ex iſta hypotheſi ſenſibilis naſci fere non poſſit:
poterit tamen majoris accurationis ergo præfata regula adhiberi. Præſertim
vero huc pertinet contractio venarum, cum fluida per foramina in tenuibus
admodum laminis facta transire coguntur, qua in re magna eſt adhibenda
circumſpectio: Effectus hujusmodi contractionum haud male, puto, prævi-
debuntur, cum recte perpenſa fuerint, quæ in ſectione quarta de illis monui.
Regula 2.
§.
3.
Singulis momentis diſpiciendum eſt, quantum vis vivæ, ſeu
quodnam productum ex aſcenſu potentiali in maſſam oriatur ad fluxum præ-
cipuum, cujus natura quæritur, nihil conferens. Id vero rurſus uniuscu-
jusque circumſpectæ æſtimationi relinquendum eſt. Quod ſic oritur, ad-
dendum eſt facto ex aſcenſu potentiali, quem motus præcipuus involvit, in
maſſam, aggregatumque productorum demum æquale cenſendum eſt facto
ex maſsâ omnis aquæ in ejusdem deſcenſum actualem.
quodnam productum ex aſcenſu potentiali in maſſam oriatur ad fluxum præ-
cipuum, cujus natura quæritur, nihil conferens. Id vero rurſus uniuscu-
jusque circumſpectæ æſtimationi relinquendum eſt. Quod ſic oritur, ad-
dendum eſt facto ex aſcenſu potentiali, quem motus præcipuus involvit, in
maſſam, aggregatumque productorum demum æquale cenſendum eſt facto
ex maſsâ omnis aquæ in ejusdem deſcenſum actualem.
Magni profecto eſt momenti hæc regula, &
ut puto, fere unica ad mo-
tuum menſuras obtinendas, quiin vaſis irregularibus, pluribusque cavitatibus
inter ſe communicantibus diviſis fiunt, quod nunc pluribus illuſtrabo exemplis.
tuum menſuras obtinendas, quiin vaſis irregularibus, pluribusque cavitatibus
inter ſe communicantibus diviſis fiunt, quod nunc pluribus illuſtrabo exemplis.