6046HYDRODYNAMICÆ.
jam fuit demonſtratam.
E re vero duxi id de novo hic demonſtrare, quia ca-
ſus præſens diverſus videri poterat ab illo, de quo in præfato paragrapho dici-
tur. His intellectis non opus eſt pluribus explicare Phænomena circa hanc
rem §. 21. Auctore s’Graveſande indicata; patet enim, aquam non aliter efflue-
re per vas compoſitum A E F M N G H B, quam per vas ſimplex A O M N P B,
cum nempe orificium M N eſt valde parvum, atque hinc majorem eſſe veloci-
tatem ſuperficiei aqueæ C D, quam ſi per vas A E F G H B aquæ effluerent, po-
ſito orificio M N = F G, multoque magis ſi M N fuerit majus quam F G,
quod fit cum tubus verſus inferiora amplitudine creſcit: attamen obſervari de-
bet, ab initio motus aquam tardius deſcendere, quam ſic definitum fuit, nec
regulam iſtam prius locum habere quam ſuperficies C D per ſpatiolum ali-
quod deſcenderit, quod tamen brevi fit tempore: mutationes, quæ ab initio
motus fiunt, in hoc caſu, examinabimus in ſectione ſequente.
ſus præſens diverſus videri poterat ab illo, de quo in præfato paragrapho dici-
tur. His intellectis non opus eſt pluribus explicare Phænomena circa hanc
rem §. 21. Auctore s’Graveſande indicata; patet enim, aquam non aliter efflue-
re per vas compoſitum A E F M N G H B, quam per vas ſimplex A O M N P B,
cum nempe orificium M N eſt valde parvum, atque hinc majorem eſſe veloci-
tatem ſuperficiei aqueæ C D, quam ſi per vas A E F G H B aquæ effluerent, po-
ſito orificio M N = F G, multoque magis ſi M N fuerit majus quam F G,
quod fit cum tubus verſus inferiora amplitudine creſcit: attamen obſervari de-
bet, ab initio motus aquam tardius deſcendere, quam ſic definitum fuit, nec
regulam iſtam prius locum habere quam ſuperficies C D per ſpatiolum ali-
quod deſcenderit, quod tamen brevi fit tempore: mutationes, quæ ab initio
motus fiunt, in hoc caſu, examinabimus in ſectione ſequente.
§, 24.
Eodem modo computus eſſet inſtituendus, ſi vaſi, quod ſem-
per nunc amplitudinis infinitæ ponimus, implantatus eſſet tubulus non verti-
calis ſed horizontalis, veluti in fig. 19. aut ſub alia directione qualicunque, ſem-
11Fig. 19. per autem reperietur aquas per orificium M N mox, poſtquam ſuperficies aquæ
in vaſe principali aliquantulum deſcendit, ea proxime effiuere velocitate, quæ re-
ſpondeat altitudini iſtius ſuperficiei ſupra orificium; Inde liquet quod manen-
tibus tam altitudine aquæ ſupra tubulum G N, quam ipſo orificio F G, au-
geatur quantitas aquæ dato tempore effiuens ab aucta amplitudine orificii M N:
Sic igitur demonſtratum hic dedimus, quod dictum fuit in fine §. 5, Sect. 1. Fron-
tinum experientia fuiſſe edoctum, nempe, plus debito aquæ erogari per cali-
cem legitimæ tum menſuræ tum poſitionis, cui ſtatim fiſtulæ amplioris moduli
ſubjectæ ſint. Et quidem quantitates aquæ cæteris paribus erogari deberent ip-
ſis orificiis M N proxime proportionales, niſi multa eſſent impedimenta; quæ
hanc quantitatem valde diminuant, de quibus proxime dicam: facere poſſunt
hæc impedimenta; ut admodum parum fluxus aquarum promoveatur ab au-
cto orificio extremo; ſemper tamen promovebitur aliquantum.
per nunc amplitudinis infinitæ ponimus, implantatus eſſet tubulus non verti-
calis ſed horizontalis, veluti in fig. 19. aut ſub alia directione qualicunque, ſem-
11Fig. 19. per autem reperietur aquas per orificium M N mox, poſtquam ſuperficies aquæ
in vaſe principali aliquantulum deſcendit, ea proxime effiuere velocitate, quæ re-
ſpondeat altitudini iſtius ſuperficiei ſupra orificium; Inde liquet quod manen-
tibus tam altitudine aquæ ſupra tubulum G N, quam ipſo orificio F G, au-
geatur quantitas aquæ dato tempore effiuens ab aucta amplitudine orificii M N:
Sic igitur demonſtratum hic dedimus, quod dictum fuit in fine §. 5, Sect. 1. Fron-
tinum experientia fuiſſe edoctum, nempe, plus debito aquæ erogari per cali-
cem legitimæ tum menſuræ tum poſitionis, cui ſtatim fiſtulæ amplioris moduli
ſubjectæ ſint. Et quidem quantitates aquæ cæteris paribus erogari deberent ip-
ſis orificiis M N proxime proportionales, niſi multa eſſent impedimenta; quæ
hanc quantitatem valde diminuant, de quibus proxime dicam: facere poſſunt
hæc impedimenta; ut admodum parum fluxus aquarum promoveatur ab au-
cto orificio extremo; ſemper tamen promovebitur aliquantum.
§.
25.
Ex præmiſſis liquet velocitatem, qua ſuperficies aquæ C D in
utroque, de quo diximus, caſu deſcendit cæteris paribus pendere ab am-
plitudine orificiorum M N; Hæc autem ea innituntur hypotheſi, quod aqua
lateribus tubulorum G N ubique adhæreat & pleno orificio M N effluat,
utroque, de quo diximus, caſu deſcendit cæteris paribus pendere ab am-
plitudine orificiorum M N; Hæc autem ea innituntur hypotheſi, quod aqua
lateribus tubulorum G N ubique adhæreat & pleno orificio M N effluat,